Dyskusja:Hiperinflacja
Z Wikipedii
Ciekawe. Myślałem, że instytucja, która zastąpiła Polską Krajową Kasę Pożyczkową nazywała się Bankiem Polskim. Narodowy dodano po wojnie. --Starscream 16:00, 2 lis 2007 (CET)
Mam pewne zastrzeżenie co do zdania z ostatniego akapitu tego artykułu, mianowicie "W tym samym czasie, co I hiperinflacja w Polsce, zjawisko to, na znacznie zresztą większą skalę, dotknęło Niemcy". Boli mnie niesłychanie słowo "dotknęło", ponieważ Niemcy po II wojnie światowej, by uniknąć reparacji wojennych uciekli się do hiperinflacji, by w świetle prawa między narodowego wypłacić należne o znacząco mniejszej, praktycznie zerowej, wartości.
- Gdzieś coś dzwonią, ale nie wiadomo w którym maglu.
W cytowanym fragmencie mowa jest o hiperinflacji w Polsce i w Niemczech nie po drugiej, a po pierwszej wojnie światowej. Kontrybucja nałożona na Niemcy po I wojnie światowej w wyniku traktatu wersalskiego wynosiła 132 miliardy marek (pierwotnie była nawet mowa o kwocie ponaddwukrotnie wyższej), ale w złocie (stanowiło to wówczas równowartość 50 tysięcy ton czystego złota), jeszcze później wyznaczono nową kwotę - 99,8 miliarda marek w złocie, czyli 4,99 miliarda funtów brytyjskich albo ponad trzydzieści tysięcy ton złota. Z tego wynika, że wartość ówczesnej niemieckiej waluty zupełnie nie miała mieć wpływu na to, ile zostanie zapłacone. Hiperinflacja w Republice Weimarskiej była wówczas skutkiem nierealnie astronomicznej kontrybucji, a nie żadnym "chwytem" zmierzającym do uniknięcia jej spłacania. To skądinąd Amerykanie (a nie żadne rzekome "uciekanie się" Niemców do hiperinflacji) doprowadzili do tego (m.in. w wyniku planu Dawesa), że ustanowiona przez Komisję odszkodowań w maju 1921 roku nierealnie wysoka kwota w rzeczywistości nigdy w całości nie została zapłacona (oprócz redukcji sumy rozłożono spłaty na ponad 60 lat, do roku 1984, potem nawet do 1988). USA miały bowiem interes w rozkręcaniu gospodarki niemieckiej, a nie w dławieniu jej. Czym się to skończyło, to już zupełnie inna bajka.
Natomiast po II wojnie Niemcy były terytorium okupowanym i rządzonym przez USA, Anglię, ZSRR oraz Francję i również zupełnie do niczego się nie mogły uciekać, nawet gdyby chciały: w pierwszych latach gospodarka tego kraju działała tak, jak kazali alianci, którzy tam stacjonowali. Wyemitowana po reformie walutowej w 1948 powojenna marka niemiecka (zachodnia) dotrwała aż do ery euro w 2002, a utworzona w 1949 Republika Federalna Niemiec nigdy nie miała problemów z hiperinflacją. 20 miliardów dolarów obowiązkowych odszkodowań nałożonych na Niemcy spłacać oni mieli głównie w urządzeniach i wyposażeniu fabryk. A fakt, że Polska nieomal złamanego grosza za straty poniesione w II wojnie nie zobaczyła nie było rezultatem żadnego czyjegoś "uciekania się" do czegokolwiek, tylko zrzeczenia się odszkodowań przez polskich komunistów, na życzenie Stalina, który obiecał Polsce wypłatę odszkodowania z "działki" przypadającej Sowietom. Na obietnicy się rzecz jasna skończyło.
Doradzam uważniejszą lekturę zarówno samego tekstu o hiperinflacji, jak i pokrewnych zagadnień z historii najnowszej. I nieuleganie stereotypowemu myśleniu.
Julo… 01:39, 12 sty 2007 (CET)
Ja uczyłem się, że inflacja nawet 10 000% w skali roku będzie nadal inflacją galopującą. Hiperinflacją nazywa się dopiero sytuację, gdy wzrost cen towarów jest szybszy od wzrostu cen walut wymienialnych (normalnie jest na odwrót, dzięki czemu istnieje np. eksportowa premia inflacyjna). Jestem tego absolutnie pewien, chociaż nie jestem w stanie podać w tej chwili odnośnika do odpowiedniej publikacji na ten temat, jezeli znajde odpowiednią książkę, to dopisze źródło. Radze sprawdzić tak czy innaczej. Nie znamy mechanizmu powstawania hiperinflacji (nobel czeka :) ) - w kazdym razie inflacja powyżej 150% moze byc tylko inflacją galopującą a inflacja 20% moze stać się hiperinflacją po spełnieniu tego warunku.
- Trzeba zatem by było też sprawdzić, jak to było w opisanych w artykule przypadkach na Węgrzech i w byłej Jugosławii, aczkolwiek raczej nie wyobrażam sobie, by przypadki te nie spełniały wspomnianego wyżej warunku (w uproszczeniu) szybszego drożenia chleba niż dolara. Julo… 08:47, 21 kwi 2008 (CEST)
