Maria Adelajda Burbon
Z Wikipedii
Maria Adelajda de Burbon, znana też jako Madame Adélaïde (ur. 23 marca 1732, w Wersalu, zm. 27 lutego 1800, w Rzymie) - francuska księżniczka, czwarta córka króla Francji - Ludwika XV i polskiej księżniczki - Marii Leszczyńskiej.
[edytuj] Wczesne życie
Kiedy zmarła jej starsza siostra, Maria Ludwika (19 lutego 1733) została nazwana Madame Troisième (wcześniej nazywano ją Madame Quatrième), ale do historii przeszła jako Madame Adelajda. Pozostawała w cieniu swojego brata, Ludwika Ferdynanda, chociaż była bardzo przywiązana do całego swojego rodzeństwa; zawsze doskonale się rozumieli.
Wraz ze starszą siostrą, Henriettą Anną i bratem, delfinem Francji była przeciwna związkowi ojca z Madame Pompadour, o co długo walczyła od roku 1750 wraz z rodzeństwem. Nie udało się temu przeszkodzić, lecz nie pozostawała bierna i knuła wieczne intrygi przeciwko wszechwładnej metresie króla, aż do jej śmierci, w 1764 roku, co strasznie ją ucieszyło.
Bardzo mocno przeżyła śmierć siostry, Henrietty Anny (w wieku 25 lat) w 1752 roku, a później śmierć brata (20 grudnia 1765, na gruźlicę). Była w dobrych stosunkach z drugą żoną brata, księżniczką niemiecką - Marią Józefą Wettyn, której śmierć też boleśnie odczuła. Po śmierci matki, Adelajda i jej siostry (Madame Zofia i Madame Wiktoria) trzymały się razem i do końca życia ojca były przeciwne wszystkiemu co robił, nie mogąc nigdy się porozumieć.
Madame Adelajda była przywódczynią grupy trzech starych panien - Mesdames Tantes, jak nazywano trzy córki królewskie w Wersalu. Były one wiecznie niezadowolone i obracały się w kręgach grupy dewotów, nie uczestniczących zanadto w życiu dworu. Zajmując się plotkowaniem, muzyką i knuciem intryg, prowadziła życie w Wersalu. Była żarliwą przeciwniczką ostatniej, oficjalnej metresy ojca, Madame du Barry. Gdy arcyksiężniczka Maria Antonina Austriaczka przybyła do Wersalu, aby poślubić bratanka Madame Adelajdy - Ludwika-Augusta i zostać delfiną Francji, postanowiła nastawić ją przeciwko du Barry, co się jej udało. Nawet wtedy, kiedy cesarzowa Austrii - Maria Teresa Habsburg namawiała córkę do lepszego traktowania metresy królewskiej, nic nie zmieniło zdania Marii Antoniny do du Barry, aż do końca jej życia.
[edytuj] Śmierć ojca
Kiedy brat Adelajdy, ojciec Ludwika XVI umarł, pozostawił dokument, w którym zobowiązał się poddanych do oddania opieki nad Ludwikiem-Augustem, kiedy będzie królem, w ręce Adelajdy. Dokument ten został otwarty 12 maja 1774 roku, dwa dni po śmierci Ludwika XV, kiedy to delfin Francji został już ogłoszony królem Ludwikiem XVI.
[edytuj] Rewolucja Francuska i ucieczka z Francji
W czasie, kiedy zdobyto Bastylię, Adelajda i jej siostra Madame Wiktoria uciekły do Château de Bellevue (6 października 1789). Gdy rewolucja wybuchła na dobre, obawiając się o życie, uciekły do Włoch, gdzie zostały aresztowane i zatrzymane na parę dni w Arnay-le-Duc. We Włoszech odwiedziły swoją bratanicę Marię Klotyldę (siostrę Ludwika XVI) w Turynie i wyjechały do Rzymu (16 kwietnia 1791). W czasie, gdy rewolucja we Francji dalej trwała, Adelajda i jej siostra podróżowały. Szukając schronienia przed rewolucjonistami, dotarły do Neapolu, gdzie królową była Maria Karolina Habsburg, siostra Marii Antoniny. Z Neapolu udały sie na Corlu, a na końcu zostały w Trieście, gdzie Wiktoria zmarła na raka piersi (7 czerwca 1799).
Adelajda zmarła rok później, 23 marca 1800 roku na wygnaniu, między Francją a Rzymem. Jej ciało przewieziono do Francji na rozkaz jej drugiego bratanka, ówczesnego króla Francji - Ludwika XVIII i złożono obok prochów całej rodziny, w bazylice Saint-Denis, gdzie pochowano następnie Ludwika XVI, Marię Antoninę i Madame Elisabeth (ich odnalezione ciała, po terrorze jakobińskim, złożono do królewskiej krypty).