Fender Jazz Bass
Z Wikipedii
| Fender Jazz Bass | |
 Fender Standard Jazz Bass |
|
| Marka | Fender |
| Lata Produkcji | 1960-dzisiaj |
| Konstrukcja | |
| Korpus | Solid Body |
| Gryf | Bolt-on |
| Drewno | |
| Korpus | Jesion lub Olcha (Lipa lub topola w niektórych meksykańskich lub japońskich wersjach) |
| Gryf | Klon |
| Podstrunnica | Palisander, Pao Ferro, heban, klon |
| Osprzęt | |
| Mostek | Fixed |
| Przetworniki | Dwa podwójnie uzwojone, ceramiczne przetworniki J Bass single coil |
| Strona Producenta | |
Fender Jazz Bass (lub J-Bass) - drugi z kolei model gitary basowej zbudowanej przez Leo Fendera. Różni się od Precision Bassu jaśniejszym brzmieniem oraz większymi możliwościami jego regulacji, dzięki dwóm przetwornikom typu single coil umieszczonym przy mostku i gryfie. Dlatego gitara ta jest bardziej popularna wśród basistów, którzy oczekują od basu brzmienia łatwiejszego w miksowaniu z pozostałymi instrumentami (zwłaszcza wśród grup typu "power trio").
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwszy raz zaprezentowany w 1960 roku J-Bass był przedstawiany jako model "Deluxe", podobnie jak jego sześciostrunny kuzyn - gitara Jazzmaster. Przydomek "Jazz" dla tych obu gitar wziął się z założenia, iż bardziej smukła oraz zaokrąglona szyjka przypadnie do gustu gitarzystom jazzowym. Jazz Bass posiada dwa przetworniki typu single coil, z dwoma magnesami przypadającymi na każdą strunę. Takie rozwiązanie daje wzmocnione środkowe pasmo brzmienia, charakterystyczne dla basów firmy Rickenbacker, z którymi produkt Fendera dzieli jeszcze jedną cechę - asymetryczny kształt korpusu, ale budzący mniej kontrowersji niż konkurencyjne modele Rickenbackera. Gryf przykręcany do korpusu (technika bolt-on) to standardowy sposób łączenia tych obu elementów dla wszystkich gitar Fendera; Jazz Bass nie jest wyjątkiem. Jak wygląd P-Bassu był inspirowany modelem Telecaster, tak Jazzmaster był inspiracją dla kształtu gitary Jazz Bass. Pierwsze J-Bassy posiadały dwa podwójne pokrętła regulujące głośność (volume) i brzmienie (tone) indywidualnie dla każdej przystawki. Instrumenty o takiej konfiguracji są dzisiaj poszukiwane przez wielu kolekcjonerów na rynkach gitar typu vintage, gdyż są one bardzo rzadkimi egzemplarzami. W roku 1963 Jazz Bass otrzymał trzy pokrętła; dwa z nich regulowały głośność przetworników, a trzeci - brzmienie końcowe (overall tone). Kilka zmian kosmetycznych miało miejsce w roku 1965, kiedy to korporacja CBS kupiła firmę Fender. Na przełomie lat 1965-1966 palisandrowa podstrunnica instrumentu otrzymała ozdobne inkrustracje z pearloidu w kształcie prostokąta oraz jasną obwódkę, a główka z owalnymi kluczami była malowana w kolorze korpusu [patrz: zdjęcie]. Podobne wyposażenie gitary z klonową podstrunnicą pojawiło się w latach 1966-1967. Na początku lat 70. Fender wprowadził trójśrubowe mocowanie gryfu, które zostało wycofane razem z prostokątnymi inkrustracjami w roku 1983. Na ich miejscu pojawiło się tradycyjne mocowanie czterośrubowe oraz markery w kształcie kropek, bez obwódki podstrunnicy. Przycisk S-1 umożliwiający przełączenie pracy przetworników z połączenia równoległego na połączenie szeregowe i odwrotnie pojawił się w Jazz Bassach produkcji amerykańskiej w roku 2003 wraz z debiutem edycji "American Series". Kiedy oba przetworniki były połączone szeregowo, a więc gdy przycisk był wciśnięty, gitara generowała dźwięk podobny do brzmienia P-Bassu, lecz ich głośność regulowana była jednym pokrętłem. Seria "Highway One", czyli budżetowa linia gitar produkowanych w Stanach Zjednoczonych posiada mostki typu BadAss II oraz wygląd przypominający basy typu vintage. Linię "American Series" zastąpiono w 2008 roku serią "American Standard", w której nowością są lżejsze o 30% klucze Hipshot oraz ulepszony mostek. Nowym rozwiązaniem jest także cieńsza warstwa lakieru.
Charakterystyczny wygląd J-Bassu jest naśladowany przez wielu renomowanych producentów, takich jak firma Sadowsky czy Modulus, oraz jest inspiracją dla wielu lutników. Budżetowe kopie gitary basowej Fendera są produkowane najczęściej na Dalekim Wschodzie, jednak ich jakość znacząco odbiega od oryginału, stawiając je w ciemnym świetle.
[edytuj] Szczegóły techniczne
J-Bassy z serii "Deluxe" są wyposażone w aktywne przystawki, w przeciwieństwie do pozostałych serii, w których Fender montuje pasywne przetworniki. Instrumenty z tej grupy można rozpoznać po tym, że w miejscu gniazda (jack) i tradycyjnego pokrętła brzmienia (tone) znajdują się trzy (w serii "American Deluxe") potencjometry odpowiedzialne za ustawienia equalizera: regulujące górne pasmo brzmienia (treble), środkowe (middle) i dolne (bass). Gitary basowe Fendera z tą konfiguracją występują w wersjach z 20, 21 i 22 progami, oraz z przedwzmacniaczem dziewięciowoltowym (czasem z osiemnastowoltowym). Dzisiaj montowane są w nich aktywne przetworniki bezszumowe "Samarium Cobalt Noiseless", zaprojektowane przez Billa Lawrence'a. Wcześniej były to pickupy typu single coil z pojedyńczymi magnesami pod jedną struną (1995-1999) i przystawki "Vintage Noiseless" (2000-2003). W serii "Deluxe" pochodzącej ze Stanów Zjednoczonych można się doszukać unikalnego kształtu korpusu, który umożliwia dostęp do wyższych rejestrów na podstrunnicy. W latach 2001-2007 produkowane były droższe wersje Jazz Bassu z serii "Deluxe", takie jak QMT i FMT. Pierwsza z nich charakteryzowała się topem korpusu wykonanym z klonu oczkowego, natomiast druga - z klonu płomienistego. Oba modele charakteryzowały się prostokątnymi inkrustracjami na podstrunnicy oraz złotym osprzętem.
[edytuj] Artyści
Specyficzne, funkowe brzmienie J-Bassu ma bardziej wyraźną, szklistą górę od P-Bassu, co sprawia, że idealnie się nadaje do grania zarówno techniką slappingu, jak i zwykłej gry palcami. Instrument ten stał się klasyką nurtu jazz fusion dzięki wybitnemu basiście, Jaco Pastoriusowi. Fender Jazz Bass zaistniał w dłoniach takich muzyków, jak Adam Clayton, Marcus Miller, John Paul Jones (Led Zeppelin), John Entwistle (The Who), Larry Graham (Graham Central Station), Bert Ruiter (Focus), Noel Redding (The Jimi Hendrix Experience), Les Claypool (Primus), Aston Barrett (Bob Marley and The Wailers), Tim Commerford (Rage Against The Machine), Flea (Red Hot Chili Peppers) oraz wielu innych artystów, którzy odznaczyli swe piętno w niemal wszystkich dziedzinach muzyki rozrywkowej.
[edytuj] Linki zewnętrzne
[edytuj] Źródła
- Tony Bacon, Paul Day. The Fender Book: A Complete History of Fender Electric Guitars. London: Balafon (2000). ISBN 0-87930-621-1.
