Sri Lanka
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sri Lanka is een republiek op het gelijknamige eiland in de Indische Oceaan, even ten zuiden van India dat ligt op het Indische subcontinent. Tot 1948 was het gebied een kolonie van het Verenigd Koninkrijk, en tot 1972 werd het Ceylon genoemd. Het bestuurlijke en zakencentrum is Colombo, maar het parlement zetelt in het nabijgelegen Sri Jayawardhenapura Kotte.
In vroeger tijden stond Sri Lanka onder verschillende namen bekend: Lanka, Lankadweepa ("schitterend eiland" in het Sanskriet), Taprobane, Serendib (in het Arabisch, afgeleid van het Sanskriet Sinhala-dweepa) en Selan. De namen Sri Lanka en Ceylon stammen van deze namen af.
Voor meer artikelen met betrekking tot Sri Lanka zie Sri Lanka van A tot Z.
Inhoud |
[bewerk] Geografie
Sri Lanka is een eiland in de Indische Oceaan; het ligt op 7 graden noorderbreedte en 81 graden oosterlengte. Het eiland heeft een peervorm. Het wordt gescheiden van India door de Golf van Mannar en de Palk straat. De Golf van Bengalen ligt ten noordoosten van het eiland. Volgens de Hindoe-mythologie was er in de oude tijden een landverbinding tussen India en Sri Lanka. De naam van deze verbinding is de Brug van Adam — op de plaats waar deze verbinding geweest zou zijn, ligt nu een keten van kalksteenbanken.
Het eiland bestaat voor een groot gedeelte uit kustvlaktes; alleen in het zuidelijke en centrale gedeelte van het eiland zijn er bergen, waaronder de Pidurutalagala (met 2524 meter de hoogste berg) en de vlakbijgelegen Adam's Peak (2243 meter), die voor gelovigen belangrijk is.
De kustlijn is gevarieerd met lange stranden, klippen in het zuidwesten en lagunes in veel andere gebieden.
Enkele steden in Sri Lanka zijn:
- Anuradhapura
- Colombo, hoofdstad
- Galle
- Trincomalee
- Kalmunai
- Kandy
- Polonnaruwa
- Unawatuna
- Point Pedro
- Batticaloa
[bewerk] Klimaat
Sri Lanka heeft een tropisch klimaat met moessons. De noordoostelijke moesson duurt van december tot maart en de zuidwestelijke moesson duurt van juni tot oktober. Het oostelijk gedeelte van Sri Lanka is droger dan het westelijk gedeelte.
[bewerk] Natuurlijke vegetatie
Bijna 40% van het eiland wordt bedekt door bossen met open grasvlakten in de oostelijke hooglanden. Cultuurgronden beslaan 40% van het land.
[bewerk] Bevolking
Ongeveer 75% van de bevolking van Sri Lanka is Sinhalees, een andere grote bevolkingsgroep zijn de Tamils, die ongeveer 18% van de bevolking uitmaken en voornamelijk in het noorden en oosten van het land wonen. Verder zijn er nog de Sri Lankaanse Moren, die ongeveer 7% van de bevolking uitmaken, de Burghers van gemengde Europese afkomst, en de Wanniyala-Aetto of Veda's, de laatste afstammelingen van oude volkeren.
[bewerk] Religie
Ongeveer 71% van de bevolking is Theravada-boeddhist (voornamelijk Sinhalezen), ongeveer 17% is hindoe (voornamelijk Tamils), ongeveer 7% is christelijk (6% katholiek, 1% protestants) en ongeveer 7% is moslim (voornamelijk Soenni).
[bewerk] Taal
Singalees is sinds kort de nationale taal. Andere officiële talen zijn Tamil en Engels.
[bewerk] Politiek
Sri Lanka is een democratische republiek met een gekozen parlement.
[bewerk] Staatshoofd
De president van Sri Lanka wordt iedere 6 jaar direct gekozen en is zowel het staatshoofd als het hoofd van de regering en het hoofd van de strijdkrachten. De president is verantwoording schuldig aan het parlement en kan uit zijn post verwijderd worden door een stemming die gewonnen wordt met een tweederde meerderheid en in overeenstemming met het hooggerechtshof. Huidig president is Mahinda Rajapaksa.
In het verleden had Sri Lanka ook een koningshuis, de koning is echter afgezet door de Britten toen Sri Lanka nog een kolonie was van Engeland. De koninklijke fammilie is nog steeds aanwezig in het land, maar bekleed geen officiële rol meer. De Prins zou willen dat het koningshuis weer aan de macht komt, maar dat is niet naar zin van de regering.
[bewerk] De regering
De president wijst een regering aan die bestaat uit ministers die verantwoording schuldig zijn aan het parlement. De assistent van de president is de minister-president, die uit de heersende partij in het parlement komt.
[bewerk] Parlement
Sri Lanka heeft een eenkamerparlement dat bestaat uit 225 leden die gekozen worden door de bevolking op basis van een gemodificeerd proportioneel representatief systeem per district voor een termijn van 6 jaar. De president kan op ieder moment, als het 1 jaar geregeerd heeft, een parlement ontbinden. Het parlement heeft de wetgevende macht.
[bewerk] Bestuurlijke indeling
Sri Lanka is verdeeld in 9 provincies: Central, Eastern, North Central, Northern, North Western, Sabaragamuwa, Southern, Uva en Western.
[bewerk] Interne politieke problemen
In Sri Lanka woedt al sinds de jaren '80 van de 20e eeuw een burgeroorlog tussen de Tamil tijgers en de regering.
[bewerk] Economie
Sri Lanka wordt gerekend tot de ontwikkelingslanden met een laag gemiddeld inkomen. De belangrijkste exportproducten van Sri Lanka zijn textiel, kleding, thee, diamanten, kokosnootproducten en aardolie. Het BNP groeide met 5,5% door de jaren '90 van de 20e eeuw tot een droogte en de situatie in het zuiden dit liet dalen tot 3,8% in 1996. Hierna ging het weer beter, tot in 2001 de economie voor het eerst in de geschiedenis van het land kromp. Sri Lanka heeft aan het begin van de 21e eeuw het hoogste gemiddelde inkomen per inwoner van Zuid-Azië.
[bewerk] Landbouw
In 1996 maakten door verdergaande industrialisatie landbouwproducten nog maar 20% uit van de export, in vergelijking met 93% in 1970. De landbouw geeft nog wel werk aan bijna de helft van de bevolking.
[bewerk] Industrie
Textiel en kleding maken 63% uit van de exportproducten.
[bewerk] Geschiedenis
[bewerk] Vroege geschiedenis
De prehistorische inwoners van Sri Lanka waren de Wanniyala-Aetto, beter bekend als de Veda's. Aangenomen wordt dat de Sinhalezen arriveerden in de 6e eeuw voor Christus. Ze zijn waarschijnlijk afkomstig uit Noord-India. Het boeddhisme werd geïntroduceerd in het midden van de 3e eeuw voor Christus. Er ontwikkelden zich verschillende beschavingen rond steden als Anuradhapura en Polonnaruwa.
zie ook: Geschiedenis van het Theravada boeddhisme in Sri Lanka
[bewerk] Middeleeuwen
In ongeveer de 13e eeuw migreerden de Tamils naar het noorden van het eiland vanuit Zuid-India. De relaties tussen de beide groepen (Sinhalezen en Tamils) waren complex, soms vreedzaam en soms oorlogszuchtig. Beiden vielen de andere groep verscheidene malen aan. De Tamils slaagden erin de Sinhalezen in de loop der eeuwen naar het zuiden van het eiland te drijven.
[bewerk] Europeanen
In 1505 vestigden de Portugezen zich op het eiland en zij zouden blijven tot 1655. De Portugezen werden gevolgd door de Nederlanders (zie: Nederlandse koloniën). De Nederlanders waren vooral in de handel met de koning van Kandy (kruiden, olifanten e.d.) geïnteresseerd. Daarom hebben zij zich geconcentreerd op het bouwen van kanalen om vervoer naar de kust mogelijk te maken. Voor die handel hebben zij een aantal vestingen opgericht, o.a. in Galle (waar de vesting bescherming heeft geboden voor de Tsunami). In 1796 namen de Britten het eiland over van de Nederlanders, het werd een kroonkolonie in 1802. De Britten hebben wel het gehele land bevolkt en in het land zijn daarom ook veel Britse invloeden te zien. (bijv. Nuwara Elia, wat een populaire vakantieplaats was, maar ook in de spoorwegen). Nakomelingen van de kolonisten vormen de bevolkingsgroep van de Burghers.
[bewerk] Onafhankelijkheid
Het eiland werd onafhankelijk onder de naam Ceylon op 4 februari 1948. Na de onafhankelijkheid maakte de regering in de jaren '50 het Singalees de officiële taal van het eiland. Hierop besloot de minister-president het Tamil in sommige gebieden toe te staan, waarop hij door een Sinhalese extremist in 1959 om het leven werd gebracht. Hij werd opgevolgd door zijn vrouw Sirimavo Bandaranaike, die daarmee de eerste vrouwelijke minister-president werd. De onrust tussen de Tamils en Sinhalezen zou sindsdien bij tijd en wijle opnieuw oplaaien.
In 1972 werd de naam van het land veranderd in Sri Lanka en werd de hoofdstad verplaatst naar Sri Jayawardhenapura Kotte. Strubbelingen tussen de Tamil-minderheid en de Sinhalese meerderheid explodeerde in het midden van de jaren '80 van de 20e eeuw. Sindsdien zijn er tienduizenden omgekomen bij de burgeroorlog.
In 1987 werd na interventie door India een staakt-het-vuren overeengekomen. Het land stuurde hierna troepen maar trok zich in 1990 weer terug omdat het er niet in geslaagd was de Tamil-tijgers te ontwapenen. In 1993 kwam de president van het land na een aanslag om het leven. Na 20 jaar van gevechten hebben de Tamil tijgers en de regering een staakt-het-vuren gesloten in febuari 2002, na onderhandelingen waarbij bemiddeld werd door Noorwegen.
Op 7 februari 2004 werd het parlement ontbonden door president Chandrika Bandaranaike Kumaratunga. Haar man, een beroemde Singalese filmster, is vermoord door de JVP. Deze partij zat met haar Bandaranaike-partij in haar tweede kabinet tot eind 2005. Ze was de derde president van de familie Bandaranaike. Er werden nieuwe verkiezingen gehouden op 2 april en het nieuwe parlement kwam voor het eerst bijeen op 23 april.
[bewerk] Tsunami (2004)
26 december 2004 is Sri Lanka getroffen door tsunami's als gevolg van een zware zeebeving waardoor veel doden en gewonden vielen. Hierdoor werd er een harde klap uitgedeeld aan het toerisme dat net weer opkwam na de jaren van binnenlandse strijd. De golf kostte aan 34.000 mensen het leven, in dit land alleen al.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- GOSL Officiële regeringssite van Sri Lanka
- Officiële website van de touristenraad van Sri Lanka
- Tamil tijgers
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Sri Lanka van Wikimedia Commons. |
| Landen in Azië |
|---|
|
Afghanistan - Armenië - Azerbeidzjan - Bahrein - Bangladesh - Bhutan - Brunei - Cambodja - China - Cyprus - Egypte - Filipijnen - Georgië - India - Indonesië - Irak - Iran - Israël - Japan - Jemen - Jordanië - Kazachstan - Kirgizië - Koeweit - Laos - Libanon - Maldiven - Maleisië - Mongolië - Myanmar - Nepal - Noord-Korea - Oezbekistan - Oman - Oost-Timor - Pakistan - Qatar - Rusland - Saoedi-Arabië - Singapore - Sri Lanka - Syrië - Tadzjikistan - Taiwan - Thailand - Turkije - Turkmenistan - Verenigde Arabische Emiraten - Vietnam - Zuid-Korea |
