Bernard Milewski
Z Wikipedii
Bernard Milewski (ur. 1895, zm. 1967) – działacz byłej Polonii gdańskiej.
Był synem robotnika kolejowego. Jego rodzina pochodziła z Semlina gmina Zblewo. Już w szkole podstawowej w Kleszczewie (powiat kościerski), współorganizował strajk szkolny i brał w nim osobiście udział od listopada 1906 do kwietnia 1907 roku. Za udział w tym strajku zmuszony był i karnie uczęszczać pół roku dłużej do szkoły podstawowej. Nie pozwolono mu też kształcić się w żadnej szkole średniej w zaborze pruskim.
W 1913 r. przeniósł się do Gdańska, gdzie zaczął pracować w ówczesnej Stoczni Kilawittera [1], z której jednak musiał się zwolnić z powodu przynależności do polskiej organizacji robotniczej Zjednoczenie Zawodowe Polskie.
Był jednym z najgorliwszych działaczy tej organizacji robotniczej także przez cały okres międzywojenny, w którym to czasie rozrosła się ona w najsilniejszą i najliczniejszą organizację polską w Gdańsku. Przedtem, jeszcze z ramienia Naczelnej Rady Ludowej, której był członkiem, organizował w latach 1919 – 1920 strajki sabotażowe przeciw wywożeniu mienia ruchomego z terenu Pomorza, mającego powrócić do Polski.
Odegrał wybitną rolę nie tylko w organizowaniu społeczeństwa polskiego w Gdańsku, lecz także na północnym Pomorzu. Współdziałał w akcji na rzecz przyłączenia Gdańska i Pomorza do Polski, działając w tym kierunku przez uprawianie czynnej propagandy, rozpowszechnianie ulotek i afiszy oraz urządzanie strajków ekonomicznych, które przyniosły robotnikom rolnym w niektórych powiatach trwały dorobek w postaci umów zbiorowych.
Gdy zapadła decyzja w sprawie pozostawienia ziemi gdańskiej poza zagraniami Państwa Polskiego jako Wolnego, należąc już do czołowych działaczy Polonii gdańskiej, główny swój wysiłek skierował na organizowanie ludności polskiej. Był czynnym działaczem w szeregach różnych polskich instytucji i stowarzyszeń. W latach 1920 – 1923 pełnił funkcję radnego miejskiego (I kadencji) z wyboru "ludności polskiej" do Volkstagu Wolnego Miasta Gdańska. Uczestniczył w każdej akcji wyborczej na rzecz polskich przedstawicieli do Sejmu gdańskiego oraz do miejskich i komunalnych wiejskich instytucji. Nie zabrakło go też w akcji na rzecz posyłania dzieci polskich do szkół i przedszkoli polskich.
Okres okupacji spędził w Warszawie (ul. Marszałkowska 119) gdzie brał udział w konspiracji; uprawiał m.in. niebezpieczny kolportaż prasy podziemnej. Dwóch jego synów Kazimierz Milewski i Tadeusz Milewski z batalionu "Zośka" zginęło w powstaniu warszawskim.
Po wojnie Bernard Milewski powrócił do służby kolejowej w Gdańsku, którą pełnił już przed wojną. Po wstąpieniu do Polskiej Partii Robotniczej został sekretarzem organizacji oddziałowej PZPR na kolei, a następnie członkiem egzekutywy. Sekretarzem POP i nieetatowym instruktorem w Gdyni, gdzie pracował w oddziale przewozów - PKP. Był też współorganizatorem Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich.
Wśród licznych odznaczeń posiadał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Jest patronem uliczki w gdańskiej Oliwie.
Przypisy
- Edgar Milewski: Opowieści gdańskich uliczek. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1966. ISBN 83-215-7188-3.
- Głos Wybrzeża - Wywiad z B.Milewskim przez A.Pres (zachowany wycinek) sprzed 1967 r.
- Głos Wybrzeża - Wspominkowa nota pośmiertna (zachowany wycinek) z 1967r.
- [1]
