Korabl-Sputnik 5

Z Wikipedii

Korabl-Sputnik 5

Inne nazwy	Sputnik 10, Wostok 3KA 2
Zaangażowani	OKB-1 (obecna RKK Energia), ZSRR
Indeks COSPAR	1961-009A
Rakieta nośna	Wostok 8K72K
Miejsce startu	Bajkonur, Kazachstan
Orbita (docelowa, początkowa)
Perygeum	164 km
Apogeum	230 km
Okres obiegu	88,42 min
Nachylenie	64,9°
Mimośród	0,005015
Czas trwania
Początek misji	25 marca 1961 (05:54:00 GMT)
Koniec misji	25 marca 1961
Powrót do atmosfery	26 marca 1961
Wymiary
Masa całkowita	4695 kg

Korabl-Sputnik 5 - testowy radziecki statek kosmiczny, piąty, ostatni, prototyp statków Wostok, drugi w konfiguracji 3KA - całkowicie przygotowanej do lotu człowieka - którą miesiąc później, 4 kwietnia 1961, poleciał Jurij Gagarin. Wyniósł na orbitę psa "Gwiazdeczkę" i manekina. Jednym z ważniejszych celów tej misji, było sprawdzenie systemów łączności radiowej i głosowej ze statkiem na orbicie.

[edytuj] Przebieg misji

Wszystkie transmitowane komunikaty z i do statku zostały nagrane wcześniej. Jednym z komunikatów był nagrany przez szefa kosmonautów, Nikołaja Kamanina, teskt "Kedr", [nazwa kodowa kosmonautów programu Wostok] ja "Zaria", [nazwa kodowa centrum dowodzenia] sprawdzenie nadawania: 1, 2, 3, 4, 5. Jak mnie odbierasz? Ja "Zaria". Odbiór.^[1]

Na godzinę przed startem pojawiła się sygnalizacja usterki w trzecim członie rakiety. Siergiej Korolow, po konsultacjach z Kosbergiem, postanowił kontynuować start.^[2] Po pomyślnym wystrzeleniu i wykonaniu jednego okrążenia Ziemi, kapsuła powrotna oddzieliła się od reszty statku i weszła w atmosferę. 18 minut po starcie, już z orbity, otrzymano pierwsze sygnały ze statku. Trzema samolotami Ił-14 do Moskwy wrócili hospitujący start oficerowie wojska i kosmonauci, łącznie 34 osoby. Tuż przed odlotem otrzymali wiadomość, że lądowanie kapsuły nastąpiło koło wsi Bolszaja Sosnowa (ang. Bolshaya Sosnova), około godziny 7:40. Manekin, "Iwan Iwanowicz", został katapultowany wcześniej i wylądował na spadochronie. Odebrano silne sygnały z radionadajników statku oraz poprawny sygnał otworzenia spadochronu.

[edytuj] Odzyskanie kapsuły powrotnej

Znalezienie i odzyskanie kapsuły powrotnej sprawiło Sowietom dużo problemów, głównie z powodu śnieżnych zamieci przechodzących nad terenem lądowania. Opis akcji poszukiwawczej zachował się we wspomnieniach Efimowa^[3], pracownika zakładów Zwiezda, odpowiedzialnego za skafander kosmiczny.

„

Ekipę mającą dostać się do kapsuły stanowiło siedmiu ludzi. Wysłano ich do Kujbyszewa. Burza śnieżna opóźniała ich odlot do miejsca lądowania kapsuły, gdy niespodziewanie zostali wezwani na wojskowe lotnisko w Kriażu, daleko od Kujbuszewa. Stamtąd mieli lecieć do Iżewska. Podczas lotu, około 14 czasu lokalnego, poprzez radio otrzymali wiadomość, że statek i makieta kosmonauty, "Iwan Iwanowicz", wylądowały niedaleko wioski Bolszaja Sosnowka, około 80 km od Iżewska, "za hydroelektrownią "Wotkinskaja". Z powodu śnieżnych zamieci, ekipa poszukiwawcza nie zdołała wylądować śmigłowcem w pobliżu kapsuły. Do ochrony miejsca lądowania zrzucono 30 spadochroniarzy. Zapasy dla nich, również zrzucane z powietrza, zostały rozproszone przez silny wiatr. Spadochroniarze pozostali przy kapsule na noc. Następnego ranka, 26 marca, wysłano na miejsce lądowania czteromiejscowy samolot. Jednak przy starcie doszło do poślizgu i samolot, ze złamaną płozą, wyrzuciło w śnieżną zaspę. Kolejny samolot wystartował pomyślnie i wylądował, wraz z trzema członkami ekipy poszukiwawczo-ratunkowej, blisko kapsuły, we wsi Bolszaja Sosnowka. Na terenach tych było ponad 1,5 m śniegu, co uniemożliwiało normalne dojście do miejsca lądowania. Problem rozwiązali mieszkańcy wsi, którzy dostarczyli konny zaprzęg. Kapsuła leżała w wąskim parowie, obok leżał spadochron. Jeden z ratowników pozostał przy kapsule, a pozostali dwaj udali się na poszukiwania manekina kosmonauty. Znaleziono go nieopodal, przy strumieniu, na niewielkim kawałku niezalesionej ziemi. Spadochron częściowo wisiał na drzewie.

”

Efimow opisuje również oburzenie mieszkańców wsi, którzy skarżyli się, że spadochroniarze nie pozwolili im udzielić pomocy człowiekowi w skafandrze kosmicznym. Mieszkańcy nie wierzyli zapewnieniom żołnierzy, że w skafandrze znajduje się manekin. Aby ich uspokoić, zezwolono jednemu z członków starszyzny na podejście do "Iwana Iwanowicza" i dotknięcie jego gumowej twarzy. To usatysfakcjonowało mieszkańców i wrócili oni do swoich normalnych spraw.