Doctor Who

Z Wikipedii

Doctor Who
Gatunek	science fiction
Kraj produkcji	Wielka Brytania
Język	Angielski
Twórcy	Sydney Newman C. E. Webber Donald Wilson
Główne role	kiedyś inni np. Tom Baker, obecnie David Tennant - 10. Doktor oraz Catherine Tate (tuż przed nią - Freema Agyeman)
Data premiery	23 listopada 1963
Pierwsza emisja	od 1963 do 1989 i po przerwie od 2005
Liczba odcinków	ponad 748 (do 14 czerwca 2008) (sezon 27)
Czas trwania odcinka	25 minut w latach 1963–1984, 1986–1989, oraz 45 minut od 2005
Produkcja
Scenariusz	wielu, min.Russel T. Davis, Terry Nation, Donald Wilson
Stacja telewizyjna	BBC TVP1 BBC Entertainment
Nagrody	Pobicie rekordu Guinness'a w Najdłuższym serialu S-F

Doctor Who (pol. Doktor Kto) jest popularnym brytyjskim serialem science fiction, produkowanym przez BBC. Nadawany jest od 1963 r. W roku 1989 przerwano emisję serialu, jednak w roku 1996 powstał film telewizyjny, a dzięki ogromnemu sukcesowi jaki przyniósł, w roku 2005 wznowiono nadawanie serii.

Spis treści 1 O serialu 2 Pierwsze odcinki 2.1 Popularność serialu 2.2 Zaginione odcinki 3 Postacie 3.1 Doktor 3.2 TARDIS 3.3 Towarzysze Doktora 3.4 Dalekowie 3.5 Cybermeni 3.6 Władcy Czasu 3.6.1 Mistrz 4 Linki zewnętrzne

[edytuj] O serialu

Historia opowiada o tajemniczym, dziwacznym osobniku, przedstawiającym się po prostu jako Doktor. Podróżuje on w czasie i przestrzeni za pomocą urządzenia o nazwie T.A.R.D.I.S., które z powodu defektu systemu maskującego wygląda jak niebieska budka policyjna.

Posiada też 'wizytówkę' - papier telepatyczny, który pozwala mu podawać się za kogo zechce oraz ultradźwiękowy 'śrubokręt', posiadający wiele, często zaskakujących, zastosowań. Zewnętrznie Doktor wygląda identycznie jak człowiek, jego organizm jednak charakteryzuje się wieloma cechami odróżniającymi go od Ziemian. Posiada podwójny układ krwionośny z dwoma sercami. Potrafi też czytać w cudzych myślach, a także wykrywać dotykiem obecność jonów i sprawdzać rodzaj substancji za pomocą języka. Doktor jest jednym z Władców Czasu z planety Gallifrey. Władca Czasu po śmierci regeneruje się w nowym ciele (dzięki czemu Doktora grało do tej pory dziesięciu aktorów). Każdy z Władców może się regenerować tylko dwanaście razy. Poszczególne wcielenia Doktora różnią się nie tylko wyglądem, ale również osobowością. Obecnie na BBC emitowane są dwa spin offy serialu, zatytułowane: Torchwood oraz The Sarah Jane Adventures. Doktor zagościł też w innych mediach i doczekał się wielu parodii.

Doctor Who widnieje w Księdze Rekordów Guinness'a jako najdłuższy serial science fiction na świecie (prześcignął nawet serialową wersję Star Treka liczącą 726 odcinków) i na stałe wpisał się do kultury brytyjskiej. Charakterystyczne dla serialu jest tworzenie pomysłowych i niskobudżetowych efektów specjalnych, zwłaszcza na początku działających raczej dzięki wyobraźni widzów, a także nowatorskie wykorzystanie elektronicznej muzyki (oryginalnym producentem był BBC Radiophonic Workshop). W Wielkiej Brytanii i poza nią, serial ten zyskał miano kultowego i wywarł wpływ na przyszłe angielskie seriale telewizyjne, wiele z nich nawiązywało do serii Doktora. Serial zdobył uznanie krytyków i widzów jako jeden z najlepszych brytyjskich programów telewizyjnych, a w 2006 r. otrzymał od Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych nagrodę za najlepszy serial.

W Polsce widzowie mogli po raz pierwszy zobaczyć Doktora Who dopiero w 2006 roku - 1 października w niedzielę o 15:05 na TVP1 wyemitowano odcinek Rose i rozpoczęto cotygodniową emisję. Po czterech odcinkach przesunięto go jednak na 11:10 w sobotę, a w styczniu, po pokazaniu dwóch pierwszych odcinków drugiej serii (6. i 13 stycznia), nagle przerwano serię. Niedawno została ponownie wznowiona - od 5 kwietnia leciała od wtorku do czwartku o 10:05, a ostatni odcinek nadano 2 maja.

Obecnie (maj-czerwiec 2008) emitowane są po dwa odcinki na TVP1 w soboty po godzinie 24:00, jest to edycja z 2005 roku.

[edytuj] Pierwsze odcinki

Pierwszy odcinek Doktora Who nadano 23 listopada 1963 roku. Seria, według planów, była przygotowana na rok, przy czym emitowano jeden 25-minutowy odcinek tygodniowo (jednak w sezonie z 1985 r. odcinki miały po 45 minut). Każdy odcinek był tu częścią jednego epizodu — zwykle od czterech do sześciu części we wcześniejszych latach i trzy do czterech później. Trzy wyjątki z 23 sezonu to The Daleks' Master Plan, złożony z 12 odcinków (plus poprzedzający go "Mission to the Unknown"), 10-częściowy The War Games i The Trial of a Time Lord trwający przez 14 odcinków (zawierał cztery historie często odsyłające do osobnych tytułów i nadające im kolejność). Czasami nawet kilka epizodów było luźno łączonych jedną dłuższą historią, taką jak motyw poszukiwań Klucza Czasu (16 sezon). Nowością było to, że począwszy od The Gunfighters (1966) każdy odcinek miał własny numer i tytuł, nawet jeśli był tylko częścią całości. Problem: 'Jak można by nazwać poprzedni odcinek?' był częstym tematem dyskusji fanów serialu.

Główną osobą odpowiedzialną za rozwój serialu był dyrektor ds. Dramatu BBC - Sydney Newman. Współpracował z kierownikiem Działu Scenariuszu (później kierownikiem Działu ds. seriali), Donaldem Wilsonem, scenarzystą C. E. Webberem, scenarzystą Anthonym Coburnem, redaktorem Davidem Whitakerem i początkowym producentem Verity Lambert. Newman często inwestował w pierwsze, pojedyncze odcinki serii. Niektóre źródła (takie jak The Complete Encyclopedia of Television Programs 1947-1979 Vincenta Terrace'a) błędnie wiążą Terry'ego Nationa z powstaniem Doktora Who, w rzeczywistości pomysł nawiązywał do dwóch filmów Petera Cushinga. Tytułowy temat muzyczny serii został skomponowany przez Rona Grainera i nagrany przez Delię Derbyshire z BBC Radiophonic Workshop. Produkcję podzielono na dwadzieścia sześć serii, emitowanych w BBC One. Pierwotnie serial miał być adresowany do dzieci i do dorosłych.

Serial z założenia miał pełnić funkcje wychowawcze i być telewizyjną pozycją do wspólnego rodzinnego oglądania we wczesne sobotnie wieczory. Początkowo więc miał edukować młodszych widzów - podział epizodów sprzyjał zapamiętywaniu, a fantastyczne podróże w czasie i przestrzeni uczyły o historii i rozwijały naukową wyobraźnię. Było to nawet odzwierciedlone w tym, że jednymi z pierwszych towarzyszy Doktora byli: nauczycielka historii oraz nauczyciel chemii.
Wkrótce jednak science fiction zdominowało serial i motywy historyczne, które były niezbyt popularne u producentów, zostały zarzucone po The Highlanders (1967). Kiedy jeszcze program nawiązywał do tematyki historycznej, była ona przeważnie używana jako nawiązanie do innych opowieści science fiction, z wyjątkiem: Black Orchid.

Pod koniec nadawania serii oglądalność wyraźnie malała, więc w 1989 r. producent BBC One, Jonathan Powell, zadecydował o zawieszeniu produkcji. Pomimo iż na tym zamierzono na stałe zakończyć Doktora Who, pojawiały się też liczne głosy przeciw (Sophie Aldred, jako gwiazda serii nagrała dokument Doctor Who: More Than 30 Years in the TARDIS (Ponad 30 lat w TARDISie)), a sama BBC trzymała serię "w poczekalni" i upierała się, żeby ją wznowić.

Podczas gdy domowa produkcja została przerwana, BBC miała nadzieję na znalezienie niezależnego producenta, który zająłby się kontynuacją Doktora. Wreszcie Philip Segal, pracujący dla Columbia Pictures w Stanach Zjednoczonych zgłosił się do BBC w sprawie podjęcia tego ryzyka. Film telewizyjny Doctor Who wyemitowała stacja Fox Network w 1996 r., jako program stworzony wspólnie przez Fox, Universal Pictures, BBC i BBC Worldwide. Mimo że film odniósł sukces w Wielkiej Brytanii (obejrzało go 9,1 miliona widzów), nie zdobył zainteresowania w Ameryce, w związku z czym początkowo nie pojawiła się tam też nowsza seria Doktora Who.

Różne upoważnione media dostarczały nowych historii nawiązujących do Doktora Who - były to tzw. spin-offy (książki, kasety audio), ale jako program telewizyjny Doctor Who wrócił dopiero w 2003 r. We wrześniu BBC ogłosiła produkcję nowej serii, po kilkunastu latach od nieudanej próby BBC Worldwide znalezienia poparcia dla pełnometrażowych wersji filmowych. Produkcją zajęli się Julie Gardner i scenarzysta Russell T. Davies.

Nową serię rozpoczyna odcinek pt. Rose i począwszy od tej serii Doktor zaczął pojawiać się w wielu innych krajach, w tym w Polsce. Później BBC nagrała dwie następne serie i trzy bożonarodzeniowe odcinki specjalne, z których dwa pierwsze nadano w Wielkiej Brytanii w święta 2005 i 2006 r., a w Polsce na razie tylko jeden z nich, 6 stycznia 2006 r. Trzecią serię emitowano w Wielkiej Brytanii 31 marca 2007 r. o 19:00. Czwarta seria ma pojawić się w Wielkiej Brytanii na wiosnę 2008 r.

[edytuj] Popularność serialu

Doktor Who szybko stał się postacią znaną w całym kraju, przedmiotem niezliczonych żartów, nadmieniano o nim w gazetach i innych popularnych mediach. Fantastyczno-przygodowa seria o samotnym Władcy Czasu była fenomenem niepodobnym do żadnego innego brytyjskiego programu telewizyjnego. Oficjalnie liczba fanów nigdy nie została podliczona, jednak ocenia się, że serial ma już wielbicieli w całej Europie. Niektórzy twierdzą, że Doctor Who osiągnął status kultowego serialu. Wielu sławnych aktorów prosiło o ofertę zagrania gościnnej roli w epizodach.

Jednocześnie z popularnością nadeszły kontrowersje na temat tego, czy serial nadal może być adresowany także do dzieci. W 1970 roku Mary Whitehouse, która przewodniczyła kampanii, wniosła do BBC skargę na serial - według niej zawierał on zbyt wiele drastycznych treści. Jej akcja przysporzyła programowi jeszcze więcej popularności i to zwłaszcza wśród dzieci. John Nathan-Turner, który miał nagrać serię na 1980 r., wręcz cieszył się z nagłośnienia sprawy przez Whitehouse, ponieważ wkrótce po tym szacowano przyszły wzrost wpływów z serialu. W latach 70. Radio Times (radiowy magazyn BBC) ogłosił, że matki skarżą się, że ich dzieci boją się tematu muzycznego. Radio Times przeprosiło w imieniu producentów, ale nie zamierzało zmieniać muzyki.

Więcej zażaleń złożono na temat "nieodpowiednich" treści niż muzyki. Podczas drugiego sezonu Jon Pertwee zarzucił Doktorowi, że w odcinku Terror of the Autons (1971) wizerunki morderczych plastikowych laleczek, żonkili zabijających niepodejrzewające niczego ofiary i bezosobowych androidów-policjantów skutecznie przerażały dzieci. Inne ciekawsze zarzuty w tej dekadzie dotyczyły motywu utonięcia Kanclerza Goth w The Deadly Assassin (1976) oraz domniemanego zniesławienia obywateli Chin w The Talons of Weng-Chiang (1977).

Żartowano, że najbezpieczniej oglądać Doktora Who w pozycji "za sofą" (jak przedstawiano w Muzeum Wizerunków Filmowych w Londynie na wystawie poświęconej Doktorowi Who) i zerkając ostrożnie na boki, bo przerażające fragmenty były jednymi z najmocniejszych przeżyć dzieciństwa. To określenie stało się popularnie używane w nawiązaniu do programu, ale też czasami w innych kontekstach.

Według badań zachowania widowni BBC, przeprowadzonych w 1972 r., definicja aktora(ów), którzy mogą spowodować fizyczny i/lub psychiczny uraz, ból lub śmierć osób, zwierząt lub zniszczenie własności, specjalnie lub przypadkowo, pasuje najbardziej do Doktora Who, który w ten sposób okazał się być najniebezpieczniejszym ze wszystkich produkowanych wtedy programów. Raport mówił, że 3% badanych uważało serial za "bardzo nieodpowiedni" do wspólnego rodzinnego oglądania. Philip Howard, dziennikarz The Times, tak skomentował wyniki tych badań: "porównanie przemocy z Doktora Who, pański koń by się uśmiał z tego koszmaru, z bardziej realistyczną przemocą innych serii telewizyjnych, gdzie aktor, który patrzy jak człowiek krwawi farbą wyglądającą jak krew, jest jak porównanie gry Monopol z rynkiem nieruchomości w Londynie: oba są wymyślone, ale jedno bierzemy na poważnie."

Wizerunek TARDISa stał się w świadomości widzów motywem mocno związanym z programem, więc w 1996 r. BBC zaczęła ubiegać się o uczynienie go – niebieskiej budki policyjnej – swoim znakiem towarowym, zaprojektowanym jako element kojarzony z Doktorem Who. W 1998 r. policja metropolitalna sprzeciwiła się temu i próbowała nie dopuścić do tego by ich "blue police box" przejęła BBC, jednakże w 2002 r. biuro patentowe przyznało rację BBC, uznając, że wizerunek budki policyjnej był już wtedy bardziej kojarzony z Doktorem Who niż z policją.

XXI wiek zaowocował odrodzeniem się serialu, stał się on główną częścią sobotniego programu telewizyjnego BBC One (czasami nazywają go Television Lord of Prime Time - Telewizyjnym Panem Czasu Antenowego).
Jego budowa zmieniła się - dziś serie składają się z 13 odcinków 45-minutowych. Każda seria zawiera na ogół jeden lub dwa odcinki dwuczęściowe, czasem (jak w najnowszej, trzeciej serii) nawet trzyczęściowe. Oprócz tego w każde Święta Bożego Narodzenia emitowany jest odcinek specjalny, stanowiący łącznik pomiędzy seriami. Na wzór oryginalnej serii połówki epizodów i odcinki specjalne mają osobne tytuły.

[edytuj] Zaginione odcinki

W latach 1967-1978, duże ilości starych materiałów magazynowanych w BBC na taśmach wideo i w wideotekach były niszczone albo ścierane. Taki los spotkał też wiele starych odcinków Doktora Who, głównie historie przygód dwóch pierwszych Doktorów (granych przez Williama Hartnella i Patricka Troughtona. Archiwa były uzupełniane seriami telewizji kolorowej (w pierwszej z nich Doktorem był Jon Pertwee), pomimo że kilka epizodów z Pertwee'm wymagało zasadniczego odrestaurowania. Później utracone odcinki próbowano odzyskiwać - niektóre ocalały więc w wersji czarnobiałej, a niektóre - jako kopie. W sumie 108 ze 253 odcinków produkowanych przez pierwsze sześć lat nie zatrzymano w archiwach BBC.

BBC wznowiło kilka odcinków pochodzących z archiwów krajów, które wcześniej zakupiły kopie do emisji, albo od osób, które kupowały je do różnych celów. Pierwsze kolorowe nagrania taśm wideo robione przez fanów też miały być odzyskiwane, zarówno jako wyciągi filmowe z telewizji o szerokości 8 mm i klipy - fragmenty, które były pokazywane na innych kanałach. Wersje radiowe straconych odcinków przetrwały dzięki słuchaczom, którzy nagrywali program na kasety.
Dodatkowo ci, którzy robili zdjęcia, jak na przykład fotograf John Cura, który był zatrudniony w BBC do filmowego opisywania wielu swoich najpopularniejszych programów w latach 50. i 60., również przyczynili się do odzyskiwania Doktora Who - ich zdjęć i nagrań używali fani do rekonstrukcji serialu. Te amatorskie utwory były tolerowane przez BBC, bo nie były tworzone dla zysku ze sprzedaży i rozchodziły się jako niskiej jakości kopie VHS. Nie podejrzewano, że przyczynią się one do rozwoju serialu.

Jednym z najlepiej zrekonstruowanych, straconych odcinków jest część czwarta ostatniego epizodu Williama Hartnella - The Tenth Planet (1966), którą kończy przemiana pierwszego Doctora w drugiego (granego przez Patricka Troughtona). W jednej ze zrekonstruowanych części (spośród innych - niektórych słabej jakości 8-milimetrowych klipów) zamieszczono kilkusekundową scenę regeneracji filmu, dzięki czemu została pokazana w programie dla dzieci Blue Peter.
Mając zgodę i uznanie BBC, ruszyły prace nad dalszym rekonstruowaniem odcinków - postanowiono odtworzyć tyle, na ile to możliwe, zachowane materiały. Na początku lat 90. BBC udostępniło nagrania radiowe brakujących odcinków na kasetach i płytach kompaktowych, gdzie głosów użyczali aktorzy z dawnych serii. Oficjalne rekonstrukcje były też tworzone i udostępniane przez BBC na VHS, MP3, CD-ROM, a także jako filmy specjalne na DVD. Niedawno stacja, we współpracy ze studiem animacji Cosgrove Hall, zrekonstruowała pierwszy i czwarty odcinek The Invasion (1968), nadając mu formę animowaną - użyła do tego odzyskanych ścieżek dźwiękowych i różne notatki, dotyczące scen w oryginalnych odcinkach. Film udostępniono na DVD w listopadzie 2006 r. Pomimo że nie zapowiadano żadnych podobnych rekonstrukcji na początek 2007 roku, Cosgrove Hall wyraziła już zainteresowanie realizacją wersji animowanych innych brakujących odcinków Doktora Who, w najbliższej przyszłości. Ciekawostką jest, że w kwietniu 2006 r. magazyn Blue Peter rzucił wyzwanie fanom serialu obiecując w nagrodę za znalezienie materiałów z zaginionymi odcinkami naturalnej wielkości model Daleka.

[edytuj] Postacie

[edytuj] Doktor

Postać Doktora była początkowo okryta tajemnicą. Wszystko co było o nim wiadomo w pierwszych dniach programu to to, że jest ekscentrycznym kosmicznym podróżnikiem o niesamowitej inteligencji, który walczy z niesprawiedliwością. Wędruje i bada czas i przestrzeń dzięki niezwykle niezawodnemu staremu wehikułowi czasu zwanemu TARDISem. Dzięki osiągnięciom naukowym narodu Doktora TARDIS od wewnątrz jest o wiele większy niż wygląda z zewnątrz, potrafił też dostosować swój wygląd do otoczenia i czasów, w jakich wylądował, by nie przyciągać uwagi, jednak TARDIS Doktora z powodu usterki stale imituje angielską policyjną budkę telefoniczną w stylu lat 50.
Wkrótce oprócz jego odwagi, bystrości i wielu nieco dziwacznych zachowań zaczęto dostrzegać także łagodną, altruistyczną naturę i godną współczucia historię - musiał opuścić swój świat, planetę Gallifrey i innych jej mieszkańców - Władców Czasu, i odtąd samotnie przemierza wszechświat.

Jako jeden z Władców Czasu, Doktor ma zdolność regeneracji ciała w chwili śmierci, przez co zupełnie zmienia się jego wygląd i charakter, co regularnie pozwala producentom na wygodną zmianę aktora grającego główną rolę. W ten sposób, mimo iż aktorzy grają wciąż tę samą postać, nie muszą wzorować się na swoich poprzednikach i sami zupełnie od początku kształtują wizerunek Doktora, co jest jedynym takim przypadkiem w historii telewizji.
Do dziś Doktora grali już:

1. William Hartnell (23 października 1963 – 29 października 1966)
2. Patrick Troughton (5 listopada 1966 – 21 June 1969)
3. Jon Pertwee (3 stycznia 1970 – 8 czerwca 1974)
4. Tom Baker (28 grudnia 1974 – 21 marca 1981)
5. Peter Davison (21 marca 1981 – 16 marca 1984)
6. Colin Baker (16 marca 1984 – 6 grudnia 1986)
7. Sylvester McCoy (7 września 1987 – 6 grudnia 1989 w serialu i 27 maja 1996 w filmie telewizyjnym)
8. Paul McGann (27 maja 1996, w filmie telewizyjnym).
9. Christopher Eccleston (26 marca 2005 – 18 czerwca 2005)
10. David Tennant (od 18 czerwca 2005)

W latach 1965-1966 wyprodukowano dwa filmy kinowe Dr. Who and the Daleks i Daleks' Invasion Earth: 2150 A.D., które na przełomie lat 70. i 80 pokazała Telewizja Polska. Filmy kinowe nawiązywały do wątków serialu Doctor Who, a główną postać zagrał Peter Cushing. Fabuła jednak w wielu punktach różniła się od telewizyjnej serii, gdyż Doktor (zwany w tych filmach Dr. Who) nie był Władcą Czasu, a człowiekiem, ekscentrycznym wynalazcą, twórcą TARDIS-a. Z tych powodów, kreacja Cushinga nie jest uznawana za kanoniczne wcielenie Doktora.

Doktora grali także inni aktorzy, zwłaszcza w filmach, jak np. Richard Hurndall czy nawet Rowan Atkinson, chociaż rzadko więcej niż raz.

Każdy Władca Czasu może odrodzić się tylko dwanaście razy przed ostatnim, trzynastym wcieleniem. Doktor przechodził przez ten proces dziewięć razy - umierał zawsze na końcu jakiegoś ważnego wydarzenia (przeważnie była nim wojna), a każda jego śmierć była fantastyczną przemianą starego wcielenia w nowe.

Każdy Doktor ma swoje własne umiejętności, upodobania i nawet powiedzonka, wywołuje nieco inne odczucia wśród widzów. Przez całą historię programu czołowym tematem do dyskusji o Doktorze była właśnie kwestia jego inkarnacji, ponieważ pojawiało się przez nie mnóstwo komplikacji i twórcom nie udało się uniknąć kontrowersyjnych sprzeczności. Na przykład próbowano dowieźć, że w The Brain of Morbius (1976) pierwszy Doktor nie mógł być pierwszym wcieleniem Doktora z powodu pojawiających się tam wizerunków poprzednich wcieleń (pomimo, że miały być one wizerunkami innego Władcy Czasu - Morbiusa); w okresie należącym do siódmego Doktora producentom zarzucano, że Doktor był tam więcej niż tylko zwyczajnym Władcą Czasu, natomiast w 1996 w filmie telewizyjnym okazało się, że Doktor jest pół-człowiekiem od strony matki. W An Unearthly Child ujawniło się, że pierwszy Doktor ma wnuczkę, Susan Foreman, a w Fear Her (2006) zdradził on Rose, że 'był kiedyś ojcem'. Seria z 2005 r. ujawniła, że dziewiąty Doktor został ostatnim ocalałym Władcą Czasu i że jego rodzima planeta została zniszczona - w odcinku Dalek Rose pytała Doktora, czy to możliwe by istnieli jeszcze jacyś Władcy Czasu, a on odpowiedział z pełnym przekonaniem, że nie, 'Inaczej bym to czuł'. Zapytany w Smith and Jones, czy miał brata, zaprzeczył krótko 'Nie, jestem zupełnie sam'. W dwa tygodnie później jednak, w odcinku Gridlock, kiedy to padły słynne ostatnie słowa Twarzy z Boe 'You are not alone', poznajemy zalążek kolejnej tajemnicy będącej motywem przewodnim całej 3 serii.

[edytuj] TARDIS

TARDIS jest pojazdem, dzięki któremu Doktor może podróżować w czasie i przestrzeni. Normalnie posiada specjalną właściwość, nazywaną Obwodem Kameleona. Obwód Kameleona sprawia, iż TARDIS na zewnątrz zmienia kształt i kolora, tak by pasował do czasu i miejsca, w którym się pojawia. Obwód Kameleona w TARDISie Doktora się popsuł. Zatrzymał się w postaci policyjnej budki telefonicznej (Prawdziwe budki policyjne były jak budki telefoniczne, jednakże za ich pomocą można było się tylko dodzwonić na policję. Były używane do lat sześćdziesiątych XX wieku.) Najdalej Doktor zawędrował w Tardisie do Wielkiego Wybuchu i 100 bilionów lat w przyszłość (w odcinku "Utopia"). TARDIS wewnątrz jest dużo większy niż nazewnątrz (jest "wymiarowo transcendentalny"). Ma dużo różnych pomieszczeń, ale najważniejszym jest "pokój przyrządów".

Skrót TARDIS oznacza "Time And Relative Dimension In Space".

[edytuj] Towarzysze Doktora

Doktor niemal zawsze dzieli swoje przygody z kimś, kogo niedawno poznał i kogo dla towarzystwa zabrał ze sobą. Raczej nie zabiera na raz więcej niż trzy osoby, ale od początku istnienia programu można naliczyć już ponad 35 aktorów, którzy grali te postacie. Pierwszymi towarzyszami Doktora byli jego wnuczka Susan Foreman (Carole Ann Ford) i nauczyciele szkolni Barbara Wright (Jacqueline Hill) i Ian Chesterton (William Russell).
W seriach z 2005 i 2006 roku nierozłączną koleżanką Doktora była Rose Tyler (grana przez Billie Piper), a jego aktualną towarzyszką jest Martha Jones (Freema Agyeman). Jest ona 23-letnią studentką medycyny i, podobnie jak w przypadku Rose, jej rodzina także wystąpi w tej serii.

Jedynym wyjątkiem w orginalnej serii było The Deadly Assassin, gdzie Doktor podróżował sam. Jednak niektórzy twierdzą, że takim wyjątkiem był też siódmy sezon, podając argument, że Doktor samotnie podróżował TARDISem, ponieważ Liz Shaw, z którą rozwiązywał wtedy zagadki, nigdy TARDISem nie latała. Oficjalnie zaliczana jest ona do towarzyszy Doktora, jednak ogólnie jest to kwestia sporna.

Pojawianie się towarzystwa w akcji serialu ma zapewnić widzowi możliwość zidentyfikowania się z postacią i wymusza od Doktora wyjaśnienia. Doktor regularnie poznaje nowych kolegów i rozstaje się ze starymi - wracają do domu albo mają inne powody, które zmuszają ich do opuszczenia TARDISa. Zdarza się nawet, że towarzysz umiera pod koniec serii.

Pomimo tego, że przeważnie towarzyszyły Doktorowi młode, atrakcyjne kobiety, zespół produkcyjny podczas serii z lat 1963–1989 długo nie wprowadzał wątków romantycznych. Tabu przełamano dopiero w 1996 r. w filmie telewizyjnym, gdzie ósmy Doktor całował się ze swoją towarzyszką Grace Holloway.
W serii z 2005 r., kierując się tym pomysłem, postanowiono, że dziewiąty Doktor i Rose (Billie Piper) będą parą, czemu oni zawsze zdecydowanie zaprzeczali, chociaż co innego mówiły niektóre sytuacje z finału tej serii i wielu późniejszych odcinków (gdzie występował już dziesiąty Doktor), zwłaszcza końcówka serii z 2006 r., gdzie Doktor i Rose otwarcie wyznali sobie miłość. W odcinku 'Smith and Jones' dziesiąty Doktor całował się ze swoją nową przyjaciółką Marthą Jones, lecz chodziło tu tylko, jak sam stwierdził, o transfer próbki genetycznej, która w finale okazała się kluczowym elementem ratującym sytuację.

Poprzedni towarzysze Doktora pojawiali się ponownie w innych seriach, zazwyczaj na rocznicach w odcinkach specjalnych. Jedna z jego dawnych przyjaciółek, Sarah Jane Smith (Elisabeth Sladen) razem z psem-robotem K-9 pojawiła się w odcinku School Reunion serii z 2006 r. ponad dwadzieścia lat po jej ostatnim wystąpieniu z okazji rocznicy filmu The Five Doctors (1983). Niedługo pojawić ma się też w swojej własnej serii, pod tytułem The Sarah Jane Adventures.

[edytuj] Dalekowie

Dalekowie są jedną z najpotężniejszych ras w całej historii Doctor'a Who, są też największymi wrogami Doktora. Krzyczą "EX-TER-MIN-ACJA", kiedy chcą kogoś zabić. Przybierają kolory takie jak: brązowy, czarny, czerwony, biały, złoty i srebrny. Nie są robotami, lecz okropnymi kosmitami, pozostającymi w metalowych pancerzach, ponieważ zmutowali w trakcie wojny na ich ojczystej planecie, Skaro.

[edytuj] Cybermeni

Cybermeni są jednymi z nieprzyjaciół Doktora. Porywają ludzi i zamieniają ich w maszyny. Znani są z tego, iż głośno tupają i krzyczą "USUNĄĆ". Wraz z czasem zmieniali swój wygląd.

Doktor spotykał ich wiele razy, po raz pierwszy w odcinku "The Tenth Planet" i są jednymi z jego największych wrogów.

[edytuj] Władcy Czasu

Wszyscy Władcy Czasu, oprócz Doktora i Mistrza zginęli w "Wojnie Czasu". Była to wielka wojna z Dalekami. Doktor zakończył wojnę wysadzając własną planetę, zabijając Daleków i Władców Czasu. Wspomnienia o tym sprawiają, iż się bardzo smuci.

[edytuj] Mistrz

Mistrz jest złym Władcą Czasu pochodzącym z tej samej planety co Doktor. Zna Doktora od czasu gdy obaj byli dziećmi. Byli wtedy przyjaciółmi. Także używa TARDIS, który może zmieniać swój kształt.

Tak jak Doktor, Mistrz był grany przez wielu aktorów. Pierwszym był Roger Delgado, a ostatnim John Simm.

Mistrz jest znany z używania przebrań i anagramów, by ukryć samego siebie. Podróżuje przez czas tak jak Doktor, lecz chce czynić złe rzeczy i krzywdzić ludzi.

[edytuj] Linki zewnętrzne

1. Oficjalna strona Doctor Who (en)
2. Słuchowiska o Doctorze Who (en)
3. Polska strona dotycząca Doctora Who (pl)