Obóz Zjednoczenia Narodowego

Z Wikipedii

Obóz Zjednoczenia Narodowego, popularnie nazywany też Ozon – organizacja polityczna tworzona na polecenie marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego od połowy 1936. Jej powstanie ogłosił płk dypl. Adam Koc w deklaracji ideowo-politycznej z 21 lutego 1937.

Celem organizacji było wzmożenie obronności państwa i wdrażanie postanowień konstytucji kwietniowej. Obóz Zjednoczenia Narodowego wywodził się ze środowisk sanacyjnych. Preferowano wyeksponowanie roli armii, oraz Rydza-Śmigłego jako następcę Marszałka Piłsudskiego. Objawiało się to m.in. poprzez ustanawianie Rydza-Śmigłego "drugą osobą w państwie po Panu Prezydencie" co zakłócało porządek konstytucyjny.

OZN kierował początkowo płk Adam Koc, a następnie gen. Stanisław Skwarczyński.Już po wybuchu wojny kierownictwo przejął płk Zygmunt Wenda.

Organizacja ta była oskarżana o tendencje faszystowskie i antysemickie. Oznakami tego były m.in. fakty, iż Żydzi nie mogli być członkami organizacji oraz nawoływanie do bojkotu handlu żydowskiego. Według danych z grudnia 1937 roku do OZN należało 40-50 tys. członków, a w lutym następnego ok. 100 tys.

W czasie II wojny światowej OZN stworzył m.in. Obóz Polski Walczącej.

[edytuj] Informacje dodatkowe

Gdy zabrakło autorytetu Piłsudskiego, szybko doszło do rozbicia obozu sanacji na kilka grup. Powstały trzy ośrodki władzy:

skupiony wokół prezydenta Ignacego Mościckiego
drugi – z generalnym inspektorem Sił Zbrojnych, którym został gen. Edward Rydz-Śmigły
trzeci – z premierem płk Sławkiem na czele

Po wyborach w październiku 1935 Walery Sławek, przekładając interes państwa nad własny, rozwiązał BBWR. Jednak jego ugrupowanie straciło silną pozycję w obozie sanacji i nowym premierem został Marian Zyndram-Kościałkowski. Sytuację wykorzystał Rydz-Śmigły. Z jego inicjatywy płk Adam Koc stworzył prorządowy Obóz Zjednoczenia Narodowego (OZON). Jego program zakładał skupienie obywateli wokół obozu rządowego, ale nie uzyskał szerszego poparcia społecznego. Przeciwko niemu występowały prawie wszystkie partie – od lewicy do prawicy – w parlamencie i poza nim. Dopiero zagrożenie niemieckie doprowadziło do zaniechania wewnętrznych sporów i skupienia się na wzmocnieniu siły państwa.