Monaster Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Supraślu
Z Wikipedii
 |
Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji. Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się, jakie informacje budzą wątpliwości. |
Klasztor Męski Zwiastowania NMP w Supraślu to jeden z pięciu prawosławnych monasterów męskich na terenie Polski.
[edytuj] Historia
Ufundowany na początku XVI wieku przez marszałka Wielkiego Księstwa Litewskiego Aleksandra Chodkiewicza. W 1505 roku specjalny tomos sankcjonujący jego budowę wydaje patriarcha Konstantynopola Jeremiasz II. W 1501 r. powstała tu najpierw drewniana cerkiew św. Jana Ewangelisty. W 1516 roku wyświęcono cerkiew Błagowieszczeńską, później budynki monasteru wzbogaciły się o cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego, której integralną częścią były katakumby. Z biegiem lat monaster stał się ważnym ośrodkiem kulturalnym ziem ruskich, m.in. ze względu na bogatą bibliotekę i rozwinięte kontakty z innymi ważnymi ośrodkami prawosławnymi, jak Góra Athos czy Ławra Pieczerska. Od 1609 roku jako pierwszy na tym terenie przyjmuję unię. Bazylianie, rozbudowują kompleks klasztorny i rozwijają działalność wydawniczą, klasztor staje się znaczącym ośrodkiem kultury i oświaty. Następuje okres jego największego rozkwitu. W 1796 dobra klasztoru konfiskują władze pruskie. W 1824 Władze rosyjskie odbierają klasztor unitom i przekazują sprowadzonym z Rosji mnichom prawosławnym. Następuje upadek jego znaczenia. Znaczna częśc budynków klasztornych zostają przekazana fabrykantom, którzy rozpoczynają w nich produkcję sukna. W 1875 zbudowana została cerkiew św. Pantelejmona, w 1889- Jana Teologa, a 1901- św. Jerzego Zwycięzcy. W 1910 następuje renowacja szesnastowiecznych fresków. Działania I wojny światowej i zbliżające się nieuchronnie odrodzenie Państwa Polskiego, powodują ucieczkę mnichów w głąb Rosji (bieżeństwo), którzy zabierają ze sobą cudowną ikonę Matki Boskiej Supraskiej. W II Rzeczypospolitej budynki klasztorne zostają przekazane salezjanów, którzy prowadzą w nim sierociniec. W 1944 wojska niemieckie niszczą cerkiew Zwiastowania NMP. Po wojnie znajduje to swoją siedzibę szkoła rolnicza. W latach 90. XX w budynki klasztorne zostają odane w administratcję Kościołowi prawosławnemu, który rozpoczyna prace konserwatorskie i remontowe. Trwają one do dziś.
[edytuj] Obiekty klasztorne
Na dziedzińcu założenia klasztornego Cerkiew Zwiastowania NMP (1503-1511, zniszczona 1944, odbudowywana od 1985, renesansowa, obronna). Zachowane oryginalne fragmenty polichromii ("freski z Supraśla") - obecnie eksponowane w klasztorze, w pałacu archimandrytów. Cerkiew rekonstruowana wg projektu architekta M. Kuźmienki.
Budynki klasztorne barokowe, wznoszone w XVII i XVIII w.
Pałac Archimandrytów (1635-1655) - w Pałacu działa Muzeum Ikon
Cerkiew św. Jana Teologa (1888)
Brama-dzwonnica zbudowana w roku 1752, na wzór bramy pałacu w Białymstoku
Na terenie klasztoru planowane jest utworzenie prawosławnej Akademii Supraskiej (na wzór podobnych, działających m.in. w Grecji).
