Plac Trzech Krzyży w Warszawie
Z Wikipedii
 Warszawa |
||
| Plac
Trzech Krzyży
|
||
| Śródmieście | ||
 Plac Trzech Krzyży |
||
|
|
||
Plac Trzech Krzyży – rozległy plac w centrum Warszawy, z ruchem okrężnym, położony na Trakcie Królewskim pomiędzy ulicą Nowy Świat i Alejami Ujazdowskimi.
W latach 1724-1731 z polecenia króla Augusta II, wytyczona została tzw. Droga Kalwaryjska, zaczynająca się od dwóch złotych krzyży, wzniesionych na miejscu obecnego placu, wiodąca do Grobu Chrystusa niedaleko Zamku Ujazdowskiego. Trakt ten stał się zaczątkiem dzisiejszych Alej Ujazdowskich. Na pamiątkę zakończenia brukowania warszawskich ulic w 1752 marszałek wielki koronny Franciszek Bieliński wzniósł na placu posąg świętego Jana Nepomucena, trzymającego w rękach krzyż. W XVIII wieku plac ten nazywano Rozdrożem Złotych Krzyży.
Na placu stoi od 1818 r. klasycystyczny kościół św. Aleksandra (początkowo również plac nosił imię tego świętego), a na wschodniej stronie również zabytkowy budynek Instytutu Głuchoniemych. Ponadto wokół placu zachowała się częściowo przedwojenna zabudowa miasta. Na południowym krańcu placu stoi pomnik Wincentego Witosa.
W czasie powstania styczniowego 30 września 1863 rozstrzelano na tym placu żandarma narodowego Leopolda Zelnera w ramach represji rosyjskich za zamachy wykonywane przez sztyletników na szpiegów i oficerów policji.[1]
Z placem styka się aż 9 ulic. Poza wymienionymi są to Bolesława Prusa (z hotelem Sheraton), Wiejska (prowadząca do Sejmu), Mokotowska (prowadząca do placu Zbawiciela), Hoża, Żurawia, Bracka (prowadząca do nieodległej Polskiej Agencji Prasowej) oraz schodząca w dół skarpy Książęca.
Obecnie północna pierzeja placu wraz z najbliższymi odcinkami sąsiednich ulic jest jednym z popularniejszych miejsc rozrywkowych miasta, ze względu na skupienie w jednym miejscu kilkunastu klubów, pubów, kawiarni i restauracji, m.in. obok siebie znajdują się tu trzy lokale o podobnych nazwach: "Szpilka" (w budynku byłej redakcji znanego satyrycznego czasopisma o tej samej nazwie), "Szparka" i "Szpulka", ale także szereg innych, z których warto wymienić reaktywowaną w 2005 r. sławną w międzywojennej Warszawie "Melodię".
W powojennej Warszawie przez wiele lat północna część placu była głównym miejscem spotkań mężczyzn o orientacji homoseksualnej szukających partnerów do doraźnych kontaktów, często nawet o charakterze prostytucji. Obecnie miejsce to, po utracie swojej anonimowości i znacznie większej popularności, szczególnie w porze wieczornej, straciło ten charakter, a spotkania przeniosły się do nieodległego parku na tyłach Muzeum Narodowego.
Przypisy
- ↑ Stefan Kieniewicz, Warszawa w powstaniu styczniowym, Warszawa 1983, s. 185.
