Kornel Makuszyński
Z Wikipedii
![Grób Kornela Makuszyńskiego na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem](../../../../images/shared/thumb/c/ca/Peksowy-makuszynski.jpg/180px-Peksowy-makuszynski.jpg)
Kornel Makuszyński (ur. 8 stycznia 1884 w Stryju (obecnie na Ukrainie) - zm. 31 lipca 1953 w Zakopanem) – polski prozaik, poeta, felietonista, krytyk teatralny i publicysta. Członek Polskiej Akademii Literatury.
Syn Julii z Ogonowskich i Edwarda Makuszyńskiego, pułkownika wojsk austriackich. Uczęszczał do IV Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Wynajmował skromną kwaterę u lwowskiego asenizatora i hycla Siegla na Kleparowie. W wieku 14 lat zaczął pisać wiersze. Ich pierwszym recenzentem w cukierni na Skarbkowskiej 11 był Leopold Staff. Pierwsze wiersze opublikował w lwowskim dzienniku Słowo Polskie mając 16 lat. Od 1904 był członkiem redakcji tego dziennika, zajmując się recenzjami teatralnymi.
Ukończył Wydział Filologiczny Uniwersytetu Lwowskiego, studiował w Paryżu. W połowie 1915, podobnie jak Leopold Staff, a także tysiące innych mieszkańców Lwowa, został ewakuowany w głąb Cesarstwa Rosyjskiego. Zupełnie przypadkowo zatrzymał się w Kijowie, gdzie żyło wielu Polaków. Został tam prezesem miejscowego Związku Literatów i Dziennikarzy Polskich oraz kierownikiem literackim kijowskiego Teatru Polskiego. Do Polski wrócił po zakończeniu wojny w 1918, lecz podobnie jak Staff - nie do Lwowa, lecz do Warszawy. Za swoją twórczość otrzymał członkostwo Polskiej Akademii Literatury, państwową nagrodę literacką (1926), nagrodę PAL "Złoty Wawrzyn" i honorowe obywatelstwo Zakopanego (mieszkał tam od 1945). Po 1945 r. objęty zakazem publikacji i poddany szykanom.
Został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. W Zakopanem znajduje się też jego muzeum. Tam również odbywa się turniej brydża jego imienia.
Kornel Makuszyński jest patronem Hufca ZHP w Głownie. Od 1994 przyznawana jest Literacka Nagroda im. Kornela Makuszyńskiego
[edytuj] Twórczość
- 1908 Połów gwiazd
- 1910 W kalejdoskopie
- 1910 Romantyczne historie
- 1910 Rzeczy wesołe
- 1911 Zabawa w szczęście
- 1912 Szewc Kopytko i kaczor Kwak
- 1913 Awantury arabskie
- 1914 Straszliwe przygody
- 1915 Perły i wieprze
- 1916 Bardzo dziwne bajki (Bajka o królewnie Marysi, o czarnym łabędziu i o lodowej górze, Szewc Kopytko i kaczor Kwak, O tym jak krawiec Niteczka został królem, Dzielny Janek i jego pies)
- 1917 Po mlecznej drodze
- 1919 Piosenki żołnierskie
- 1919 Słońce w herbie
- 1925 Bezgrzeszne lata
- 1928 O dwóch takich, co ukradli księżyc – na jej podstawie nakręcono film fabularny i serial animowany
- 1929 Listy zebrane
- 1930 Przyjaciel wesołego diabła – na jej podstawie nakręcono dwa filmy i serial
- 1932 Panna z mokrą głową – na jej podstawie nakręcono film i serial telewizyjny
- 1933 Skrzydlaty chłopiec
- 1933 Mały chłopiec
- 1934 Uśmiech Lwowa
- 1935 Wyprawa pod psem
- 1935 Wielka brama
- 1936 Złamany miecz
- 1937 Awantura o Basię – na jej podstawie nakręcono dwa filmy i serial
- 1937 Nowe bajki tego roku
- 1937 O wawelskim smoku
- 1937 Szatan z siódmej klasy – na jej podstawie nakręcono jeden film i serial, który jest już emitowany
- 1938 Wanda leży w naszej ziemi
- 1939 Za króla Piasta Polska wyrasta
- 1939 Kartki z kalendarza
- 1946 List z tamtego świata
- 1957 Szaleństwa panny Ewy – na jej podstawie nakręcono film kinowy i serial telewizyjny
- 1960 Legendy krakowskie (łączne wydanie O wawelskim smoku i Wandy)
- Ballada o św. Jerzym
- Człowiek znaleziony nocą
- Dusze z papieru
- Dziewięć kochanek kawalera Dorna
- Król Azis
- Moje listy
- Narodziny serca
- O duchach, diabłach i kobietach
- Orlice
- Pieśń o Ojczyźnie
- Radosne i smutne
- Romantyczne i dziwne powieści
- Śmieszni ludzie
- Wycinanki
- Ze środy na piątek
- Żywot Pani
- Fatalna szpilka
- Legenda o św. Jerzym
- Liryki
- Listy zakopiańskie
- Listy ze Lwowa
- O tym, jak krawiec Niteczka został królem
- Poezje
- Poezje wybrane
- Smętne ballady
- Śpiewający diabeł
- Wesoły zwierzyniec
- 1933 120 przygód Koziołka Matołka (120, bo jest 120 obrazków, a pod każdym cztero-wierszowa zwrotka ośmiozgłoskowcem)
- 1933 Druga księga przygód Koziołka Matołka
- 1934 Trzecia księga przygód Koziołka Matołka
- 1934 Czwarta księga przygód Koziołka Matołka
- 1935 Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki
- 1936 Fiki-Miki dalsze dzieje, ten kto czyta, ten się śmieje
- 1938 Na nic płacze, na nic krzyki, koniec przygód Fiki-Miki
- 1964 Wydanie łączne Awantury i wybryki małej małpki Fiki-Miki
- 1969 Wydanie łączne Przygody Koziołka Matołka
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Kornel Makuszyński - Uśmiech Lwowa
- Piotr Czartoryski-Sziler - Kornel Makuszyński - optymistyczna wizja świata