Argentyńska gorączka krwotoczna

Z Wikipedii

	Argentyńska gorączka krwotoczna
()
ICD-10:	A96.0
A96.0.0 {{{X.0}}}
A96.0.1 {{{X.1}}}
A96.0.2 {{{X.2}}}
A96.0.3 {{{X.3}}}
A96.0.4 {{{X.4}}}
A96.0.5 {{{X.5}}}
A96.0.6 {{{X.6}}}
A96.0.7 {{{X.7}}}
A96.0.8 {{{X.8}}}
A96.0.9 {{{X.9}}}

Argentyńska gorączka krwotoczna (ang. Argentine Hemorrhagic Fever, AHF; hiszp. FHA) - choroba wirusowa występująca endemicznie w Argentynie.

Spis treści 1 Etiologia 2 Zasięg geograficzny 3 Epidemie choroby 4 Objawy i przebieg 5 Rozpoznanie 6 Leczenie 7 Szczepienie 8 Bibliografia 9 Przypisy

[edytuj] Etiologia

Argentyńska gorączka krwotoczna powodowana jest przez RNA-wirusa Junin (JUNV) należącego do arenawirusów Nowego Świata (kompleks Tacaribe).

Rezerwuarem są gryzonie, zwłaszcza Calomys musculinus, Calomys laucha i Akodon azarae. Do zakażenia u ludzi dochodzi w wyniku kontaktu ze zwierzętami i ich wydalinami (droga wziewna i infekcja ran). Choruje głównie ludność obszarów wiejskich, najczęściej mężczyźni zajmujący się zbiorem zbóż. Możliwa jest transmisja wirusa między ludźmi drogą płciową lub krwiopochodną.

[edytuj] Zasięg geograficzny

Choroba występuje w rejonach wilgotnej pampy argentyńskiej, gdzie główną roślinnością uprawną są zboża. Obszar ten, mający powierzchnię około 120 tys km², zamieszkały przez ponad milion ludzi obejmuje prowincje: północno-zachodnią część Buenos Aires, południowo-wschodnią Córdoba (większość przypadków), południową Santa Fe i wschodnią La Pampa.

Występowanie wirusa potwierdzono też poza obszarem endemicznym. JUNV izolowano od gryzoni Akodon azarae w miejscowości Pila w południowo-zachodniej części prowincji Buenos Aires. Stwierdzono tam również obecność przeciwciał u ludzi, ale nie zanotowano przypadków choroby.

[edytuj] Epidemie choroby

Pierwsze epidemie choroby datuje się na lata 1953-1954, chociaż czynnik etiologiczny zidentyfikowano w 1958. Od tego czasu występują coroczne epidemie o różnym nasileniu, największa w 1964 roku. W latach 1958-1980 potwierdzono ponad 18 000 zakażeń. Pod koniec lat 70. XX wieku zaobserwowano spadek ilości notowanych przypadków z 989 w 1977 do 161 w 1980 roku. Podczas kolejnych 3 lat występowały średnio 302 przypadki rocznie. W 1990 roku opisano 727 nowych zachorowań, w 1991 - 154, a w 1992 roku jedynie 2. Znaczne zmniejszenie zapadalności na AHF wiąże się z prowadzeniem akcji szczepień przeciwko chorobie. W 2005 roku zgłoszono 94 podejrzenia choroby, spośród których potwierdzono 19.

[edytuj] Objawy i przebieg

Czas inkubacji wynosi 10-16 dni. Po tym okresie pojawia się złe samopoczucie, gorączka (utrzymująca się przez 5-8 dni), dreszcze, bóle i zawroty głowy, bóle krzyża, zmęczenie. U większości chorych występują wylewy podspojówkowe z dolegliwości bólowymi ze strony gałki ocznej, bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka lub zaparcia. Do innych objawów należą: przekrwienie i petechiae na podniebieniu, powiększenie węzłów pachwinowych i pachowych.

Od czwartego dnia obserwuje się krwawienia z dziąseł i nosa, hipotensję, bradykardię, obniżenie napięcia mięśniowego i odruchów ścięgnistych, niepewny chód, spowolnienie myślenia. W łagodnej postaci choroba trwa około 6 dni.

W przypadku postaci ciężkiej mogą wystąpić krwawienia do przewodu pokarmowego (objawiające się wymiotami krwawymi i/lub smolistym stolcem) oraz masywne krwawienia z dziąseł i nosa. Spośród objawów neurologicznych, dostrzegalne mogą być drżenie mięśni języka i rąk, splątanie lub nadmierne pobudzenie, czasem napady toniczno-kloniczne.

W przebiegu choroby obserwuje się leukopenię i trombocytopenię a w badaniu moczu albuminurię i wydalanie wałeczków.

Rekonwalescencja trwa kilka tygodni. U części zdrowiejących pacjentów dochodzi do ujawnienia zespołu móżdżkowego, który ustępuje po kilku dniach bez dalszych konsekwencji.

Śmiertelność w przypadkach nieleczonych ocenia się na 10-15%.

[edytuj] Rozpoznanie

Rozpoznanie choroby potwierdza się izolując wirusa z próbki krwi, wykrywając przeciwciała przeciwciała metodą wiązania dopełniacza, seroneutralizacji, immunofluorescencji pośredniej albo testem ELISA.

Istnieje także możliwość wykorzystania techniki RT-PCR.

[edytuj] Leczenie

Stosuje się leczenie objawowe i przyczynowe. Dostępne jest immunizowane osocze, które pozwala ograniczyć śmiertelność poniżej 3%. Skuteczna może być także terapia rybawiryną.^[1]

[edytuj] Szczepienie

AHF jest jedną z niewielu chorób z grupy gorączek krwotocznych dla których wynaleziono szczepionkę.

Wobec zakończenia niepowodzeniem prób stworzenia szczepionki inaktywowanej, uwagę skupiono na szczepionkach atenuowanych (szczepy XJC13, XJO i Candid #1).

W doświadczalnych badaniach szczepionki XJC13 na zwierzętach, po inokulacji wewnątrzmózgowej wystąpiła wirulencja u zarażonych świnek morskich i małp płaskowatych Cebus. Natomiast u marmozety zwyczajnej (Callithrix jacchus), uważanej za najlepszy model zwierzęcy infekcji wirusem Junin szczepionka zapewniała właściwą ochronę. Szczepionkę z linii XJC13 testowano także u ludzi - podano ją w sumie 636 ochotnikom, u których wywoływała łagodne objawy lub infekcje subkliniczne. U 90% badanych przeciwciała utrzymywały się przez okres 7-9 lat.

Za najbardziej bezpieczną i skuteczną szczepionkę uważa się Candid #1, opracowaną dzięki międzynarodowej kooperacji przez zespół dr Julio Barrera Oro. Badania na zwierzętach wykazały wysoki wskaźnik serokonwersji, dobrą ochronę przeciwko szczepom zjadliwym i brak neurowirulencji u małp. Nie obserwowano także objawów nieporządanych u ludzi przy zadawalającej serokonwersji. Bezpieczeństwo i immunogenność potwierdzono w kolejnych trialach klinicznych. W latach 1988-1990 zaszczepiono 6500 ochotników z obszaru endemicznego. Wobec bardzo pozytywnych wyników projekt wakcynacji rozszerzono na ponad 100 tysięcy osób.

W 2006 roku wdrożono plan masowej produkcji szczepionki w Argentynie.^[2]

Szczepionkę Candid #1, dzięki reaktywności krzyżowej, wykorzystuje się w celu ochrony przed boliwijską gorączką krwotoczną wywoływaną przez arenawirusa Machupo.

[edytuj] Bibliografia

Acha P. N., Szyfres B. Zoonoses and Communicable Diseases Common to Man and Animals. ISBN 92-75-31992-8. (PDF)

Przypisy