Jarosław Dąbrowski
Z Wikipedii
Jarosław Dąbrowski przydomek Żądło, pseudonim Łokietek (ur. 13 listopada 1836 roku w Żytomierzu, zm. 23 maja 1871 w Paryżu) - polski działacz niepodległościowy, oficer rosyjski, generał i wódz naczelny wojsk Komuny Paryskiej.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Urodził się 13 listopada 1836 roku w Żytomierzu w szlacheckiej rodzinie herbu Radwan. W 1845 roku został wysłany do Korpusu Kadetów w Brześciu nad Bugiem. W 1853 roku przeniósł się do Korpusu Kadetów w Petersburgu, który ukończył w 1855 uzyskując stopień chorążego. Następnie przez cztery lata służył w wojsku rosyjskim walcząc z powstańcami czeczeńskimi na Kaukazie. Za kampanię kaukaską zostaje odznaczony.
Następnie od 1859 do 1861 roku studiuje w Akademii Sztabu Generalnego w Petersburgu, po ukończeniu której otrzymuje stopień kapitana. Następnie zostaje kapitanem (rzeczywisty stopień Dąbrowskiego to sztabskapitan, w armii carskiej stopień pomiędzy porucznikiem a kapitanem, nie mający odpowiednika w armii polskiej) kwatermistrzem w VI Dywizji Piechoty w Warszawie.
Dąbrowski, jako działacz stronnictwa Czerwonych rozbudował je organizacyjnie. W maju 1862 powołany do Komitetu Miejskiego jako naczelnik Warszawy.[1]Był faktycznym organizatorem Komitetu Centralnego Narodowego. Planował wystąpienie rewolucyjne na 14 lipca 1862 r. w ścisłym porozumieniu z konspiracyjnymi organizacjami oficerów rosyjskich w Królestwie Polskim. Plan Dąbrowskiego nie zyskał uznania wśród białych i nie doszedł do skutku. Wkrótce potem Rosjanie rozbili spiski wśród żołnierzy rosyjskich. Dąbrowski został aresztowany 14 sierpnia 1862 po denuncjacji Polaka Alfa Wrześniowskiego, członka świty wielkiego księcia Konstantego Mikołajewicza. 10 listopada 1864 roku Dąbrowski został skazany na 15 lat katorgi. W drodze na Sybir zbiegł z więzienia przejściowego w Moskwie i od 1865 przebywał na emigracji we Francji. W 1871 r. był dowódcą 11 legionu gwardii narodowej oraz oddziałów broniących w Neuilly przeprawy przez Sekwanę. Stał na czele armii Frontu Zachodniego nad Sekwaną, następnie w dniu 5 maja został mianowany naczelnym wodzem całości wojsk Komuny Paryskiej. Zginął na barykadzie w dniu 23 maja 1871 przy ul. Myrhaw w pobliżu Montmartre w czasie obrony Paryża i został pochowany na cmentarzu Pere Lachaise. Jarosław Dąbrowski i Walery Antoni Wróblewski byli jedynymi oficerami Komuny o wyższych kwalifikacjach wojskowych.
[edytuj] Patron
W czasie wojny domowej w Hiszpanii jego imię nosili Dąbrowszczacy.
Obecnie imię Jarosława Dąbrowskiego noszą:
- Wojskowa Akademia Techniczna
- Szkoła Podstawowa nr 35 w Bydgoszczy
- ulica w dzielnicy Górna w Łodzi
- park w dzielnicy Górna w Łodzi
- IX Liceum Ogólnokształcące w Łodzi
- I Liceum Ogólnokształcące w Tomaszowie Mazowieckim
- ulica w dzielnicy Mokotów w Warszawie
- VI liceum Ogólnokształcące w Częstochowie
- XXXVII Liceum Ogólnokształcące w Warszawie
- Szkoła Podstawowa nr 2 w Olsztynie
- Liceum Ogólnokształcące w Międzychodzie
- I Liceum Ogólnokształcące w Rawiczu
- ulica w dzielnicy Przedmieście Warszawskie w Elblągu
- ulica w centrum Tarnowa
- Szkoła Podstawowa Nr 3 w Koninie
- ulica w Szczytnie
- ulica w Sopocie
- Szkoła Podstawowa Nr 4 w Pyskowicach
- ulica w Zielonej Górze
- ulica na osiedlu Wschód w Pruszczu Gdańskim
Portret Jarosława Dąbrowskiego widniał na banknocie 200-złotowym, wprowadzonym do obiegu w 1976 roku (kolejne emisje: 1979, 1982, 1986, 1988), wycofanym w czasie denominacji (1995).
[edytuj] Biografie
- Żywot generała Dąbrowskiego - książka Włodzimierza Rożałowskiego
- Jarosław Dąbrowski - film Bohdana Poręby z 1976
[edytuj] Zobacz też
Przypisy
- ↑ Maria Złotorzycka, Jarosław Dąbrowski, w : Polski Słownik Biograficzny, 1939-1946 t. V, s. 8-9
