Piero della Francesca

Z Wikipedii

Piero della Francesca (ur. około 1420 w Borgo San Sepolcro - zm. 12 października 1492), malarz włoski.

Urodził się w Borgo San Sepolcro (Toskania). Tworzył między innymi w Arezzo, Rzymie, Florencji, Rimini, Urbino, Ferrarze, a także w rodzinnym mieście. Do najważniejszych jego dzieł należą: Chrzest Chrystusa, Zmartwychwstanie, freski w bazylice S. Francesco w Arezzo (Legenda Krzyża Świętego 1452–59). Był też teoretykiem malarstwa i uczonym - napisał traktaty o perspektywie (De perspectiva pingendi) oraz o pięciu figurach wykorzystywanych w sztukach plastycznych.

W malarstwie Piera silne są wpływy mistrzów Północy, m.in. Rogiera van der Weydena oraz pierwiastek rodzimy (Domenigo Veneziano - jasny koloryt). Geometryzacja brył wynika prawdopodobnie z fascynacji architekturą. Sztuka Piera jest wyraźnie intelektualna, występują napięcia psychologiczne (kontrasty), symbole, odniesienia do literatury i kultury (legenda krzyża wg. wersji Jacques'a Voraigne).

Najciekawszym okresem twórczości Piera jest jego pobyt na dworze księcia Federiga de Montefeltro w Urbino, który skupiał takie osobistości jak Leone Battista Alberti (architekt), Baltasare Castiglione (autor Dworzanina), czy Luca Pacciolli (dominikanin i matematyk). Malarstwo Piera zostało wkrótce po jego śmierci zepchnięte na drugi plan, ponownie odkryto je dopiero w XIX wieku, a rozreklamowano na początku XX, po sukcesie kubizmu i neoimpresjonizmu. Najsławniejsi (we Włoszech) uczniowie Piera to Luca Signorelli i da Forli.

Jeden z esejów (Barbarzyńcy w ogrodzie) poświęcił malarzowi Zbigniew Herbert.

[edytuj] Wybrane prace

nr	tytuł, zleceniodawca	czas powstania	technika i wymiary	miejsce przechowywania	ilustracja
1.	Sigismondo Pandolfo Malesta[1]	ok. 1450-51(?)	tempera na desce 44 x 34 cm	Luwr
2.	Chrzest Chrystusa[2]	lata 50. XV w.	tempera na desce 167 x 116 cm	National Gallery w Londynie
3.	Portret Federica da Montefeltro i jego żony, Battisty Sforza[3]	ok. 1465-70	tempera na desce, 47 x 33 cm (każda tablica)	Galeria Uffizi
4.	Biczowanie Chrystusa[4]	lata 60. XV w.	60 x 80 cm	Galleria Nazionale delle Marche, Urbino
5.	Narodzenie[2]	1470-5	olej na desce 124.4 x 122.6 cm	National Gallery w Londynie
6.	Madonna di Senigallia[5]	1472 (?)	61 x 53 cm	Galleria Nazionale delle Marche, Urbino

Przypisy

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Twórczość Piero della Francesca (it) (en)
• Piero della Francesca (it) (en)
• Piero della Francesca: Biography na stronie Web Gallery of Art (en)