Czarnobyl
Z Wikipedii
Współrzędne: 51°23' N 30°06' E
| pol. Czarnobyl ukr. Чорнобиль |
|
| Państwo |  Ukraina |
| Obwód | kijowski |
| Położenie | 51° 23' N 30° 06' E |
| Ludność • liczba ludności |
0 |
| Kod pocztowy | 07270 |
|
Położenie na mapie kraju
|
|
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
Czarnobyl (ukr. Чорнобиль, ros. Чернобыль) – miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim, u ujścia rzeki Usz do Prypeci. Znane głównie jako miejsce odległe o 18 kilometrów od największej w dziejach katastrofy atomowej. Od 1986 miasto nie ma oficjalnie zameldowanych mieszkańców choć wielu ludzi żyje w nim do dziś bez negatywnych skutków zdrowotnych. Według ukraińskich norm sumaryczny czas przebywania pracowników pracujących przy remoncie sarkofagu (18 km od miasta) nie przekracza trzech miesięcy w ciągu roku.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Wykopaliska archeologiczne świadczą o istnieniu miasta na przełomie XI/XII w. Wzmiankowany po raz pierwszy w 1193, należał do Księstwa Kijowskiego. Od połowy XIV wieku należał do Litwy, w 1596 włączony do Korony. W XVI wieku ważny ośrodek handlowy położony przy szlakach wodnych, liczył wtedy trochę ponad tysiąc mieszkańców. Czarnobyl podupadł w połowie wieku XVII w czasie powstania Chmielnickiego. Od 1793 w zaborze rosyjskim. W II poł. XVIII wieku osiedla się duża grupa rosyjskich raskolników, wtedy też zaczyna się intensywne osadnictwo żydowskie. Pod koniec XIX wieku żydzi stanowią blisko 60% mieszkańców, prawosławni 33 %, raskolnicy 9%, katolicy 1%. Od zaborów do rewolucji październikowej jeden z większych centrów chasydyzmu w państwie carskim, siedziba dynastii cadyków Twerskich. W XIX i I poł. XX wieku ważny towarowy i pasażerski port rzeczny, który był wtedy podstawą gospodarki miasta. Miasto specjalizowało się także w produkcji i handlu drewnem, smołą, dziegciem oraz warzywami, których głównym odbiorcą był pobliski Kijów. Podczas kampanii kijowskiej w 1920 miejsce zwycięskiej bitwy polskiej Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej z sowiecką flotyllą dniestrzańską. W latach 1922-1991 w Ukraińskiej SRR. Prawa miejskie od 1941. W czasie okupacji hitlerowskiej Niemcy wymordowali większość żydowskiej społeczności. Od 1977 do 2000 roku koło Czarnobyla działała elektrownia atomowa, w której w 1986 roku nastąpiło rozerwanie i pożar reaktora nr 4.
[edytuj] Zabytki
Obecnie jedynym zabytkiem jest cerkiew prawosławna pw. św. Illi z 1789. Pozostałe cenne budowle: zamek z XVI w., kościół i klasztor dominikański z 1630, pałac Chodkiewiczów z XVIII w. oraz dwie cerkwie i synagogi z XIX wieku zniszczono w okresie sowieckim.
[edytuj] Katastrofa atomowa
Zobacz więcej w osobnym artykule: Katastrofa w Czarnobylu.Obecnie Czarnobyl to miejsce znane głównie z awarii reaktora atomowego. W tamtejszej elektrowni 26 kwietnia 1986 nastąpiła największa katastrofa w dziejach elektrowni jądrowych. Zdaniem raportu Forum Czarnobyla (w skład którego wchodziło WHO i ONZ), bezpośrednio w wyniku katastrofy zmarło 30 osób, ponad 200 zachorowało na chorobę popromienną[1], a z otaczających elektrownię terenów w promieniu 30 km ewakuowano ponad 130 tys. ludzi, tworząc zamkniętą strefę ochronną. Reaktor typu RBMK-1000, który uległ awarii, pokryto betonowo-stalową osłoną; pozostałe trzy reaktory pracowały dalej, ostatni z nich (numer 3) – sąsiadujący z tym uległym awarii w 1986 r. pracował do 2000 r. Obecnie trwa remont osłony reaktora 4. Już w tym roku mają rozpocząć się prace nad podobną do hangaru przesuwną budowlą, która odizoluje ruinę do czasu ostatecznego rozwiązania. Kilkaset metrów od uszkodzonego reaktora wznoszone będą metalowe łuki, które połączone zostaną w jedną strukturę, tzw. arkę. Konstrukcja o wymiarach 150 na 200 m zostanie nasunięta na miejsce po betonowych szynach.
Według naukowców (m.in. z UNSCEAR – Komitet Naukowy Narodów Zjednoczonych ds. Skutków Promieniowania Atomowego), katastrofa miała znacznie mniejsze rozmiary niż od lat głoszą media. Wszystkie badania radiometryczne potwierdzają, że silnie skażony obszar w okolicach elektrowni ma powierzchnię zaledwie pół kilometra kwadratowego.[2] Dawki promieniowania jakie otrzymały matki będące w ciąży były znacznie mniejsze od tych, jakie w ułamku sekundy otrzymały kobiety w Nagasaki i Hiroszimie, a jednak w Japonii nie odnotowano zwiększonej ilości urodzeń dzieci z poważnymi wadami genetycznymi[3].
[edytuj] Bibliografia
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski & Władysław Walewski, 1880: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Wydawnictwo Wędrowiec, Warszawa.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Czarnobyl – Rekonstrukcja wydarzeń, fotoreportaż z Martwej Strefy (pl)
- Zdjęcia uszkodzonej elektrowni (en)
- Zdjęcie satelitarne na maps.google.com (en)
Przypisy
- ↑ http://www.iaea.org/Publications/Booklets/Chernobyl/chernobyl.pdf Jednakże, według niesprawdzonych informacji, zdaniem niektórych organizacji ofiar było więcej - zobacz w artykule głównym
- ↑ UNSCEAR 2000, ANNEX J, Exposures and effects of the Chernobyl accident
- ↑ Chernobyl Report-Final-240102 , The Human Consequences of the Chernobyl Nuclear Accident, A Strategy for Recovery, A Report Commissioned by UNDP and UNICEF with the support of UN-OCHA and WHO 25 January 2002
