Gutkowo (Olsztyn)

Z Wikipedii

Gutkowo osiedle Olsztyna
Status	osiedle
Powierzchnia	7,2 km²
Populacja (2005)  - liczba ludności  - gęstość	2256 313,3 os./km²
Położenie na planie Olsztyna

Gutkowo - dzielnica Olsztyna, położona w północno-zachodniej części miasta przy wyjeździe w kierunku Morąga, nad Jeziorem Krzywym. Na terenie dzielnicy znajdują się jeziora Redykajny i Tyrsko (potocznie zwane Żbikiem). Administracyjnie dzielnica Gutkowo obejmuje osiedle Łupstych.

Spis treści 1 Historia dzielnicy 2 Historia Ochotniczej Straży Pożarnej 3 Granice dzielnicy 4 Ważniejsze obiekty 5 Komunikacja 6 Szlaki turystyczne 7 Warunki naturalne, historia najnowsza i kilka ciekawostek 8 Bibliografia 9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia dzielnicy

Nazwa Gutkowo wywodzi się od pruskiego zasadźcy o nazwisku Godeken. Była to osada rdzennie pruska, założona w 1352. W latach 1375 - 1400 zbudowano tu kościół filialny parafii św. Jakuba w Olsztynie. W 1656 wieś figuruje pod nazwą Getkowo' i były w niej dwie karczmy. W 1871 powstała samodzielna parafia, od tego czasu pochówki odbywały się na miejscowym cmentarzu. W 1884 powstał przystanek kolejowy. W latach międzywojennych Gutkowo spełniało w pewnej mierze funkcje rekreacyjne dla Olsztyna. Kursował tam statek wycieczkowy. W latach trzydziestych zabudowa wsi rozwinęła się wzdłuż szosy w kierunku Olsztyna. W 1987 część obszaru wsi (291,73 ha) włączono do granic miasta jako osobną dzielnicę, która rozrasta się na południe od ul. Bałtyckiej, tworząc osiedla domków jednorodzinnych.

[edytuj] Historia Ochotniczej Straży Pożarnej

1 marca 1947 zawiązano we wsi Gutkowo Ochotniczą Straż Pożarną. Osobami, które podjęły się dzieła jej tworzenia w czasach powojennych byli dh Edward Kiełbasiek oraz dh Ludwik Thel. Remiza od początku istnienia OSP znajduje się w samym centrum Gutkowa, obecnie jest to ul. Bałtycka. Jednostka gutkowskiej straży posiada zabytkową kronikę, która jest prowadzona od 1974 roku, w związku z czym szczegółowa działalność ochotników w latach 1946-1973 jest znana jedynie z opowieści. Późniejsze lata funkcjonowania strażnicy to szereg zawodów, o czym świadczy ogrom zebranych dyplomów i pucharów zdobiących ściany remizy. Jednak podstawą działalności od zawsze były akcje gaśnicze. W 1975 druhowie pracowali w czynie społecznym przy budowie Ośrodka Szkolenia Komendy Wojewódzkiej w Gutkowie. Remiza oprócz siedziby strażaków pełniła również funkcję lokalnego ośrodka kultury. Akademie z okazji Dnia Strażaka, okolicznościowe bale i zabawy, a także codzienne spotkania towarzyskie na stałe wpisały się w życie strażnicy OSP. W miarę upływu lat, jednostka wzbogacała się w specjalistyczny sprzęt pożarniczy, zmieniały się samochody, a także przybywało coraz więcej młodych ochotników. W 1987 OSP świętowała 40-lecie swojego istnienia oraz otrzymała nowy wóz bojowy typu GBA 2,5/16. Samochód został przekazany z Ośrodka Szkolenia i służy do dnia dzisiejszego.

W 1994 jednostka, zdobywając I miejsce w Wojewódzkich Zawodach Sportowo-Pożarniczych, wywalczyła nowoczesną motopompę pływającą. W w/w roku Ochotnicza Straż Pożarna Olsztyn-Gutkowo została wpisana do rejestru Stowarzyszeń Sądu. Kolejnym sukcesem sportowym było zajęcie II miejsca w zawodach sportowo-pożarniczych w Reszlu. Nagrodą były: piła do betonu oraz piła do drewna marki STIHL. Podczas obchodów 50-lecia pracy OSP w Gutkowie odbyły się jubileuszowe zawody sportowo-pożarnicze, uroczysta akademia z udziałem przedstawicieli władz lokalnych i samorządowych, a także kadr kierowniczych Państwowych i Ochotniczych Straży Pożarnych. Zostały wręczone nagrody, wyróżnienia, odznaczenia, medale, listy pochwalne. Powodem do świętowania był także jubileusz 30-lecia służby na rzecz OSP członków zarządu: naczelnika Kazimierza Kochańskiego, sekretarza Jana Kokornaka i skarbnika Reinholda Foksa. Jubilaci otrzymali z rąk Prezydenta m. Olsztyna, Jerzego Małkowskiego, podziękowania i nagrody.

Nowym i niezbędnym narzędziem pracy strażaka stały się radiotelefony przenośne, które w 2000 trafiły na stan OSP Gutkowo. Wielokrotnie druhowie angażowali się w organizację świąt kościelnych, festynów rodzinnych, imprez sportowych i okolicznościowych na terenie Olsztyna.

Aktualnie jednostka posiada nowoczesny sprzęt ratowniczy, który jest używany podczas różnych zawodów, pokazów czy ćwiczeń. W skład tego sprzętu wchodzi zestaw ratownictwa medycznego psp r1 oraz aparaty nadciśnieniowe firmy AUER. Priorytetem w najbliższych latach jest wymiana przestarzałego, ponadtrzydziestoletniego samochodu oraz zakup narzędzi hydraulicznych. We wrześniu 2007 jednostka obchodziła 60. rocznicę istnienia.

Więcej informacji pod adresem OSP Olsztyn

[edytuj] Granice dzielnicy

• od północy: granicę stanowi granica miasta Olsztyna.
• od wschodu: granica przebiega od granic miasta Olsztyna w kierunku południowym do jeziora Redykajny i dalej wschodnim brzegiem tegoż jeziora do granic obrębu ewidencyjnego nr 154, tu załamuje się w kierunku południowo-wschodnim i biegnie dalej granicą obrębu nr 154 do ul. Bałtyckiej (przecina ul. Bałtycką na zachód od ul. Krańcowej), następnie podąża południowym skrajem ul. Bałtyckiej do jeziora Ukiel i graniczy z zachodnią stroną dzielnic Likusy i Redykajny. Dalej przebiega południowo-zachodnim brzegiem jeziora Ukiel do styku obrębów ewidencyjnych 145 i 45. Tu załamuje się w kierunku południowym i dąży do granic miasta Olsztyna i graniczy z zachodnią stroną dzielnicy Dajtki.
• od południa : granicę stanowi granica miasta Olsztyna.
• od zachodu: granicę stanowi granica miasta Olsztyna.

[edytuj] Ważniejsze obiekty

• Kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca z XIV w.,
• Stacja kolejowa Gutkowo
• Remiza Ochotniczej Straży Pożarnej
• Gimnazjum nr 15 im. Marii Zientary-Malewskiej
• Szkoła Podstawowa nr 19 im. Mikołaja Kopernika
• Przedszkole Miejskie Nr 21

[edytuj] Komunikacja

• Ulice

Główną drogą dzielnicy jest ul. Bałtycka. Stanowi ona drogę wyjazdową na Morąg, a następnie Gdańsk. Stwarza również mieszkańcom Gutkowa możliwość dotarcia do sąsiedniej dzielnicy Likusy, a następnie do centrum Olsztyna. Z Gutkowa ul. Żurawią można dostać się do Łupstychu, osiedlu administracyjnie podlegającemu Gutkowie. Większość małych uliczek tworzących szereg międzyosiedlowych dróg, swe nazwy zawdzięcza gatunkom ptaków.

• Komunikacja miejska

Na terenie dzielnicy znajdują się 2 pętle autobusowe. Przez jej teren przebiegają trasy 3 linii dziennych: 6, 7 i 11. Jeżdza tędy również busy "U Grzesia" - 345 i 346, które kończą swoje trasy w Warkałach i Morągu. W Łupstychu znajduje się pętla autobusowa, na której cześć swych kursów kończą autobusy linii numer 7. Pierwszy autobus MPK pojawił się w Gutkowie w 1975 roku. Był to pojazd linii numer 11, jeżdżący wówczas na plac Roosevelta. Dziś autobus ten dociera do dzielnicy Nagórki.

• Dworce PKP

Na terenie Gutkowa znajduje się Dworzec Gutkowo PKP. Jest on usytuowany w pobliżu ul. Bałtyckiej. Tor przebiegający przez dworzec w Gutkowie umożliwia połączenie kolejowe Olsztyna i wschodniej z zachodnią i północną częścią Polski.Niestety nie funkcjonuje on.

• ul. Poranna

Ulica położona w południowej części dzielnicy. Znana z tego, że zamieszkują ją geodeci. Przez miejscowych określana również jako ulica "Geodetów". Jest jedną z najdłuższych ulic Gutkowa. Po części północnej ulicy znajdują się bloki, po południowej zaś przeważają domki jednorodzinne

[edytuj] Szlaki turystyczne

Przez teren dzielnicy przebiega czarny szlak im. Alojzego Śliwy.

[edytuj] Warunki naturalne, historia najnowsza i kilka ciekawostek

Plaża nad jeziorem Krzywym, zwana popularnie "Piaski" stanowiła niegdyś jedno z najatrakcyjniejszych miejsc do spędzania wolnego czasu. Jest położona na zboczu wzgórza, na którym znajduje się osiedle domków jednorodzinnych i tzw. "bliźniaków", zbudowanych w większości przez pracowników nie istniejącej już firmy budowlanej o nazwie PSTBR. Plaża latem oferowała dogodne zejście do jeziora, a zimą wspaniały stok do jazdy na nartach i sankach. W latach 90., po "przemianach ustrojowych" w Polsce, w bliżej nieokreślony sposób, podobnie jak inne okoliczne grunty, dostała się w ręce prywatne. Od tej pory jest otoczona płotem z desek i drutu kolczastego, ku zmartwieniu mieszkańców.

Osiedle rozciągające się między ulicą Poranną a jeziorem posiadało niegdyś kilka dogodnych zejść do jeziora, które zostały sobie zawłaszczone przez osoby prywatne. Pas przybrzeżny jeziora stanowił piękne i dzikie miejsce, które obecnie jest poprzegradzane płotami prywatnych posesji.

Na końcu ulicy Porannej znajduje się ośrodek szkoleniowy Państwowej Straży Pożarnej, za którą ulica przechodzi w drogę polną, skąd (patrząc na wschód) rozciągają się piękne widoki na panoramę Olsztyna oraz lasy i zatoki jeziora Krzywego. Na zachód od drogi, jeszcze w końcu lat 90. XX w. były pola i zagajniki z bagienkami, stanowiące ostoję dla zwierzyny płowej (sarny, zające, dziki). Miejsce to kwalifikowało się na park krajobrazowy. Niestety część z tych pól została zabudowana domami o niejednorodnej stylistyce i proporcjach, które ewidentnie szpecą krajobraz.

W dalszej części ul. Poranna przechodzi w ul. Młodzieżową. Pobliskie lasy obfitują w grzyby - głównie maślaki, muchomory, olszówki, purchawki, prawdziwki i inne - miedzy innymi kanie.

[edytuj] Bibliografia

• Praca zbiorowa pod red. Stanisława Achremczyka i Władysława Ogrodzińskiego, Olsztyn 1353-2003, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, Olsztyn 2003, ISBN 83-87643-38-6

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Galeria zdjęć osiedla Gutkowo

To jest tylko zalążek artykułu związanego z Olsztynem. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.