Długie Ogrody
Z Wikipedii
Długie Ogrody (niem. Langgarten) - osiedle w Gdańsku, w dzielnicy Śródmieście.
Długie Ogrody zostały przyłączone w granice administracyjne miasta na przełomie XIV i XV w.
[edytuj] Historia
Zanim Długie Ogrody znalazły się w obrebie miejskich fortyfikacji, osiedlali się tu drobni rzemieślnicy reprezentujący kilka profesji typowych dla stoczniowo-portowego miasta (przede wszystkim dominowali powróźnicy). Bezpiecznie czuli się też tzw. partacze, odłączeni od cechów, przez co wykonujący rzemiosło nielegalnie.
Przez setki lat handlarze i rzemieślnicy mieli przy Długich Ogrodach doskonałe możliwości zbytu dla swoich usług i towaru. Aż do wieku XIX w każdą środę i sobotę, było tam czynne wielkie targowisko. Po zasypaniu głębokiego kanału odwadniającego tutejszy trakt wiodący w kierunku wschodnim, ogromnie zyskał na urodzie. Pod koniec XVIII wieku zasadzono efektowne szpalery drzew, wzdłuż których w okresie Jarmarku św. Dominika ustawiano stragany.
Odcinek Długich Ogrodów, który wychodził poza Bramę Żuławską, miał już w XVI wieku swoją nazwę. Zwał się on ze słowiańska Knipawą, stąd też w zapiskach dawnych pamiętnikarzy wspomniana brama to Brama Knipawska. Brama ta wiodła do Królewca. Jednym z miast, składających się na królewiecką aglomerację, była (jak podaje Wacław Odyniec) właśnie Knipawa.
W średniowieczu ten rejon miasta kojarzył się z kościołem i szpitalem św. Barbary. Szpitalik, do którego, prócz podróżnych, przywożono cierpiących flisaków, istniał tu już od 1387 roku. Tuż przy nim znajdowała się niewielka kapliczka, na miejscu której w latach trzydziestych XV wieku wzniesiono solidną świątynię halową. Przy kościele funkcjonowała szkoła i przytułek. Kompleks prawie doszczętnie spłonął w 1499 roku. W XVIII wieku dobudowano do gotyckiej świątyni nawę południową.
W latach 1751-1760 przy Długich Ogrodach wzniesiono jedyny niegdyś w Gdańsku kompleks pałacowy, zbudowany wg. projektów włoskiego architekta. Siedzibę miał tam niegdyś polski magnat, Jerzego Wandalina Mniszcha, który odkupił kompleks od Mikołaja Wojciecha Weihera.
Po wkroczeniu do miasta wojsk napoleońskich, urządzonu tu komendę miasta. Rezydował w niej wroku 1810, jako gość hr. Jeana Rappa - ówczesny minister wojny Księstwa Polskiego - książę Józef Poniatowski.
Piękny pałac rozebrano w roku 1906. W gdańskim Muzeum Narodowym zachowały się jedynie zdobiące niegdys bramę wjazdową rzeżby dłuta Jana Henryka Meissnera.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Źródła
- Jerzy Samp, Bedeker Gdański, ISBN 83-86181-08-7
Biskupia Górka • Chełm • Długie Ogrody • Dolne Miasto • Emaus • Główne Miasto • Grodzisko • Knipawa • Nowe Ogrody • Nowe Ujeścisko • Ołowianka • Oruńskie Przedmieście • Rudno • Siedlce • Sienna Grobla I • Stara Wieś • Stare Miasto • Stare Przedmieście • Stare Szkoty • Suchanino • Wyspa Spichrzów • Wzgórze Mickiewicza • Zaroślak
Podjednostki
Chmielniki Pelplińskie • Dolina • Dzielnica Mariacka • Dzielnica Świętojańska • Fundacyjny Kąt • Krzyżowniki • Na Losowej Górze • Osiek • Polski Hak • Przedwale • Szkódka • Trzy Lipy • Winniki • Zamczysko • Ziemica • Ziemica Mała