Dziewanna (roślina)
Z Wikipedii
Dziewanna | |
![]() Verbascum densiflorum |
|
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | jasnotowce |
Rodzina | trędownikowate |
Rodzaj | dziewanna |
Nazwa systematyczna | |
Verbascum | |
Sp. Pl. 2, 1753 | |
![]() |
Dziewanna (Verbascum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny trędownikowatych. Liczy około 360 gatunków roślin dwuletnich lub bylin, rzadziej jednorocznych i krzewinek. Zamieszkuje głównie Eurazję i północną Afrykę, najwięcej gatunków występuje na terenie Azji Mniejszej i na Wyżynie Irańskiej.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- W pierwszym roku życia formuje się gęsta, przyziemna różyczka liściowa, w następnym roku wyrasta wzniesiony pęd osiągający u różnych gatunków od 0,5 do 3 m wysokości.
- Liście
- Duże, skrętoległe, u większości gatunków owłosione.
- Kwiaty
- Słabo grzbieciste, pięciokrotne, często duże i efektowne. Najczęściej żółte, rzadziej białe, purpurowe, pomarańczowe, niebieskie.
- Owoc
- Torebka z licznymi, drobnymi nasionami.
[edytuj] Systematyka
- Pozycja w systemie Reveala
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida, Batsch, podklasa jasnotowe (Lamiidae Takht. ex Reveal), nadrząd Lamianae Takht., rząd jasnotowce (Lamiales Bromhead), rodzina trędownikowate (Scrophulariaceae Juss.), podrodzina Verbascoideae Kostel., plemię Verbasceae Dumort., rodzaj dziewanna (Verbascum L.)[1].
- Gatunki flory Polski [2]
- dziewanna Chaixa (Verbascum chaixi Vill.)
- dziewanna drobnokwiatowa (Verbascum thapsus L.)
- dziewanna fioletowa (Verbascum phoeniceum L.)
- dziewanna firletkowa (Verbascum lychnitis L.)
- dziewanna kutnerowata (Verbascum phlomoides L.)
- dziewanna olimpijska (Verbascum olympicus Boiss.) - efemerofit
- dziewanna pospolita (Verbascum nigrum L.)
- dziewanna rdzawa (Verbascum blattaria L.)
- dziewanna wielkokwiatowa (Verbascum densiflorum Bertol, syn. V. thapsiforme Schrad.)
- Verbascum virgatum Stokes - efemerofit
- Verbascum sinuatum L. - efemerofit
- dziewanna czarnomorska (Verbascum gnaphaloides Bieb.)
- dziewanna jedwabista (Verbascum bombyciferum Boiss.)
- dziewanna ogrodowa (Verbascum x hybridum hort.)
- dziewanna przygięta (Verbascum flexuosum Wulf.)
- dziewanna stożkowata (Verbascum pyramidatum Bieb.)
- dziewanna wiechowata (Verbascum paniculatum Wulf.)
- dziewanna zakaukaska (Verbascum gossypium Bieb.)
[edytuj] Ciekawostki
Wiele gatunków dziewanny to rośliny lecznicze lub ozdobne. Ze względu na preferencję gleb słabych, ukuto porzekadło: Gdzie rośnie dziewanna, tam bez posagu panna. Balladyna z utworu Juliusza Słowackiego była piękna jak dziewanna.
Przypisy
- ↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka i gatunki rodzaju Verbascum wg Reveala
- ↑ 2,0 2,1 Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland - a chekclist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ Ludmiła (red.) Karpowiczowa: Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.