Alberto Giacometti

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.

Alberto Giacometti (ur. 10 października 1901 - zm. 11 stycznia 1966), szwajcarski rzeźbiarz i malarz surrealistyczny.

[edytuj] Biografia

Alberto Giacometti urodził się w Borgonovo, w dolinie Bregaglia, w Szwajcarii. Jego rodzina wywodziła się ze środkowej Italii.

W 1922 roku Giacometti przyjeżdża do Paryża, gdzie przez kilka lat pracuje pod kierunkiem Bourdelle’a. Zafascynowany sztuką sumeryjską i statuami z Wysp Wielkanocnych kopiuje motyw głowy i sylwetki, poświęca wiele też uwagi sztuce egipskiej. Pochodzące z tego okresu studium czaszki, portrety i autoportrety, to zaznaczone prostymi kreskami płaty, powierzchnie, płaszczyzny wyznaczające ludzki wizerunek. W 1929 roku artysta notuje: Możemy porównać świat do kryształowego bloku o niezliczonych ścianach. Pałac o czwartej rano (1932), przedstawiający przezroczystą strukturę (w której artysta umieścił szkielet ptaka, enigmatyczną sylwetkę i klatkę) oraz martwe natury z pierwszej połowy lat 30. (nieliczne posłużyły, wyjątkowo, do realizacji rzeźb) naznaczone są bliską surrealizmowi tajemniczością i oniryzmem. Giacometti powróci jednak szybko do seansów z modelem, do nurtującej go przez całe życie kwestii odzwierciedlenia rzeczywistości – portretowanej osoby, przedmiotu, pejzażu – w jej jak najwierniejszej formie. Jak jednak zapobiec ciągłemu wymykaniu się wizerunku postaci lub rzeczy, jak uchwycić zmienność i ulotność wizji obserwowanego przedmiotu? Gdy patrzę na jego (przedmiotu) kolor, formę, światło, za każdym spojrzeniem dociera do mnie coś niezwykle małego, bardzo trudnego do uchwycenia, coś, co można przekazać za pomocą równie niewielkiej kreski, plamy, (…) za każdym spojrzeniem wydaje się on przekształcać, znika… pojawia się…, znajduje się cały czas miedzy bytem i niebytem.

Giacometti spędził prawie całą drugą wojnę w Genewie nie przestając rysować i rzeźbić. Gdy opuszczał miasto, wszystkie rzeźby, jak podają biografowie, były tak małych rozmiarów, ze zdołały się zmieścić w niewielkim pudełku. W tym dramatycznym momencie sylwetce ludzkiej grozi utrata wszelkiej substancji. Wydłużone, wydawałoby się do granic możliwości, figury stojących kobiet i maszerujących mężczyzn, jakie artysta zaczął tworzyć po powrocie do Paryża, nigdy nie znalazły się całkowicie poza zasięgiem tej groźby dematerializacji. W rysunku sylwetka także zmienia swój charakter. Uliczni przechodnie to grupa cieni o częściowo wydłużonych, częściowo zamazanych kształtach. Pejzaż staje się ulotny, zasugerowany jedynie.

W ostatnich latach, rysunek zdominuje gęsta, skłębiona kreska, w której z trudem nieraz rozpoznajemy rysy portretowanej twarzy. Kipiące, cyrkularne linie koncentrują się wokół oczu, ośrodka życia, energii. Stabilności i trwałości Giacometti przeciwstawia ruch i zmienność, pewności – niepokój. Zawsze po to jednak by z chaosu mógł się wyłonić wizerunek człowieka.