Jiří Voskovec
Z Wikipedii
Jiří Voskovec | |
Urodzony | 19 czerwca 1905 Sázava-Budy (okres Kutná Hora), Austro-Węgry |
Zmarł | 4 lipca 1981 Pear Blossom (Kalifornia), Stany Zjednoczone |
Jiří Voskovec wlaściwie Jiří Wachsmann (ur. 19 czerwca 1905 w miejscowości Sázava-Budy, zm. 4 lipca 1981 w Pear Blossom), czeski aktor, dramatopisarz, reżyser, poeta i tłumacz.
[edytuj] Biogram
W 1924 r. zdał maturę w Lycée Carnot w Dijon (Francja). Potem studiował prawo na Uniwersytecie Karola w Pradze (1924-27).
Premiera sztuki Vest Pocket Revue (1927), którą napisał z Janem Werichem, jest początkiem ich teatralnego życia profesjonalnego.
Obaj potem grali w awangardowym teatru Osvobozené divadlo, który w 1929 r. został sceną V+W. W 1938 r. był teatr zamknięty, Voskovec i Werich z kompozytorem Jaroslavem Ježekem wyjechali do Stanów Zjednoczonych, gdzie przeżyli II wojnę światową.
Po powrocie do kraju V+W odnowili Osvobozené divadlo, po lutym 1948 r. Voskovec emigrował do Francji i dwa lata póżniej do USA, gdzie uprawiał aż do śmierci teatralne, filmowe i telewizyjne aktorstwo.
Od 1922 r. publikował wiersze i prozę w różnych almanachach (Život II, Disk, Fronta) i czasopismach (Pásmo, ReD, Erotická revue, Vest Pocket Revue). Centrum jego twórczości był jednak teatr i współpraca z Janem Werichem. Para ta stworzyła w Teatrze Wyzwolonym erę legendarną, która od początkowych sztuk dadaistycznych osiągnęła szczyt w ważnych rewiach politycznych.
Filmografia:
- Pudr a benzin (1931)
- Hej rup! (1934)
- Svět patří nám (1937)
- Affair in Trinidad (1952)
- The Iron Mistress (1952)
- The 27th Day (1957)
- 12 Angry Men (1957)
[edytuj] Źródła
- Josef Tomeš i kol., Český biografický slovník XX. století 3, Praga 1999, ISBN 80-7185-247-3
- Jan Werich, Jiří Voskovec, Korespondence I, Praga 2007, ISBN 80-7304-075-1
- Jan Werich, Jiří Voskovec, Korespondence II, Praga 2007, ISBN 80-7304-085-7