Akcja Wyborcza Polaków na Litwie
Z Wikipedii
Litwa![]() |
Ten artykuł jest częścią serii:
|
Akcja Wyborcza Polaków na Litwie (AWPL) (lit. Lietuvos lenkų rinkimų akcija) - litewska partia polityczna reprezentująca Polaków zamieszkujących Litwę.
Spis treści |
[edytuj] Struktura organizacji
Prezesem rady naczelnej jest Waldemar Tomaszewski, wiceprezesem - Leokadia Poczykowska.
[edytuj] Udział w wyborach do organów państwa litewskiego
[edytuj] Parlament Litwy
Po raz pierwszy polscy posłowie w parlamencie litewskim pojawili się w 1990 roku, wybrano wówczas 6 przedstawicieli społeczności polskiej z ramienia Związku Polaków na Litwie: Czesława Okińczyca, Edwarda Tomaszewicza, Ryszarda Maciejkiańca, Stanisława Akanowicza, Medarda Czobota i Walentynę Subocz.
Inii przedstawiciele mniejszości polskiej kandydowali bądź z ramienia KPZR (Leon Jankielewicz, Władysław Szwed), komsomołu (Zbigniew Balcewicz) lub organizacji kołchozowych (Stanisław Pieszko).
Kontrowersje wzbudziła postawa posłów polskich w trakcie głosowania nad uniezależnieniem się Litwy od ZSRR 11 marca 1990 roku: jedynie trzech z nich (Zbigniew Balcewicz, Medard Czobot i Czesław Okińczyc) poparło niepodległość państwa, reszta wstrzymała się od głosu lub głosowała przeciw (Władysław Szwed).
W pierwszych w niepodległej Litwie wyborach sejmowych w 1992 roku mniejszość polska wprowadziła do sejmu 4 reprezentantów: Ryszarda Maciejkiańca, Artura Płokszto, Gabriela Jana Mincewicza i Zbigniewa Siemienowicza. Liderem frakcji został Ryszard Maciejkianiec, w 1994 roku jego miejsce zajął Zbigniew Siemienowicz.
W sejmie litewskim II kadencji (1996-2000) Polaków reprezentowali Gabriel Mincewicz i od 1997 roku Jan Sienkiewicz. Na zmniejszenie się polskiej frakcji wpłynęło wprowadzenie klauzuli zaporowej 5% dla podziału mandatów z listy krajowej, przez co np. Artur Płokszto zdecydował się kandydować z list socjaldemokratów (mandat otrzymał).
W wyborach z jesieni 2000 roku AWPL uzyskała 1,85% głosów, co nie przełożyło się na żaden mandat poselski z listy ogólnolitewskiej - dwa miejsca zdobyli jednak Polacy w okręgach jednomandatowych: Waldemar Tomaszewski w Wilnie-Solecznikach, a Gabriel Mincewicz w Wilnie-Szyrwintach.
W wyborach do parlamentu europejskiego w czerwcu 2004 roku AWPL kandydowała razem ze Związkiem Rosjan na Litwie, przekraczając z naddatkiem próg wyborczy (5,74%), nie otrzymała jednak żadnego z trzynastu europejskich mandatów przewidzianych dla Litwy.
W wyborach parlamentarnych z 10 października 2004 roku Akcja również startowała z przedstawicielami mniejszości rosyjskiej i białoruskiej, co przełożyło się na 3,8% głosów i 2 mandaty w liczącym 141 posłów jednoizbowym parlamencie - Seimasie. Posłami zostali Waldemar Tomaszewski w okręgu Wilno-Soleczniki i Leokadia Poczykowska. Mandatów z listy ogólnokrajowej na skutek nieprzekroczenia progu 5% AWPL nie otrzymała.
[edytuj] Obecność w samorządach Wileńszczyzny
W wyborach samorządowych z 25 lutego 2007 roku AWPL otrzymała poparcie 5,42% głosujących wprowadzając do samorządów 53 radnych (o 3 więcej niż w wyborach z 2002 r.) AWPL posiada 6 radnych w samorządzie Wilna, 20 w rejonie solecznickim, 19 w rejonie wileńskim, 5 w rejonie trockim i 3 w rejonie święciańskim, co umożliwia jej samodzielne sprawowanie władzy w rejonach wileńskim i solecznickim. W Wilnie AWPL jest w koalicji rządzącej z Partią Socjaldemokratyczną Litwy i Partią "Porządek i Sprawiedliwość", we władzach miasta społeczność polską reprezentuje Artur Ludkowski jako wicemer Wilna.
W rejonach Święciany i Troki AWPL znajduje się w opozycji wobec aktualnie rządzących ugrupowań.
W stosunku do wyborów z 2002 roku AWPL zyskała ponad 1% poparcia (w 2002 roku zdobyła 4,11% głosów), straciła jednak swego jedynego radnego w rejonie Szyrwinty.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Źródła
- Historia sejmu na stronach parlamentu w Wilnie (jęz. litewski)
- Artykuł R. Maciejkiańca w "Naszej Gazecie"
- Felieton Lucyny Dowdo w "Magazynie Wileńskim"
- Strona Internetowa Akcji Wyborczej Polaków na Litwie (AWPL)