Opowieści z Narnii
Z Wikipedii
Opowieści z Narnii (ang. The Chronicles of Narnia), w Polsce znane czasem jako Kroniki Narnii, to popularna seria książek fantastyczno-przygodowych autorstwa brytyjskiego pisarza C. S. Lewisa.
Opowiadają one o niesamowitych przygodach kilkorga dzieci - Piotra, Zuzanny, Edmunda, Łucji, Julii, Eustachego, Poli i Digory'ego, które dzięki magii przenoszą się do niezwykłej krainy zwanej Narnią.
Spis treści |
[edytuj] Książki z serii Opowieści z Narnii
[edytuj] Kolejność tomów według ich wydania
- Lew, czarownica i stara szafa (The Lion, the Witch, and the Wardrobe, 1950)
- Książę Kaspian (Prince Caspian, 1951)
- Podróż "Wędrowca do Świtu" (The Voyage of The Dawn Treader, 1952)
- Srebrne krzesło (The Silver Chair, 1953)
- Koń i jego chłopiec (The Horse and His Boy, 1954)
- Siostrzeniec czarodzieja (The Magician’s Nephew, 1955)
- Ostatnia bitwa (The Last Battle, 1956)
[edytuj] Kolejność tomów według ich ukończenia
- Lew, czarownica i stara szafa
- Książę Kaspian
- Podróż Wędrowca do Świtu
- Koń i jego chłopiec
- Srebrne krzesło
- Siostrzeniec Czarodzieja
- Ostatnia bitwa
[edytuj] Proponowana przez autora kolejność czytania tomów
- Siostrzeniec czarodzieja
- Lew, czarownica i stara szafa
- Koń i jego chłopiec
- Książę Kaspian
- Podróż Wędrowca do Świtu
- Srebrne krzesło
- Ostatnia bitwa
[edytuj] Ekranizacje
Część książek została kilkakrotnie sfilmowana – w postaci serialu animowanego, filmów i miniseriali telewizyjnych (BBC). Nad najnowszą ekranizacją, obejmującą jak dotąd Lwa, Czarownicę i Starą Szafę, Księcia Kaspiana oraz planowaną Podróż Wędrowca do Świtu - pracował reżyser Shreka, Andrew Adamson.
1967 - Lew, Czarownica i Stara Szafa (miniserial animowany)
1979 - Lew, Czarownica i Stara Szafa (film animowany)
1988 - Lew, Czarownica i Stara Szafa (miniserial BBC)
1989 - Książę Kaspian & Podróż "Wędrowca do Świtu" (miniserial BBC)
1990 - Srebne krzesło (miniserial BBC)
2005 - Opowieści z Narnii: Lew, Czarownica i stara szafa (film kinowy)
2008 - Opowieści z Narnii: Książę Kaspian (film kinowy)
2010 - Opowieści z Narnii: Podróż Wędrowca do Świtu (film kinowy)
[edytuj] Potomkowie Adama i Ewy w dziejach Narnii
Pierwsi ludzie jacy pojawili się w Narnii to Digory i jego koleżanka Pola, wuj Digorego Andrzej oraz pobożny dorożkarz londyński Frank i sprowadzona później przez Aslana jego żona Helena. Oprócz Heleny wszyscy oni byli świadkami, jak Aslan tworzy świat Narnii z czarnej pustki swoim słowem, a właściwie pieśnią. Fakt, że Frank był praktykującym, pobożnym chrześcijaninem, predysponował go do roli przyszłego pierwszego króla Narnii, wskazują na to słowa samego Aslana:
– Synu – rzekł Aslan do niego – znam cię od dawna. A ty mnie znasz?
– Chyba nie, panie – odpowiedział dorożkarz. – W każdym razie nie tak, jak to się zwykle rozumie. Ale jeśli już mam być szczery, to jednak coś takiego czuję, jakbyśmy się już kiedyś spotkali.
– To dobrze – rzekł Lew. – Znasz mnie lepiej, niż ci się wydaje, a będziesz żył, by poznać mnie jeszcze lepiej...
Zresztą odwołania do chrześcijaństwa i wskazówki świadczące o tym, iż Aslan, syn Wielkiego Władcy zza Mórz jest uosobieniem Chrystusa, pojawiają się wielokrotnie. Ilustruje to chociażby scena ofiarowania się Aslana na kamiennym stole za człowieka, "syna Adama i Ewy" - Edmunda. Aslan na końcu części Podróż Wędrowca do Świtu widziany jest, przez dzieci, jako mały baranek, jagnię, co również jest symbolem chrześcijańskim Jezusa.
Od samych początków Narnii ustalone jest, że jedynymi prawowitymi królami Narnii mogą być potomkowie Adama i Ewy.
Właściwie nie wiadomo, czy zła królowa Jadis, która zniszczyła swój cały równoległy świat i cywilizację Charn w walce o władzę, jest człowiekiem. Wygląd ma jak najbardziej ludzki, jednak nie jest ona człowiekiem w znaczeniu, jakiego używa Aslan, czyli potomkiem Adama i Ewy, wg pana Bobra, w pierwszej części, Jadis pochodzi w części od dżinnów i olbrzymów.
Nie ma bliższych informacji o bezpośrednich potomkach króla Franka i królowej Heleny, wiadomo jedynie, że jedna linia władała Narnią, podczas gdy druga południową krainą Archenlandią.
Kolejni ludzie w Narnii to czwórka dzieci z pierwszej części Opowieści, czyli rodzeństwo Edmund, Łucja, Piotr i Zuzanna. Dostają się oni do Narnii przez szafę wykonaną z zawalonego drzewa, które wyrosło z zakopanego ogryzka jabłka zerwanego z Drzewa Opieki. Jabłko to kazał zerwać Digoremu Aslan, aby ten zabrał je dla śmiertelnie chorej matki, co przywróciło ją do pełni zdrowia.
Wiadomo też, że za czasów panowania Wielkiego króla Piotra i jego rodzeństwa, króla Edmunda i królowych Łucji i Zuzanny, na dworze Archenlandii panował król Luna, który miał synów bliźniaków Korina oraz starszego o 20 minut, porwanego Kora, który dzięki kierowanemu przez Aslana splotowi wydarzeń, uratował Archenlandię, a pośrednio Narnię od najazdu Tarkaanów, mieszkańców krainy leżącej na południe od Archenlandii, Kalormenu. Kor wraz z żoną Arawis, z którą uciekał z Kalormenu, miał syna Rama Wielkiego.
Czas panowania rodzeństwa to tak zwany Złoty Wiek.
W kolejnym etapie Narnię najeżdża lud Telmarów, pochodzący od Piratów, których okręt rozbił się w naszym świecie gdzieś na morzach południowych. Jako że byli piratami, nie mogli się na wyspie zgodzić ani ze sobą, ani z miejscową ludnością, więc co pewien czas wybuchał konflikt. Podczas jednego z nich część ludności próbowała się schronić w jednej z górskich jaskiń, która jak się okazało była jedną (również jedną z ostatnich) z wielu, w owym czasie, szczelin między światami. W ten sposób dostali się do krainy Telmar. Po wielu stuleciach przyszedł okres wielkiego głodu, co legło u podstaw inwazji na Narnię pogrążoną wówczas w chaosie, na skutek niespodziewanego zniknięcia czterech królów. Po wielkiej bitwie, między Mirazem a siłami "Starej Narnii", pod przywództwem prawowitego władcy Kaspiana X Żeglarza, Aslan zaproponował części Telmarów, którzy nie chcą uznać władzy Kaspiana i praw mówiących zwierząt, powrót na ową, wtedy bezludną wyspę do naszego świata. Kłóci się to trochę chronologicznie z faktem, iż Narnia powstała za czasów XIX-wiecznej Anglii (a swój kres ma gdzieś pod koniec lat 40. XX wieku). Jednak całe Opowieści pełne są takich dziwnych zakrzywień czasoprzestrzennych między światami, z "węzłem centralnym" w Lesie Między Światami. Pierwszym królem Narnii po inwazji Telmarów był Kaspian I Zwycięzca.
Za czasów Kaspiana VIII powstaje zamek - siedziba królów dynastii Telmarskiej, leżący w pobliżu Skalnego Mostu. Twierdza Ker-Paravel, zbudowana u ujścia Wielkiej Rzeki do morza, w owym czasie była już silnie nadgryziona zębem czasu, zresztą Telmarowie unikali sąsiedztwa oceanu, od którego strony mówiło się, że przychodzi Aslan.
Po śmierci Kaspiana IX rządy objął wuj Miraz, który był regentem na czas młodości Kaspiana X, jednak z chwilą gdy ze związku Miraza i Pretensjonuty przyszedł na świat chłopiec, życie Kaspiana zostało zagrożone i musiał tej samej nocy zbiec z zamku. To on wezwał za pomocą magicznego rogu królowej Zuzanny czterech wielkich królów na pomoc. Za panowania Kaspiana X Archenlandią władał król Nain.
W kilka lat po wielkiej wojnie, Kaspian X, mieszkający w już odnowionym Ker-Paravel, wyprawia się w podróż morską na poszukiwanie baronów wygnanych za panowania Miraza. Podczas podróży na statek zostają przeniesieni Edmund i Łucja oraz ich kuzyn Eustachy Scrubb.
W wyniku podróży Kaspian poznaje swoją przyszłą żonę, córkę Ramandu. Z ich związku rodzi się Rilian Odczarowany, którego przyjdzie szukać Eustachemu i jego koleżance Julii Pole, po tym jak sam Aslan przywoła ich z naszego świata, z ogródka szkolnego do Narnii.
Co dzieje się potem, nie wiadomo dokładnie. Pewne jest, że przed ostatnim królem Narnii, Tirianem, władcą był jego ojciec Erlian. Za panowania Tiriana dochodzi do spisku między szympansem a Tarkaanami i zamieszania z osłem Łamigłówkiem, którego szympans ubrał w lwią skórę i w ten sposób manipulował Narnijczykami, wpędzając krainę w niewolę kalormeńską. Dochodzi do zamieszek przed stajnią, w międzyczasie wywołany zostaje Tasz, bóg Tarkaanów, uosobienie szatana. Wreszcie pojawia się Aslan i tak jak na początku swoją pieśnią - słowem tworzył Narnię, tak teraz swoim rykiem budzi Ojca Czas i po sądzie "twarzą w twarz" dzieli mieszkańców świata narnijskiego na tych przechodzących przez drzwi, po jego prawej stronie, do nowego świata, krainy Aslana i na tych, którzy żywią gniew do niego, którzy rozbiegają się po jego lewej stronie. Po tym "sądzie ostatecznym" następuje zagłada podobna do tej, jaką obserwowali Digory i Pola w świecie złej królowej Jadis - Charn. Kraina Aslana okazuje się kopią Narnii, ale znacznie doskonalszą, także rodzeństwo Piotr, Edmund i Łucja, którzy przed pojawieniem się w Narnii w czasie zamieszek z szympansem ulegli śmiertelnemu wypadkowi kolejowemu, odnajdują kopię Anglii, w której odnaleźć można miejsca już nieistniejące a związane z ich miłymi wspomnieniami, jak dom na wsi, gdzie pierwszy raz dostali się do Narnii. Zuzanna nie brała udziału w wypadku, zresztą pochłonięta przez wir "normalnego życia", odżegnuje się od związków z Narnią, traktując ją jako dziecinną zabawę.
[edytuj] Świat Narnii
Zobacz więcej w osobnym artykule: Narnia.Narnia to jedna z krain magicznego świata. Od wschodu jest ograniczona przez Wschodni Ocean, a od zachodu przez Zachodnie Pustkowie i Telemar. Na południu znajdują się krainy Archenlandia i Kalormen, a na północy Ettinsmoor.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Narnia.com.pl - Opowieści z Narnii - Strona tworzona przez fanów powieści
- Pierwszy polski portal fantasy, dotyczący Opowieści z Narnii
- Strona internetowa o powieściach Lewisa (en)
|
|||||||||||
