Jerzy I Grecki

Z Wikipedii

Jerzy I Glücksburg (ur. 24 grudnia 1845 w Kopenhadze, Dania, zm. 18 marca 1913 w Salonikach, Grecja) — król Grecji w latach 1863-1913 z dynastii Glücksburgów, bocznej linii Oldenburgów. Syn króla Danii - Chrystiana IX Glücksburga i Luizy z Hesji-Kassel.

Wyznaczony na króla przy poparciu Wielkiej Brytanii, Francji i Rosji, po zdetronizowaniu Ottona I Wittelsbacha w wyniku puczu wojskowego. Miał wpływ na formowanie się greckiej demokracji przez nadanie jej konstytucji. Pomimo początkowej niepopularności stał się monarchą popularnym i lubianym. Zamordowany w Salonikach przez Greka Schinasa.

[edytuj] Życie

Gdy poprzedni król Otton I po wybuchu powstania musiał opuścić Grecję, zaczęto szukać nowego władcy dla tego kraju. Spotkawszy się z odmową licznych książąt, Grecy zwrócili się ku synowi przyszłego króla Danii, Chrystiana IX - Wilhelmowi, księciu Szlezwiku-Holsztynu-Sonderburga-Glücksburga. Ani Wilhelm, ani jego ojciec nie wydawali się zainteresowani tą propozycją, ale stary król Danii, Fryderyk VII, dziad stryjeczny Wilhelma, grzmiał: "Jeśli mu tego nie nakażesz, rozstrzelam cię".

W roku 1863 zrozpaczony osiemnastoletni książę wyjechał do Aten, by objąć tam panowanie jako Jerzy I. Nowy król otrzymał w spadku skromne królestwo ze stoma tysiącami, żyjących w ubóstwie, mieszkańców, . Bieda była tak wielka, iż Francja, Anglia i Rosja złożyli się, by pożyczyć mu pieniądze na utrzymanie dworu.

Jerzy I, znajdując "siłę w miłości swego ludu" - jak lubił powtarzać - nie zniechęcił się i wyznaczył sobie cel: pragnął uczynić z Grecji modelowe królestwo. Miły w obejściu, lubiący i umiejący się bawić król wiódł proste życie w przygnębiającym pałacu w Atenach. Po kilku latach spędzonych w samotności, w 1867 r. poślubił wielką księżną Olgę Konstantynownę (3 września 1851-18 czerwca 1926). Para miała ośmioro dzieci:

• Konstantyn (1868-1923), król Grecji;
• Jerzy (1869-1957);
• Aleksandra (1870-1891); wielka księżna Rosji;
• Mikołaj (1872-1938); ojciec Mariny, księżnej Kentu (żony księcia Jerzego Windsora),
• Maria (1876-1940); wielka księżna Rosji;
• Olga (1881-1881);
• Andrzej (1882-1944) ojciec Filipa, księcia Edynburga (męża królowej Wielkiej Brytanii Elżbiety II );
• Krzysztof (1888-1940);

Prostota stanowiła naczelną zasadę życiową króla, który w admiralskim mundurze lubił przechadzać się po ogrodzie lub po ulicach stolicy. Ostrożny i spokojny władca często podróżował również po Europie, by bronić interesów Grecji.

O ile jednak rządził krajem w sposób liberalny, o tyle w rodzinie postępował jak despota, np. nikomu z najbliższych nie wolno było bez jego pozwolenia opuścić Aten. Po pięćdziesięciu latach panowania pragnął wycofać się z życia publicznego i przygotowywał się do abdykacji na rzecz syna.

Rankiem 18 marca 1913 roku w Salonikach Jerzy I wyszedł z domu syna, eskortowany przez jednego tylko oficera, by jak zwykle wrócić pieszo do pałacu królewskiego. Tam został postrzelony przez anarchistę Schinasa. Umarł w mieście odebranym po bohaterskiej walce Turkom, dwa miesiące przed jubileuszem pięćdziesięciolecia panowania, będąc u szczytu sławy.