Franciszek Płonka
Z Wikipedii
por. Franciszek Płonka Jeleń, Kubacki (2 stycznia1908 - 13 czerwca 1943 w Przysietnicy), dowódca i organizator Oddziału krośnieńskiego: OP-11, NOW i AK, brat Orskiego.
Zainicjował i założył ponadlokalną organizację wojskową - na spotkaniu 21 listopada 1939 r. w mieszkaniu urzędnika Sądu Okręgowego - Wiktora Łąckiego Sępa w Jaśle. Pozyskał do współpracy strażników miejscowego więzienia, nawiązał kontakty z terenem ze środowiska przemysłu naftowego, leśnictwa, kolejnictwa, poczty i sądownictwa. Uruchomił punkt kontaktowy w mieszkaniu Marii Filipińskiej, przy ul. Floriańskiej w Jaśle.
Brał udział w napadzie z 26/27 stycznia 1943 r. wraz z Zenonem Sobotą, Janem Magurą, Stanisławem Magurą, J.Szczepaniakiem - ps. „ Kos"; z Romanem Myśliwcem -ps. „Roman", Leopoldem Czuchrą -ps. „Pokrzywka" i z innymi, na Kasę Zarządu firmy Karpathen Öl Aktiengeselschaft w Krośnie, gdzie zdobyto 789 562 zł. dla potrzeb AK.
Organizował akcje sabotażowe i wywiadowcze na Lotnisku w Krośnie. Od Franciszka Płonki Krystyna Samborska w OP-11 AK i otrzymała zadanie, dotyczące pozyskiwania broni i amunicji w Kasynie niemieckim na Lotnisku w Krośnie.
20 maja 1943 r.- Patrol dyw. Franciszka Płonki Kubackiego powstrzymał przed nieograniczonym rekwirowaniem bydła, napadając na samochód starosty krośnieńskiego F. Heinischa i kierownika krośnieńskiej rzeźni, jadących na spęd bydła kontyngentowanego. Zabrano im samochód i broń.
Franciszek Płonka 13 czerwca 1943 r. zginął w potyczce między Przysietnicą a Izdebkami, w czasie awarii samochodu.
Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari.
Jego żona Stanisława z Bachurskich - Płonka - aresztowana przez jasielskie gestapo, w Oświęcimiu rzuciła się na niesioną na noszach do komory gazowej siostrę Niusię Tarkową i zginęła razem z nią.
Grobowiec F. i S. Płonków w żołnierskiej kwaterze na Cmentarzu komunalnym w Krośnie.
Bibliografia;
Brzozowskie Zeszyty Historyczne- z lat okupacji. Zeszyt 2, s.66/67
