Pomoc:Formatowanie tekstu
Z Wikipedii
Na stronach Wiki możliwe technicznie jest wstawianie pewnych fragmentów kodu języka HTML i XHTML, które służą do tworzenia stron internetowych, nie jest to jednak specjalnie zalecane. Przy edycji i tworzeniu artykułów należy używać formatowania zgodnego z mechanizmem Wiki (tzw. WikiTagi), którego opis znajdziesz poniżej.
Jeżeli do tej pory korzystałeś z HTML lub XHTML, zobacz koniecznie Wikipedia:Uwagi na temat korzystania ze znaczników HTML
Poniżej znajduje się zbiór metod formatowania tekstu, dostępnych w ramach mechanizmu wiki:
Spis treści |
[edytuj] Rozdziały, akapity, listy i linie
Opis / Wygląd przykładowy | Kod do przykładu |
---|---|
Nagłówki – do sześciu znaków = obejmujących tekst. Pierwszego nagłówka nie powinno się używać, ponieważ jest nim tytuł całego artykułu. Zasadniczo najczęściej używa się nagłówków od drugiego do czwartego stopnia.
[edytuj] Część[edytuj] Rozdział[edytuj] Podrozdział[edytuj] poziom 4[edytuj] poziom 5[edytuj] poziom 6 |
= Część = == Rozdział == === Podrozdział === ==== poziom 4 ==== ===== poziom 5 ===== ====== poziom 6 ====== |
Nowe akapity – po prostu dwa razy naciśnij enter.
Pojedyncze przejście do nowej linii nic nie robi. Ale pusta linijka rozpoczyna nowy akapit. |
Pojedyncze przejście do nowej linii nic nie robi. Ale pusta linijka rozpoczyna nowy akapit. |
Wymuszenie nowego wiersza – XHTML
Można wymusić przejście do nowej linii |
Można wymusić przejście do nowej linii<br /> bez rozpoczynania nowego akapitu. |
Lista nienumerowana
|
* Listy są pożyteczne: ** systematyzują tekst ** przejrzyście wyglądają |
Listy numerowane
|
# Wyliczenia (listy numerowane) też są pożyteczne # bardzo systematyzują tekst ## łatwo się je czyta |
Definicje
|
; Pojęcie1 : Definicja pierwsza ; Pojęcie2 : Definicja druga |
Listy złożone:
|
# Lista numerowana #* Pierwszy element #* Drugi element # Więcej elementów |
Wcięcia w tekście tworzy się przez rozpoczynanie linii od ":".
Tekst bez wcięcia
|
Tekst bez wcięcia : wcięcie pojedyncze :: wcięcie podwójne :::: wcięcie wielokrotne |
Tekst preformatowany (wcięty, czcionka nieproporcjonalna, wiersze nie będą łamane ani łączone przez przeglądarkę) można uzyskać przez poprzedzenie każdego wiersza spacją lub ujęcie w znaczniki XHTML:
Tekst bez wcięcia IF (linia zaczyna się od białego znaku) THEN będzie formatowana tak jak jest wpisana; specjalnym rodzajem czcionki; linie nie będą się składać; ENDIF jest to przydatne do: • wklejania uprzednio sformatowanego tekstu; • opisów algorytmów; • ascii artu; |
Tekst bez wcięcia IF (linia zaczyna się od białego znaku) THEN będzie formatowana tak jak jest wpisana; specjalnym rodzajem czcionki; linie nie będą się składać; ENDIF jest to przydatne do: • wklejania uprzednio sformatowanego tekstu; • opisów algorytmów; • ascii artu; |
Listingi programów – możliwe jest automatyczne kolorowanie składni źródeł programów, trzeba je ująć między znaczniki <source lang="kod języka"> i </source>
int main(int argc, char **argv) { int x = 0; return x; } |
<source lang="c"> int main(int argc, char **argv) { int x = 0; return x; } </source> |
Tekst wycentrowany – XHTML
Tekst można centrować.
|
<div style="text-align: center">Tekst można centrować.</div> |
Poziome linie rozdzielające – co najmniej cztery znaki - w dowolnym miejscu wiersza
powyżej poniżej i jeszcze niżej |
powyżej ---- poniżej ---- i jeszcze niżej |
[edytuj] Polecenia formatujące, znaki specjalne
Uwaga: nie każda przeglądarka potrafi poprawnie wyświetlać wszystkie znaki specjalne!
Należy zwrócić uwagę, że nie trzeba się tego uczyć na pamięć – podstawowe znaki specjalne są dostępne przy oknie edycji tekstu.
Opis | Wygląd przykładowy | Kod do przykładu | ||
---|---|---|---|---|
Wyróżnienia tekstu |
Tekst pochylony |
''Tekst pochylony''<br /> '''Tekst wzmocniony'''<br /> '''''Tekst wzmocniony i pochylony'''''<br /> Także w równaniach (wzorach): '''F''' = '''''m''''' ''a''. |
||
Zmniejszenie czcionki (niezalecane, lepiej użyć sposobu poniżej) |
czcionka zmniejszona |
czcionka zmniejszona<br /> wygląda <small>właśnie tak </small> |
||
Zwiększenie czcionki (niezalecane, lepiej użyć sposobu poniżej) |
czcionka zwiększona |
czcionka zwiększona<br /> wygląda <big>właśnie tak </big> |
||
Zmiany czcionki |
Zmiana koloru czcionki Zmiana wielkości czcionki |
<span style="color: red">Zmiana koloru czcionki</span> <span style="font-size: 80%">Zmiana wielkości czcionki</span> |
||
Czcionka o równych szerokościach znaków, używana do oznaczania określeń technicznych technical terminology |
Font do technicznych pojęć |
Font do <tt>technicznych pojęć</tt> |
||
Przekreślenie i podkreślenie |
Można |
Można <del>przekreślać</del> tekst<br /> i <u>podkreślać</u> go. |
||
Umlauty i akcenty: (Zobacz Znaki specjalne w Wikipedii) |
À Á Â Ã Ä Å Æ |
À Á Â Ã Ä Å Æ Ç È É Ê Ë Ì Í Î Ï Ñ Ò Ó Ô Õ Ö Ø Ù Ú Û Ü ß à á â ã ä å æ ç è é ê ë ì í î ï ñ ò ó ô õ ö ø ù ú û ü ÿ |
||
Znaki przestankowe |
¿ ¡ « » § ¶ † ‡ • – — |
¿ ¡ « » § ¶ † ‡ • – — |
||
Znaki towarowe i walut |
™ © ® ¢ € ¥ £ ¤ |
™ © ® ¢ € ¥ £ ¤ |
||
Indeks dolny i górny |
górny: x2 dolny: x2 |
górny: x<sup>2</sup> dolny: x<sub>2</sub> |
||
Alfabet grecki |
α β γ δ ε ζ η |
α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ π ρ σ ς τ υ φ χ ψ ω Γ Δ Θ Λ Ξ Π Σ Φ Ψ Ω |
||
Matematyka (Zobacz Znaki specjalne w Wikipedii, Wikipedia:Edycja wzorów) |
∫ ∑ ∏ √ ± ∞ |
∫ ∑ ∏ √ ± ∞ ≈ ∝ ≡ ≠ ≤ ≥ → × · ÷ ∂ ′ ″ ∇ ‰ ° ∴ ℵ ø ∈ ∋ ∩ ∪ ⊂ ⊃ ⊆ ⊇ ¬ ∧ ∨ ∃ ∀ ⇒ ⇔ |
||
Większy odstęp niż zwykle, bez przejścia do nowej linii |
x² ≥ 0 |
x² ≥ 0 |
||
Przykład równania z całką (zacznij każdą linię od spacji) |
∞ -x² ∫ e dx = √π -∞ |
|
[edytuj] Formatowanie spisu treści
Spis treści jest generowany automatycznie przez mechanizm Wiki, jeśli w tekście pojawią się więcej niż trzy nagłówki. Istnieją trzy komendy związane z formatowaniem spisu treści. Są to:
- __TOC__ (w tym miejscu pojawi się spis treści)
- __NOTOC__ (spisu treści w ogóle nie będzie widać na stronie)
- __FORCETOC__ (wymuszone zostanie pojawienie się spisu treści)
Dodatkowo istnieje komenda __NOEDITSECTION__, która pozwala na zablokowanie możliwości edycji sekcji (domyślnie można edytować pojedynczą sekcję zamiast całego artykułu). Ściślej – znikną po prostu linki dające możliwość edycji ("[Edytuj]"), które standardowo pojawiają się przy tytule każdej sekcji.
Natomiast, jeśli wpiszesz {{Spis treści}} to spis treści będzie przylegał do prawej krawędzi strony i jednocześnie będzie opływany z lewej strony przez tekst.
[edytuj] Ukrywanie treści i pokazywanie kodu
- Aby ukryć treść można użyć nastepującego kodu:
<!-- ta treść nie będzie widoczna na stronie -->,
co spowoduje, że treść pomiędzy znakami < > nie będzie widoczna na samej stronie po jej zapisaniu, ale będzie ją mozna zobaczyć po wybraniu opcji edytuj. Po <! i bezpośrednio przed > można wprowadzić większą ilość znaków "-", aby komunikat był dobrze widoczny przy wybraniu opcji edytuj.
Stosuje się to np. gdy ze względu na częste dopisywanie tekstu w przypadku meta-stron kategorie i interwiki są umieszczane na górze strony, a nie na dole, jak przyjęte jest w standardzie Wikipedii. Zobacz
- Aby pokazać kod, jaki jest użyty, np. właśnie na stronach pomocy, używa się specjalnego kodu <nowiki>
Powoduje to, że zastosowany kod "nie działa".
Przykładowo [[link]] normalnie działający w taki sposób:
po zastosowaniu kodu <nowiki>[[link]]</nowiki> będzie widoczny właśnie w postaci [[link]] po zapisaniu strony.
Uwaga Aby pokazać bardziej skomplikowany kod, np. tabeli, zastosowanie <nowiki> powoduje, że sam kod się spłaszcza:
{| class="wikitable" |- ! Pierwsza kolumna ! Druga ! Trzecia |- | Tu coś wpiszemy | i tu coś | i tu jeszcze coś |}
Można wówczas zrobić to w taki sposób, że <nowiki> wpisujemy nad kodem, który chcemy pokazać, jednak przed <nowiki> wolną spację i analogicznie pod prezentowanym kodem z wolną spacją dajemy </nowiki> :
<nowiki> {| class="wikitable" |- ! Pierwsza kolumna ! Druga ! Trzecia |- | Tu coś wpiszemy | i tu coś | i tu jeszcze coś |} </nowiki>
W efekcie otrzymujemy kod prostej tabelki
{| class="wikitable" |- ! Pierwsza kolumna ! Druga ! Trzecia |- | Tu coś wpiszemy | i tu coś | i tu jeszcze coś |}
- Można zamiast tego użyć łatwiejszej opcji <pre>
<pre>
{| class="wikitable" |- ! Pierwsza kolumna ! Druga ! Trzecia |- | Tu coś wpiszemy | i tu coś | i tu jeszcze coś |}
</pre>
Co da taki sam efekt
[edytuj] Do opisania
<noinclude> i <includeonly>
[edytuj] Polskie znaki
Litera ISO 8859-2 (dec & hex) windows-1250 (dec & hex) UTF-8 Unicode encja ą 177 0xB1 185 0xB9 0xC485 0x0105 &aogonek; ć 230 0xE6 230 0xE6 0xC487 0x0107 ć ę 234 0xEA 234 0xEA 0xC499 0x0119 &eogonek; ł 179 0xB3 179 0xB3 0xC582 0x0142 &lstroke; ń 241 0xF1 241 0xF1 0xC584 0x0144 ń ó 243 0xF3 243 0xF3 0xC3B3 0x00F3 ó ś 182 0xB6 156 0x9C 0xC59B 0x015B ś ź 188 0xBC 159 0x9F 0xC5BA 0x017A ź ż 191 0xBF 191 0xBF 0xC5BC 0x017C &zdotabove;
Ą 161 0xA1 165 0xA5 0xC484 0x0104 &Aogonek; Ć 198 0xC6 198 0xC6 0xC486 0x0106 Ć Ę 202 0xCA 202 0xCA 0xC498 0x0118 &Eogonek; Ł 163 0xA3 163 0xA3 0xC581 0x0141 &Lstroke; Ń 209 0xD1 209 0xD1 0xC583 0x0143 Ń Ó 211 0xD3 211 0xD3 0xC393 0x00D3 Ó Ś 166 0xA6 140 0x8C 0xC59A 0x015A Ś Ź 172 0xAC 143 0x8F 0xC5B9 0x0179 Ź Ż 175 0xAF 175 0xAF 0xC5BB 0x017B &Zdotabove;
Korzystanie z powyższej tabeli raczej nie będzie konieczne. Należy jednak zwrócić uwagę, że jeśli wstawiamy polskie znaki na Wikipedię w innym języku, to czasem może to stanowić problem (choć nie powinno ze względu na zastosowanie międzynarodowego kodowania UTF-8). Na wszelki wypadek warto zrobić podgląd i sprawdzić, czy wszystko jest jak należy.