Pilatus (góra)
Z Wikipedii
Pilatus (fr. Le Pilatus albo Le Pilate; 2137 m n.p.m.) - rozległy masyw górski w Alpach Urneńskich w Szwajcarii, wznoszący się od strony zachodniej nad Jeziorem Czterech Kantonów. Zamykając od strony południowej panoramę widoczną z Lucerny, stanowi charakterystyczną dominantę w krajobrazie centralnej Szwajcarii.
Spis treści |
[edytuj] Geologia - morfologia
Najwyższym wzniesieniem w masywie jest Pilatus Kulm (2137 m n.p.m.). W grani szczytowej wyróżnia się jeszcze szczyty: Tomlishorn (2132 m n.p.m.), Oberhaupt (2106 m n.p.m.) i Esel (2118 m n.p.m.).
[edytuj] Nazwa
Pierwotnie górę w miejscowym dialekcie nazywano Frakmont lub Frakmünt. Z łacińskiego mons fractus oznacza to Potrzaskana Góra lub Rozbita Góra i niewątpliwie nawiązuje do bardzo rozczłonkowanej rzeźby masywu.
Aktualna nazwa "Pilatus" jest z kolei związana z liczącą wiele wieków legendą, według której zwłoki Poncjusza Piłata, byłego rządcy Judei, zostały wrzucone do niewielkiego jeziora na tej dzikiej i niedostępnej górze.
[edytuj] Historia
Przypuszcza się, że już celtyccy pasterze wypasali w masywie Pilatusa swoje stada. Tym nie mniej, góra pojawia się w źródłach pisanych dopiero w XIII w. W późniejszych czasach, na skutek funkcjonowania legendy o Piłacie Poncjuszu, szczyt uważany był za przeklęty (czy też raczej nawiedzony) i wstęp nań był zakazany. Zanim Konrad Gesner, wybitny XVI-wieczny naturalista i botanik, w 1555 r. przedsięwziął ekspedycję na tę górę, musiał uzyskać specjalne pozwolenie od ówczesnego burmistrza Lucerny, Nicolasa von Meggen. Opis góry zamieścił Gessner w wydanej później książce pt. "Descriptio Montis Fracti".
[edytuj] Przyroda ożywiona
Roślinność masywu jest bardzo bogata. Rośnie tu ponad 900 gatunków roślin naczyniowych. Pierwsze 40 gatunków roślin z masywu Pilatusa zidentyfikował w 1555 r. Konrad Gesner. W książce pt. "Descriptio Montis Fracti" opisał on m. in. występujące tu: ciemiężycę zieloną, dębik ośmiopłatkowy, dziewięćsił bezłodygowy, zawilce, rododendrony, szereg skalnic i cztery gatunki goryczek. Bogata jest również fauna masywu. Z większych zwierząt żyją tu m. in. koziorożce i kozice.
[edytuj] Turystyka
Od czasu rozprawienia się z legendą i zdjęcia z masywu Pilatusa odium "góry przeklętej", jej szczyt zaczął być coraz częściej odwiedzany. Zasłynął zwłaszcza z doskonałej, rozległej panoramy. Odwiedził go m. in. słynny kompozytor Ryszard Wagner (w 1859 r.), Wiktoria, królowa Anglii (konno!), Carlos, król Hiszpanii i Lincoln Ellsworth, badacz Antarktyki.
Liczba gości na szczycie gwałtownie wzrosła od chwili oddania do użytku kolei zębatej (o największym nachyleniu torów na świecie!) z Alpnachstad na Pilatus Kulm.
