Płetwal karłowaty
Z Wikipedii
Płetwal Karłowaty | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Rząd | Walenie |
Rodzina | Fałdowce |
Nazwa systematyczna | |
Balaenoptera acutorostrata | |
Lacepede 1804 i Burmeister 1867 | |
Zasięg występowania | |
[[Grafika: |240px]] Występowanie trzech populacji płetwala karłowatego |
Płetwal karłowaty- najmniejszy z gatunku fałdowców.
Spis treści |
[edytuj] Środowisko
Płetwala karłowatego można spotkać od Arktyki po Antarktydę. Wyróżnia się trzy odrębne populacje. Jedna zamieszkuje północny Pacyfik, druga północną część Atlantyku, a trzecia żyje w morzach półkuli południowej. Choć jesienią płetwale te przenoszą się do cieplejszych wód południowych, a wiosną wracają do chłodnych, przedstawiciele każdej populacji przemieszczają się tylko na własnym terytorium. Dużą część płetwali karłowatych pochodzących z łagodnych lub tropikalnych mórz pozostaje w swoim rejonie.
[edytuj] Wygląd
Budowa ciała - Płetwal karłowaty ma potężne ciało. Jest mniejsze, ale masywniejsze niż u innych fałdowców. Ten gatunek ma długie, zwężające się szczęki. Ciemnoszary grzbiet na bokach przechodzi w jaśniejszy brzuch. U samców widać za głową zygzakowate, jasne pręgi ciągnące się wzdłuż grzbietu.
Płetwa ogonowa - Jest szeroka i kończy się dwoma spiczastymi rogami.
Płetwa grzbietowa - Wyrasta z tylnej połowy grzbietu u ma lekko sierpowaty kształt.
Płetwy przednie - Spiczaste płetwy przednie osiągają długość ok. metra. Na górze zdobi je najczęściej duża, biała plama, której nie ma wiele zwierząt, szczególnie spośród żyjących w Atlantyku - jest to ich cechą rozpoznawczą.
Spodnia strona - Przez biaława spodnią stronę ciała przebiega od brody po brzuch około 60. podłużnyh rys. Prawdopodobnie mają one wielkie znaczenie przy przyjmowaniu pożywienienia. Umożliwiają bowiem rozciąganie skóry, kiedy płetwal nabiera kilka metrów sześciennych wody. Również mięśnie podskórne rozciągają się przy nabieraniu wody i gardziel jego przypomina wówczas odromny nadmuchany balon.
[edytuj] Pożywienie
Płetwal karłowaty może żyć samotnie, w parach i w małych stadach. Tylko w regionach wyjątkowo bogatych w pożywienie mogą łączyć się w większe stada. W odróżnieniu od innych wielorybów, poszukując pożywienia nie nurkują zbyt głęboko i pozostają pod powierzchnią tylko kilka minut.
Zdobywa pokarm tak jak pozostałe fałdowce - otwierają szeroko pysk i nabiera wielką ilość wody pełnej planktonu, drobnych Skorupiaków lub małych ryb. Kiedy potem zamknie paszcze i napnie mięśnie gardła, cała woda zostaje wypychana na zewnątrz, a na fiszbinach pozostaje tylko pożywienie. Te rogowate fiszbiny mają skraje lamowane wyrostkami i znajdują się tylko w górnej szczęce.
[edytuj] Płetwal karłowaty i ludzie
Niegdyś wielorybnicy nie stanowili dla tego płetwala żądnego zagrożenia, ponieważ był zbyt mały. W połowie XX w., kiedy inne gatunki Wielorybów zostały prawie wytępione, stał się głównym przedmiotem zainteresowań wszystkich flotylli wielorybniczych. W związku ze swą ciekawością i małymi wymiarami płetwal karłowaty stał się łatwym łupem. W latach 70. w następstwie polowań jego liczebność dramatycznie spadła.
[edytuj] Rozmnażanie
Płetwal karłowaty dojrzewa, gdy osiągnie określoną wielkość. W północnych populacjach jest to długość 7,5m dla samca i 7m dla samicy. Populacje żyjące na półkuli południowej muszą osiągnąć większe wymiary.
Dziś potrzebną długość osiągają coraz młodsze zwierzęta niż kiedyś, ponieważ obniżenie liczebności tych płetwali doprowadziło do tego, że dla pozostałych jest w oceanach o wiele więcej pożywienia niż kilkadziesiąt lat temu.
Płetwal karłowaty parzy się w zimie. Samice po prawie jedenastomiesięcznej ciąży rodzi jedno młode, które waży ok. 450og. Młode pozostaje z matką przez pięć miesięcy i dzięki bardzo odżywnemu mleku wielorybiemu szybko przybywa na wadze.
[edytuj] Ciekawostki
- Jedynym naturalnym wrogiem płetwala karłowatego jest orka. Orki starają się najprawdopodobnie utopić przeciwnika. Znaleziono nawet płetwala karłowatego, któremu orka zerwała praktycznie całą skórę z ciała.
- Płetwal karłowaty umie bardzo szybko pływać. Rozwija prędkość około 30km/h.
[edytuj] Bibliografia
- Encyklopedia Zwierząt od A do Z. ISBN 83-908277-3-5.