Platforma wschodnioeuropejska
Z Wikipedii
Platforma wschodnioeuropejska - wielka geologiczna jednostka strukturalna Europy.
Platforma wschodnioeuropejska zajmuje obszar 5,5 mln km2. Od północnego zachodu ograniczona jest nasunięciem kaledonidów - Gór Skandynawskich na tarczę bałtycką, od zachodu, wzdłuż strefy T-T, graniczy z platformą paleozoiczną środkowej i zachodniej Europy, od południa graniczy z alpidami (Karpaty wraz z zapadliskiem przekarpackim), od południowego wschodu z paleozoiczną platformą scytyjską, a od wschodu z hercyńską strukturą Uralu.
[edytuj] Jednostki tektoniczne platformy
Krystaliczny fundament platformy wschodnioeuropejskiej odsłania się na powierzchni na obszarze dwóch tarcz: bałtyckiej i ukraińskiej.
Na pozostałym obszarze jest przykryty skałami pokrywy osadowej o różnej miąższości. Fundament ten posiada urozmaiconą powierzchnię - z jego wyniesieniami są związane anteklizy, a z obniżeniami - syneklizy.
Wyróżnia się główne anteklizy: białorusko-mazurską, woroneską, wołżańsko-uralską, oraz syneklizy: perybałtycką, podlaską i moskiewską.
Część platformy zajmują zapadliska: nadkaspijskie, Peczory oraz rowy tektoniczne: aulakogen Prypeci, aulakogen dnieprowsko-doniecki.
W rozmieszczeniu struktur tektonicznych platformy obserwuje się pewną strefowość:
- bałtycka strefa wyniesień (tarcza bałtycka)
- nadbałtycko-środkoworosyjska strefa obniżeń (synekliza perybałtycka)
- sarmacka strefa wyniesień (tarcza ukraińska, antekliza białorusko-mazurska, antekliza woroneska i antekliza wołżańsko-uralska, rozdzielone aulakogenem dnieprowsko-donieckim i aulakogenem paczelmskim)
- śródziemnomorsko-kaspijska strefa obniżeń (synekliza czarnomorska, wschodni skłon tarczy ukraińskiej i zapadlisko nadkaspijskie)