Katastrofa lotu TAM Linhas Aéreas 3054

Z Wikipedii

Miejsce wypadku

Grafika obrazująca moment katastrofy

Katastrofa lotu TAM Linhas Aéreas 3054 - katastrofa lotnicza z 17 lipca 2007, z udziałem samolotu Airbus A320-233 (rejs JJ 3054, numer rejestracji PR-MBK) brazylijskiej linii lotniczej TAM Linhas Aéreas ze 187^[1] ^[2] ^[3] osobami na pokładzie (199 pasażerów, w tym 19 pracowników TAM-u, i 6 członków załogi), która miała miejsce naprzeciw portu lotniczego São Paulo-Congonhas w centrum São Paulo przy lądowaniu samolotu w czasie deszczu.

Lotniskowy zapis wideo lądującego samolotu pokazuje nieskuteczny dobieg na mokrej drodze startowej z większą prędkością niż wcześniejsze maszyny. Samolot, zbaczając w lewo przy końcu drogi startowej, przetoczył się przez trawę z dużą prędkością poza krawędź pola wzlotów, które leży na płaskowyżu o stromych skarpach względem otoczenia - gęstej zabudowy miasta. Następnie, samolot pokonał na ziemi niskie 38-centymetrowe murowane obrzeżenie pola wzlotów,^[4] a potem, w powietrzu, leżące 30 metrów poniżej ogrodzenie lotniska i ważną arterię drogową w godzinach szczytu, po czym uderzył z impetem w biurowiec i magazyn TAM Express, ulokowanych przy stacji benzynowej. W wyniku zderzenia nastąpiła eksplozja i pożar. 199 osób zginęło w wypadku, w tym wszyscy na pokładzie i 12 osób na ziemi.^[5]

TAM A320

Jest to dotychczas największa katastrofa lotnicza w historii Brazylii, która doświadczyła podobnie tragicznej katastrofy samolotu Boeing 737-800 SP linii lotniczej Gol Transportes Aéreos (katastrofa lotu Gol Transportes Aéreos 1907) wskutek kolizji powietrznej nad Amazonią w 2006 ze stratą wszystkich 154 osób na pokładzie.

[edytuj] Chronologia lotu

Samolot odleciał z portu lotniczego Porto Alegre-Salgado Filho w Porto Alegre o 17.16 czasu miejscowego (19.16 UTC). Rozbił się lądując w porcie lotniczym São Paulo-Congonhas w São Paulo o 18.50 czasu miejscowego (21.50 UTC).

[edytuj] Przyczyny

Istnieje domniemanie, że pilot przerwał lądowanie i bezskutecznie usiłował poderwać samolot ponownie w powietrze. Pole wzlotów lotniska jest usytuowane powyżej otoczenia, w tym ogrodzenia lotniska i arterii miejskiej nad którymi przeleciał samolot po nieskutecznym dobiegu, także samolot mógłby pokonać je w powietrzu po prostu z rozpędu. Droga startowa portu Congonhas na kierunku 35L ma 1940 metrów długości. Jej nawierzchnia została niedawno wymieniona, jednak prace nad jej rowkowaniem w celu skuteczniejszego odprowadzania wody deszczowej nie zostały jeszcze przeprowadzone.^[6] Linia lotnicza TAM Linhas Aéreas ujawniła, że samolot lądował z wyłączonym odwracaczem ciągu w prawym silniku, który zepsuł się kilka dni wcześniej. Jednocześnie TAM utrzymuje, iż eksploatacja z jednym nieczynnym odwracaczem ciągu jest dozwolona do 10 dni przez producenta samolotu, a jego brak nie ma większego wpływu na poprawne hamowanie. Niemniej, przekraczając limit drogi startowej, nadal przetaczając się o dużej prędkości, samolot zboczył w lewo; to jest, w kierunku działającego odwracacza ciągu. Prezydent Brazylii obiecał przeprowadzenie pełnego dochodzenia w sprawie przyczyn katastrofy.^[2].

Zarówno cyfrowa czarna skrzynka (ang.: DFDR, Digital Flight Data Recorder) i rejestrator rozmów w kokpicie (ang.: CVR, Voice Cockpit Recorder) zostały odnalezione i poddane badaniu 20 lipca i 23 lipca 2007. W wyniku wstępnych ustaleń zawartości czarnej skrzynki, za zezwoleniem władz brazylijskich w których gestii leży publikacja tych danych, firma Airbus wydała komunikat pouczający pilotów co do prawidłowych ustawień dźwigni ciągu podczas lądowania z jednym odwracaczem ciągu nieczynnym - ustawić wszystkie dźwignie na bieg jałowy (idle). To podstawowe pouczenie wywołało spekulacje w środowisku pilotów o zastosowaniu nieprawidłowych procedur przez pilota podczas lądowania lotu TAM Linhas Aéreas 3054.^[7]

Transkrypcja nagrania rejestratora rozmów w kokpicie (CVR) została ujawniona 1 sierpnia 2007.^[8] Wykazuje, że piloci byli świadomi mokrej i śliskiej drogi startowej i wyłączonego prawego odwracacza ciągu.^[9] Wypowiedzi pilotów sugerują, że spojlery się nie uniosły, i że nie byli w stanie zwolnić samolotu podczas dobiegu.^[9]