Jean Andoche Junot
Z Wikipedii
Jean-Andoche Junot, książę d'Abrantès (ur. 23 października 1771 w Bussy-le-Grand, zm. 29 lipca 1813 w Montbard) - francuski generał w okresie od Rewolucji po wojny napoleońskie.
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Urodził się w Bussy-le-Grand we Francji w rodzinie Michela i Marie Antoinette Junot. Studiował prawo w Paryżu gdy wybuchła rewolucja. Junot wstąpił do batalionu ochotników by walczyć w obronie młodej republiki; został dwukrotnie ranny i dosłużył się stopnia sierżanta. Napoleona Bonaparte poznał podczas oblężenia Tulonu w 1793 i wkrótce został jego sekretarzem.
[edytuj] Kampania włoska
W kampanii tej wyróżnił się wielokrotnie szybko awansując, ale pod Lonato został poważnie ranny w głowę, co - w opinii współczesnych - wpłynęło negatywnie na jego osobowość i całkowicie zmieniło jego charakter: stał się mniej dokładny w działaniu, za to porywczy i gwałtowny.
Na samym początku kampanii Napoleona w Egipcie otrzymał stopień generała brygady, ale ponownie został ranny (tym razem w pojedynku), a podczas powrotu do Francji z transportem rannych i chorych wzięty do niewoli.
Później uczestniczył w przewrocie 18 Brumaire'a (9 listopada 1799), w wyniku którego Napoleon przejął władzę we Francji.
W roku 1800 pojął za żonę Laurę (Laurette) Martin de Permond, z którą miał czworo dzieci.
Przez krótki okres czasu był ambasadorem w Portugalii, by na pierwsze wezwanie cesarza ponownie założyć mundur i wziąć 2 grudnia 1805 w bitwie pod Austerlitz.
[edytuj] W Hiszpanii i Portugalii
Najważniejszym w życiu Junota był okres wojen napoleońskich w Hiszpanii i Portugalii. Dowodził uderzeniem na Portugalię w 1807, wyruszając w listopadzie z Salamanki i zajmując 30 tegoż miesiąca Lizbonę za co otrzymał honorowy tytuł Księcia d'Abrantès i stanowisko gubernatora Portugalii.
Po desancie brytyjskim w 1808 Francuzi zostali pobici pod Vimeiro (21 sierpnia), a Junot został niemal kompletnie odcięty. Podpisanie pomyślnego dla siebie traktatu sintryjskiego pozwoliło mu nie tylko uniknąć wzięcia do niewoli, ale powrócić w październiku do Francji wraz z wojskiem, armatami i łupami zgromadzonymi w Portugalii.
Powrócił na Półwysep Iberyjski w roku 1810 służąc pod rozkazami marszałka Massény i ponownie został poważnie ranny.
[edytuj] U schyłku życia
W czasie kampanii rosyjskiej Junot poczynał sobie ze zmiennym szczęściem; obwiniano go o dopuszczenie 17 sierpnia do ucieczki armii rosyjskiej po bitwie pod Smoleńskiem, ale pod Borodino (7 września 1812) znakomicie dowodził VIII Korpusem Wielkiej Armii.
W roku 1813 został gubernatorem Iliria, ale postępująca choroba umysłowa zmusiła do do powrotu do Francji, gdzie (w Montbard) popełnił samobójstwo.
[edytuj] Bibliografia
- Philip Haythornthwaite, Napoleon's Commanders 1792-1809, Osprey Publishing 2001, ISBN 1-84176-055-2
