Project Gutenberg
Contents Listing Alphabetical by Author:
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Unknown Other
Contents Listing Alphabetical by Title:
# A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z Other

Amazon - Audible - Barnes and Noble - Everand - Kobo - Storytel 

See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Piz Bernina - Wikipedia, wolna encyklopedia

Piz Bernina

Z Wikipedii

Współrzędne: 46°23'01" N 09°54'34" EGeografia

Piz Bernina
Piz Bernina Biancograt, tj. Biała grań, w głębi z lewej strony Piz Morteratsch
Piz Bernina Biancograt, tj. Biała grań, w głębi z lewej strony Piz Morteratsch
Państwo Szwajcaria, Europa
Pasmo Alpy Wschodnie, Alpy
Wysokość 4049 m n.p.m.
Wybitność 2234 m
Data zdobycia 1850
Pierwsze wejście Johann Coaz, J. R. Tschamer i L. R. Tschamer
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Piz Bernina (4049 m n.p.m.) -- najwyższy szczyt masywu Berniny, a zarazem najwyższy szczyt Alp Wschodnich. Bernina jest również najdalej na wschód wysuniętym alpejskim czterotysięcznikiem i piątym szczytem Alp pod względem wybitności.


[edytuj] Topografia

Masyw Berniny stanowi jeden z położonych na południowym-zachodzie fragmentów Alp Retyckich wchodzących w skład Wchodnich Alp Centralnych. Masyw znajduje się na granicy szwajcarsko-włoskiej, jednak sam wierzchołek znajduje się na terytorium szwajcarskim. Po południowej stronie masywu znaduje się włoska dolina Val Tellina, natomiast po północnej stronie - dolina górnego biegu rzeki Inn zwana Górną Engadyną, należąca do Szwajcarii.


[edytuj] Geologia

Cały Masyw Berniny powstał w wyniku potężnej intruzji granodiorytowej przecinającej starsze, metamorficzne skały Alp Centralnych. Piz Bernina oraz otaczające go szczyty zbudowane są z granodiorytu - skały niemal identycznej do tej, która tworzy Tatry Wysokie.

Ostatecza rzeźba całej Grupy Berniny ukształtowana została przez czwartorzędowe lodowce, zajmujące obecnie wyższe partie masywu. Lodowce znajdują się zarówno po północne (szwajcarskiej) jak i południowej (włoskiej) stronie masywu. Niektóre z nich wypełniają polodowcowe kotły; inne - podcięte tarasy polodowcowe. Te ostatnie sprawiają dla patrzącego z dołu niesamowite wrażenie 'wiszących lodowców'. Ich przykładami są lodowce Vedretta Serscen Superiore oraz Vedretta Serscen Inferiore).


[edytuj] Drogi na szczyt

Góra została nazwana przez Johanna Coaza, który jako pierwszy osiągnął jej wierzchołek wraz z J.L. Tscharmerem i J.L. Tscharmerem w 1850 roku.

Wejście na szczyt jest trudne, wymagające umiejetności alpinistycznych i użycia specjalistycznego sprzętu. Normalna droga na szczyt wiedzie od południa (od strony włoskiej). Jej punktem wyjścia jest schronisko Rifugio Marinelli Bombardieri. Droga prowadzi przez lodowiec Vedretta Scerscen Superiore, a następnie stromym, eksponowanym, skalno-lodowym terenem na przełączkę Forcella Crast'Agűzza, gdzie znajduje się małe schronisko Rifugio Marco e Rosa, zaopatrywane z helikoptera (czas przejścia: ok. 3h, trudności: PD, miejsca II - III, duża ekspozycja). Stąd bardzo eksponowaną lodową granią wchodzi się na wierzchołek Berniny (ok. 2 h, trudności: PD).

Alternatywna droga, znacznie rzadziej używana, wiedzie od strony północnej (szwajcarskiej) przez potężne, strome lodowce Loch i Buch do schroniska Rifugio Marco e Rosa, gdzie łączy się z drogą od strony włoskiej.

Wielką popularnością wśród alpinistów cieszy się wspinaczkowa droga granią północną zwaną Biancograt. Jest to droga lodowa, z końcowym odcinkiem skalnym (na odcinku Piz Bianco - Piz Bernina). Biancograt uchodzi za jedną z najpiekniejszych lodowych dróg graniowych w Alpach. Punktem wyjścia jest szwajcarskie schronisko Tschierva Hűtte. Czas wejścia wynosi 6 - 8 h, trudności: AD/D, z miejscami IV (na ostatnim odcinku).

Znacznie mniej popularną, choć bardzo ambitną drogą jest trawersowanie trzech szczytów Berniny: Piz Roseg - Piz Scerscen - Piz Bernina. Jest to trudna, co najmniej dwudniowa wspinaczka graniowa w skale i lodzie. Trudności: D, z miejscami V, czas przejścia: ok. 12 - 16 h; ze względu na dużą wysokość niezbędne jest zabranie ze sobą sprzętu biwakowego.


Zalążek artykułu To jest tylko zalążek artykułu z dziedziny geografii. Jeśli możesz, rozbuduj go.

Static Wikipedia (no images) - November 2006

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu