Macierz Harrisa
Z Wikipedii
Macierz (lub diagram) Harrisa to wynaleziony przez brytyjskiego archeologa Edwarda Cecila Harrisa w roku 1973 sposób graficznej prezentacji stratyfikacji stanowiska archeologicznego.
Harris, po ukończeniu studiów archeologicznych w Stanach Zjednoczonych i Anglii, brał udział w wykopaliskach archeologicznych na wielowarstwowych stanowiskach archeologicznych z okresu wczesnego średniowiecza w Bergen w Norwegii i w Winchester w Anglii. Tu zetknął się z problemem konieczności prezentacji graficznej skomplikowanych układów stratygraficznych, obejmujących niekiedy kilka tysięcy indywidualnych jednostek stratygraficznych. Wynaleziony przez niego sposób, niezwykle prosty i intuicyjny, od ponad 30 lat używany jest przez wszystkich archeologów na świecie, którzy prowadzą wykopaliska stratygraficzne. Każda jednostka stratygraficzna, zarówno warstwowa, jak i bezwarstwowa jest w Macierzy Harrisa przedstawiana w postaci prostokąta, a relacje stratygraficzne pomiędzy jednostkami przedstawiane są za pomocą linii.
W 1979 r. Harris opublikował książkę "Principles of archaeological stratigraphy" (Zasady stratygrafii archeologicznej), która przełożona została na pięć języków (w tym dwukrotnie wydana została po polsku). W książce tej nie tylko przedstawił sposób tworzenia Macierzy Harrisa, ale usystematyzował także całą dotychczasową wiedzę na temat stratygrafii stanowisk archeologicznych, wprowadzając np. pojęcie warstwowych i bezwarstwowych jednostek stratygraficznych. W późniejszym okresie Harris był inicjatorem zastosowania swojej "macierzy" także do graficznej prezentacji historii obiektów architektonicznych.
Opracowano kilka programów komputerowych (np. ArchEd), które automatycznie tworzą zbiorczą Macierz Harrisa dla całego stanowiska archeologicznego na podstawie wycinkowych informacji dotyczących relacji pomiędzy poszczególnymi jednostkami jego stratygrafii. Podejmowane są też próby dodania do dwuwymiarowej oryginalnej macierzy Harrisa trzeciego wymiaru, odzwierciedlającego rzeczywiste fizyczne położenie danej jednostki stratygraficznej na stanowisku archeologicznym [[1]]
Bibliografia:
- Edward Cecil Harris, Zasady stratygrafii archeologicznej, Warszawa 1989 i 1992.
- Edward Cecil Harris, Stratygrafia struktur stojących, [w:] Metodyka badań archeologiczno-architektonicznych, red. Z. Kobyliński, Warszawa 1999, s. 77-88.
Linki zewnętrzne:
