Etiopia

Etiopia (amharisk « ኢትዮጵያ» (Ityop'iya) frå gamalgresk αίθαλο, aíthalo - sotet og οψ, ops - ansikt, tidlegare Abessinia) er ein Republikk i Aust-Afrika.

Etiopia grensar mot Eritrea, Djibouti, Somalia, Kenya og Sudan. Den blå nilen byrjar her, i Tana-sjøen.

Innhaldsliste

1 Folkesetnad
2 Økonomi
- 2.1 Økonomisk struktur
3 Historie
4 På verdsveven

[endre] Folkesetnad

[endre] Folkegrupper

Dei største gruppene er oromo 40%, amhara og tigre 32%, andre grupper er sidamo 9%, shankella 6%, somaliarar 6%, afar 4%, gurage 2%, og andre tilsaman 1%. Sjølv om amhararane er i mindretal, er statsapparatet dominert av amharar.

Folkesetnaden sin gjennomsnittsalder var i 2002 17,3 år. Spedbarnsdøydelegheit var zlitt over 10% (2003), og gjennomsnittleg levealder var 41,2 år (2003)

[endre] Språk

Sjå Språk i Etiopia

Det blir snakka 84 språk i Etiopia. Blant dei er amharisk (offisielt), tigrinsk (offisielt), oromign, guaragign, somalisk, arabisk og engelsk (offisielt). I lag med Tanzania er Etiopia det landet sør for Sahara som har satsa mest på ein språkpolitikk som byggjer på eigne språk. Amharisk blir skrive med eit eige stavingsalfabet, fidel, som er ein variant av ge'ez-skriftsystemet. Fleire andre språk, m.a. tigrinsk, blir skrive med det same alfabetet.

I 2003 var godt over halvparten av den voksne folkesetnaden analfabetar.

[endre] Religion

Dei største gruppene er muslimar 45 %, kristne 40 %, og animistar 12 %. Den etiopiske kyrkja har røter attende til urkristendomen, ho var del av den koptiske kyrkja fram til 1959.

[endre] Økonomi

Etiopia sin handel med varer består hovudsakleg i eksport av kaffi, i 2001 23,4 % av bruttonasjonalproduktet.

BNP: 700 $ / inbyggjar

[endre] Økonomisk struktur

Landbruk: 46,3 %
Tenester: 41,1 %
Industri: 12,6 %

Kart over Etiopia

[endre] Historie

Etiopia er det eldste uavhengige landet i Afrika, og det einaste afrikaske landet som aldri var koloni.

Landet vart styrt av keisar Haile Selassie på mesteparten av 1900-talet, avbrote av ein kortvarig italiensk okkupasjon frå 1936 til 1941. Haile Selassie vart styrta i 1974, av ein prosovjetisk marxistleninistisk junta, Dergen, som gjorde Etiopia til ein eittpartistat. I 1991 vart Dergen styrta av Ethiopian Peoples Revolutionary Democratic Front (EPRDF), som framleis sitt med makta.

[endre] På verdsveven

Wikipedia på amharisk
http://www.ethiosearch.com Etiopisk søkemotor på amharisk og engelsk med daglege nyhende, restaurant-anmeldingar, og meir.
http://www.amharicsoftwares.com Amharisk programvarebutikk - last ned gratis Unicode standard Geez-programvare
Nazret.com Ethiopisk nyhendeportal, diskusjonsforum, Web Directory og blogg.
ElectionsInfo.com Diskusjonar om etiopiske val
Universitetet i Pennsylvania sitt afrikastudiesenter - Etiopiasida.
Ethio Networks - Internettsider på amharisk
Ethiopia at The Index on Africa - Etiopiasider på indeksen til Afrika, fyrste port til Afrika på Internettet.
http://www.ethioindex.com/
http://www.myethiopia.info/
http://tezeta.org/
http://www.ethiozena.net/
Addis Tribune - Avis med nettoppdatering kvar veke.
Walta Information Center - Nyhende og informasjonsservice.
http://www.ethiopianreporter.com/
http://www.helmmagazine.com/ Helm Magazine - publikasjon med kunst, kultur, mote og talent frå Etiopia
Ethiopundit - «Eklektisk etiopiske og etioamerikanske kommentarar»

Wikipedia på Etiopia

Inndeling av Etiopia
Regionar
Afar \| Amhara \| Benishangul-Gumaz \| Gambela \| Harari \| Oromia \| Somali \| Den sørlege regionen \| Tigray
Byar med eigen status
Addis Ababa \| Dire Dawa