Lądowa Obrona Wybrzeża
Z Wikipedii
Lądowa Obrona Wybrzeża (LOWyb) była jedynym fragmentem w organizacji wojsk polskich do obrony wybrzeża morskiego w 1939 na lądzie.
Spis treści |
[edytuj] Zadania LOWyb
Zadaniem Grupy Obrony Wybrzeża była osłona mobilizacji oraz obrona Oksywia, Gdyni, Helu i Westerplatte. Lądowa Obrona Wybrzeża pułkownika Dąbka miała siłę 15000 żołnierzy, dysponowała ok. 50 lekkimi (37 - 105 mm) działami i jej terenem działań była Gdynia i Oksywie.
Dowódcy Lądowej Obrony Wybrzeża podlegały wszystkie jednostki lądowe znajdujące się w rejonie Gdyni, mające walczyć o utrzymanie tego portu. Główne siły stanowiły Oddział Wydzielony "Wejherowo" na zachód od Wejherowa, składający się z 1 Morskiego Pułku Strzelców i batalionu Obrony Narodowej "Puck", Oddział Wydzielony "Redłowo" na południe od Gdyni, złożony z 2 Morskiego Pułku Strzelców i 1 batalionu rezerwowego oraz Oddział Wydzielony "Kartuzy" w rejonie Kartuz, składający się z Batalionu ON "Kartuzy" i Batalionu ON "Gdynia II". W okolicach Koleczkowa walczyć miał Batalion ON "Gdynia I". Pozostałe jednostki miały bronić bezpośrednio Gdyni i Kępy Oksywskiej.
Obronę przeciwlotniczą Gdyni stanowił 1 morski dywizjon artylerii przeciwlotniczej z ośmioma stałymi armatami przeciwlotniczymi kalibru 75 mm wz. 22/24 i dwoma plutonami reflektorów przeciwlotniczych z morskiej kompanii reflektorów przeciwlotniczych. Lądowa Obrona Wybrzeża posiadała łącznie czterdzieści dział różnego typu, trzydzieści cztery moździerze i granatniki, sto dziewięćdziesiąt dwa ciężkie i dwieście sześćdziesiąt sześć ręcznych karabinów maszynowych. Podlegały jej także komisariaty Straży Granicznej. Łącznie wszystkich żołnierzy na lądzie było około 17 tys.
[edytuj] Walki
LOWyb wzięła na siebie główny ciężar walk, ona też poniosła największe straty, nie tylko w liczbach bezwzględnych, ale i proporcjonalnie do stanu walczących. Stanowiła ona 75% żywych sił całości obrony Wybrzeża, a jej straty w zabitych i rannych wynoszą 95% wszystkich strat tej całości.
Na pozostałych odcinkach obrony Wybrzeża (Hel, walki na morzu oraz terenie Gdańska - Westerplatte i Poczta), gdzie walczyło pozostałe 25% sił, straty wynoszą 5% wszystkich strat we wrześniowej obronie Wybrzeża.
[edytuj] Skład
Dowódca - p.o. płk Stanisław Dąbek
Skład wg stanu pokojowego:
- 1 Morski Pułk Strzelców
- 2 Morski Pułk Strzelców
- 1 Batalion Straży Granicznej
- 1 Batalion rezerwowy
- 2 Batalion rezerwowy
- Morski Dywizjon Żandarmerii (bez 1. plutonu)
- Policja Państwowa
- dywizjon artylerii lekkiej (4 x 105 mm, 7 x 75 mm)
- bateria "Canet" na Oksywiu (2 x 100 mm)
- pluton artylerii pozycyjnej (2 x 76,2 mm)
- pluton artylerii na lorach (w Kartuzach)
- 1 morski dywizjon artylerii przeciwlotniczej
- 125 kompania saperów
- 126 kompania saperów
- 83 Grupa Forteczna
- kompania rezerwowa saperów
- 1 Morska kompania łaczności
- Morska kompania reflektorów
- Lotniczy pluton łącznikowy
Do tego doszły Morskie Bataliony Obrony Narodowej:
- Batalion ON "Gdynia I" (w płachtach mobilizacyjnych przemianowany na 3 mbs) - mjr Stanisław Zaucha
- Batalion ON "Kartuzy IV" (w płachtach mobilizacyjnych przemianowany na 4 mbs) - kpt. Marian Mordawski
- Batalion ON "Kaszuby V" - mjr Jan Zagłoga-Smoleński
Po mobilizacji stan jednostek i pododziałów podlegających pod d-ctwo LOWyb uległ zmianie - doszły także jednostki zorganizowane 'ponad stan" m.in.:
- improwizowany pociąg pancerny Smok Kaszubski
- Batalion ON "Gdynia III" - mjr Franciszek Piotrowiak
- oddziały ochotnicze (wraz z kompanią kosynierów)
- Krakusi Gdyński Szwadron Kawalerii - por. Mieczysław Budek
- batalion saperów
- Ochotnicza Kompania Harcerzy
- jednostki paramilitarne
[edytuj] Straty osobowe
Według obliczeń, straty Lądowej Obrony Wybrzeża ocenia się na nieco ponad 2000 zabitych i nieco ponad 3000 rannych.