Probiotyk

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: Przepisać na nowo art., rozbudować, dodać wiarygodne źródła. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

Probiotyki (gr. pro bios - dla życia) - są to podawane doustnie wyselekcjonowane kultury bakteryjne lub drożdży, najczęściej pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus), których zadaniem jest korzystne dla zdrowia działanie w przewodzie pokarmowym, a niekiedy także korzystne działanie ogólnoustrojowe.
Według definicji WHO probiotyki to żywe mikroorganizmy, które podawane w odpowiednich ilościach wywierają korzystne działanie w organizmie gospodarza^[1]

Najczęściej probiotyki stosuje się by przywrócić naturalną równowagę flory jelitowej, także pochwy m.in. po leczeniu antybiotykami i chemioterapeutykami.

[edytuj] Historia probiotyków

Dobroczynny wpływ na zdrowie człowieka bakterii fermentujących mleko znany był już w starożytności, ale dopiero na początku XX wieku udowodniono to naukowo. Ilja Miecznikow, rosyjski mikrobiolog, laureat nagrody Nobla z medycyny w 1908 roku, wykazał, że spożywanie jogurtów i kefirów korzystnie wpływa na zdrowie dzięki zawartym w nich bakteriom fermentacji mlekowej.

[edytuj] Definicja

Definicja probiotyku była wielokrotnie zmieniana. W 2001 r. Schrezenmeir i De Vrese zaproponowali, by probiotykiem nazwać „produkt zawierający wystarczającą ilość mikroorganizmów, które zmieniają mikroflorę (przez implantację lub kolonizację) w określonych segmentach organizmu gospodarza i w ten sposób wywierają korzystny wpływ na jego zdrowie” (SCHREZENMEIR & DE VRESE 2001).

Probiotykiem są żywe mikroorganizmy, które wpływają korzystnie na stan zdrowia poprzez oddziaływanie na skład i funkcje mikroflory błon śluzowych układu pokarmowego, oddechowego i moczowopłciowego. Często probiotyki stanowią integralną część fizjologicznej mikroflory jelitowej człowieka.

[edytuj] Korzyści zdrowotne

[edytuj] Mechanizm korzystnego działania^[2]

• działanie poprzez GALT
• stymulowanie mechanizmów nieswoistej odpowiedzi immunologicznej
  • produkcja naturalnych przeciwciał
  • dojrzewanie bariery jelitowej
• utrzymanie równowagi cytokinowej Th1/Th2 przez aktywację regulujących limfocytów T

Postulowane zastosowania zdrowotne wynikające ze stosowania probiotyków obejmują:

• leczenie i zapobieganie: biegunkom (rotawirusowe, poantybiotykowe)
• podnoszenie odporności organizmu
• immunomodulację
• zapobieganie i leczenie alergii
• wpływ antykancerogenny
• poprawę profilu lipidowego u osób z wysokim poziomem cholesterolu (hipercholesterolemia)
• zmniejszenie dolegliwości u osób z zespołem nietolerancji laktozy
• zapobieganie nawrotom infekcji grzybiczych i bakteryjnych pochwy

U wielu osób występuje zespół nietolerancji laktozy – cukru mlecznego, co jest wynikiem braku enzymu laktazy. Nagromadzenie nie metabolizowanej laktozy skutkuje dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi. Nie jest wskazana całkowita eliminacja tego cukru z diety, gdyż bierze on udział we wchłanianiu wapnia. Podawanie probiotyków zmniejsza ten problem, gdyż wytwarzają one enzym β-galaktozydazę rozkładającą laktozę (DEWIT i in. 1988).

Aby produkt mleczny można było uznać za probiotyczny powinien w jednym gramie zawierać co najmniej 10 mln jednostek Bifidobacterium lub 100 mln jednostek Lactobacillus.

Dobre skutki działania bakterii mlekowych odnotowano również w przypadku działania zewnętrznego na skórę. Na początku XXI wieku pojawiły się, początkowo w USA i Australii, a później w Europie, kosmetyki probiotyczne. Zawierają one wyciąg z bakterii mlekowych, który na zmęczoną i wysuszoną skórę działa jak balsam, nawilża i witalizuje.

[edytuj] Zobacz też

• prebiotyki
• Towarzystwa naukowe:
  • International Scientific Association for Probiotics and Prebiotics (ISAPP)
  • Polskie Towarzystwo Probiotyczne i Prebiotyczne (PTPP)

Przypisy

Przeczytaj też zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych na Wikipedii!
Wikiprojekt: Nauki medyczne • Portal: Nauki medyczne