Metoda delficka

Z Wikipedii

Metoda delficka należy do grupy metod heurystycznych, w których do podejmowania decyzji wykorzystuje się wiedzę, doświadczenie i opinie ekspertów z danej dziedziny. Wykorzystywana jest do określenia prawdopodobieństwa lub czasu zajścia przyszłych zdarzeń. Postawioną prognozę uzyskuje się poprzez przeprowadzenie serii ankiet wśród ekspertów. Nazwa metody delfickiej pochodzi od nazwy starożytnego greckiego miasta Delfy, gdzie w świątyni Apollina przy pomocy kapłanki zwanej Pytią przepowiadali przyszłość.

Za prekursorów metody delfickiej uważa się O. Helmer’a oraz N. Dalkey’a, którzy opisali tą metodę w latach 50. XX wieku dla oceny sytuacji militarnych (zapobieganie dużym ofiarom bombardowań w Stanach Zjednoczonych). Jej pierwsze szerokie zastosowanie miało miejsce przy prowadzeniu badań prognostycznych przez T. J. Gordon’a i O. Helmer’a w 1963 r. w RAND Corporation (Research and Development Corporation) w Santa Monica (Kalifornia, USA). Pierwowzorem jest metodyka stosowana na zgromadzeniach kardynałów w Watykanie, której celem było dojście do wspólnego stanowiska – pomimo sprzecznych opinii.

Tradycyjne ekspertyzy prognostyczne "są z reguły drogie, charakteryzują się dominacją jednej lub kilku indywidualności, dużą presją grupy na uczestników konferencji, brakiem odpowiedzialności uczestników oraz niechęcią do publicznej zmiany zajętego wcześniej stanowiska, a także przeciążeniem zbędnymi lub nie związanymi z tematem informacjami"^[1]. Metodę delficką, pozbawioną powyższych wad cechuje:

• niezależność opinii
• anonimowość opinii oraz ekspertów
• unikanie dominujących osobowości
• kontrolowane sprzężenie zwrotne
• zdalna, asynchroniczna, grupowa komunikacja
• statystyczne opracowanie wyników
• wieloetapowość
• uzgadnianie i sumowanie opinii kompetentnych osób

Etapy badania ankietowego w metodzie delfickiej

1. Zdefiniowanie problemu

2. Wybór grona ekspertów

3. Przygotowanie i wysłanie ankiety

4. Analiza odpowiedzi zwrotnych

5. Czy zgoda została osiągnięta:

- Tak, przejście do pkt. 6

- Nie, przejście do pkt 7

6. Przedstawienie wyników

7. Przygotowanie i wysłanie następnej ankiety

8. Kolejna analiza odpowiedzi, powrót do pkt 5

Problem zwykle jest definiowany przez organizatorów badania, niekiedy eksperci proszeni są o zasugerowanie tematów. W kolejnym etapie przygotowywane są pytania ankietowe. Ich prawidłowe i dokładne przygotowanie warunkuje uzyskanie w miarę szybkiej i dokładnej prognozy. Liczba pytań powinna wynosić co najwyżej 25, a realizacja treści jednego pytania nie powinna mieć wpływu na pozostałe pytania. Bardzo często do ekspertów wysyłane są ankiety próbne, z wyników których formułuje się ostateczną ankietę. Eksperci, po otrzymaniu listy pytań, zwracają udzielone odpowiedzi, które następnie są analizowane. Jeśli organizatorzy stwierdzą zgodność opinii, prezentowane są finalne wyniki. W przeciwnym wypadku formułuje się nową ankietę wraz z wynikami poprzedniej. Gdy któryś z ekspertów (lub kilku) udziela skrajnych odpowiedzi, żąda się wtedy wytłumaczenia i uzasadnienia stanowiska. Dzięki temu wyodrębnia się ekstremistów. Powtórzenie badania zmniejsza zakres rozbieżności opinii i doprowadza do uzgodnionej opinii większości ekspertów.

Wady metody delfickiej:

1. Wolna

2. Kosztowna

3. Ograniczona do jednego tematu

4. Założenie, że zgodność opinii jest równoznaczna z ich prawdziwością i trafnością

5. Trudności w doborze grupy ekspertów

6. Konieczność zaangażowania dużej liczby osób opracowujących ankietę i odpowiedzi

7. Brak bezpośredniej wymiany poglądów

8. Wykorzystanie tylko do prognoz długookresowych, co utrudnia weryfikację

Przypisy

[edytuj] Zobacz też

• heurystyka
• burza mózgów
• metoda scenariuszowa