Kościół św. Filipa i św. Jakuba w Sękowej

Z Wikipedii

Kościół pw. św. Filipa i św. Jakuba w Sękowej nr rej. A-552/A-111 z 16.02.1972
Drewniany kościół w Sękowej
Miejsce	Sękowa
Wybudowany	1520
Wpisany do rej. zabytków	1930

Rozbity kościół w Sękowej w 1915 roku

Kościół św. Filipa i św. Jakuba - drewniany kościół filialny w Sękowej pod wezwaniem św. Filipa i św. Jakuba, znajdujący się wraz z innymi drewnianymi kościołami południowej Małopolski i Podkarpacia na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Ze względu na swoją historię oraz specyficzny wygląd często nazywany Perłą Beskidu Niskiego.

Wzniesiony na początku XVI wieku (ok. 1520r., najpóźniej w 1522), należy do najpiękniejszych polskich zabytków drewnianych, do 1914 roku uważny był za najpiękniejszy drewniany kościół w Małopolsce.

Jednonawowy z trójbocznie zamkniętym prezbiterium, konstrukcji zrębowej, na fundamencie z kamienia łamanego. Ściany z ręcznie ciosanych, modrzewiowych bali pokryte są w całości gontem. Węższe prezbiterium i szerszą nawę nakrywa wspólny stromy dach jednokalenicowy o wieźbie storczykowej. Rozbudowany w XVII wieku (m.in. wieża konstrukcji słupowo - ramowej z pozorną, oszalowaną izbicą nakrytą kopulastym hełmem, otwarta w przyziemiu i soboty - otwarte wsparte na słupach nadające świątyni zindywidualizowany charakter oraz wieloboczna wieżyczka na sygnaturkę, z latarnią, nakryta ostrosłupowym, blaszanym hełmem), w 1819 przebudowano zakrystie i chór muzyczny, przed 1888 r. pokryty polichromią o motywach neagotyckich. Wnętrze nakrywają stropy płaskie w nawie z zakrzywieniami, otwór w ścianie tęczowej prostokątny, a w nim profilowana belką tęczowa z drewnianym krucyfiksem z XVI wieku. Wewnątrz dość ubogie wyposażenie ponieważ kościół został poważnie zdewastowany podczas działań wojennych na przełomie 1914 - 1915 roku w trakcie zaciętych walk bitwy pod Gorlicami (drewniany materiał posłużył na budowę okopów i na opał). Został poddany rekonstrukcji już w 1918 roku, a w szczególności w II połowie XX wieku. We wnętrzu na uwagę zasługują:

późnorenesansowy, polichromowany ołtarz główny z XVII wieku,
kamienna, późnogotycka chrzcielnica o kształcie kielichowym z 1522 roku,
niewielkie fragmenty polichromii z XIX wieku,
trzy portale późnogotyckie,
ludowo - barokowe obrazy Drogi Krzyżowej z XVII wieku,
dwa feretrony z XVIII wieku,
ołtarze boczne wzorowane na renesansowych (współczesne, II połowa XX wieku)

Obiekt wyróżniony w nagrodą EUROPA NOSTRA 1994 za wzorcowo prowadzone prace konserwatorskie, oraz nagrodą im. Brata Alberta i nagrodą Ministra Kultury i Sztuki PRL. Kościół został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2003 r. Znajduje sie również na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.

Uzasadnienie wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO - wyjątkowe walory estetyczne, architektoniczne i krajobrazowe. Kościół niezwykle popularny wśród malarzy XIX w. i I poł. XX w. (bogata ikonografia, malowali go m.in. Stanisław Wyspiański, Józef Mehoffer, Teodor Axentowicz, Włodzimierz Tetmajer, Jan Sas Zubrzycki i Kazimierz Skórewicz ).