Proces polityczny (politologia)
Z Wikipedii
Proces polityczny - jedna z podstawowych kategorii politologicznych pozwalających na uchwycenie dynamicznego aspektu życia politycznego. Proces polityczny jest rozciągniętą w czasie sekwencją (ciągiem) zachowań i zdarzeń które powodują zmianę zakłócającą lub przewracającą równowagę – systemu politycznego.
W literaturze politologicznej można wyróżnić cztery podejścia do problematyki procesu politycznego.
Pierwsze z nich utożsamia z systemem politycznym. W myśl tego stanowiska, w życiu politycznym mamy do czynienia z ciągłym procesem transformacji żądań płynących od otoczenia systemu politycznego w decyzje polityczne (D. Easton).
Zdaniem T. Parsona proces polityczny obejmuje „interakcyjną wymianę władzy na inne środki”- pieniądze, wpływy, nagrody oraz zbiorową lojalność. Efektem tak rozumianego procesu politycznego jest powstanie, umacnianie, osłabianie lub rozpad – wspólnoty politycznej. Podejście drugie akcentuje rolę stosunków politycznych między wielkimi – grupami społecznymi, stanowiącymi czynnik dynamizacji – polityki. Proces polityczny w tym rozumieniu to ciągła zmiana charakteru tych stosunków, które mogą przebierać m.in., postać – panowania politycznego, przewodzenia, współpracy, solidarności - konfliktu i walki bądź porozumienia (A. Bonder ).
Podejście trzecie koncentruje się na wymianie informacji i energii pomiędzy jednostkami ( grupami społecznymi) a ośrodkami decyzyjnymi. W tym sensie mówimy o politycznej artykulacji interesów – mobilizacji politycznej.
Podejście czwarte które utożsamia politykę z procesem decyzyjnym, ujmuje proces polityczny jako sekwencje wydarzeń prowadząca od konkretnej inicjatywy do konkretnego rozwiązania. Wszystkie podejścia zakładają że proces polityczny jest całością złożoną o skomplikowanej strukturze wewnętrznej. W politologii określenie to występuje w różnych kontekstach. Można o procesie decyzyjnym, który dla wielu autorów jest istota polityki. Można też mówić o procesie wyborczym , mając na uwadze ciąg zdarzeń zachodzących między decyzją o ogłoszeniu wyborów a ogłoszeniem ich wyników. Można też mówić o reprezentacji politycznej w kontekście komunikacji między wyborcami a ich przedstawicielami. Cechą wspólną tych określeń jest to ze obejmują zespół zachowań, indywidualnych i zbiorowych, który stanowi pewną ciągłość: od fazy początkowej (zainicjowanie działania) do fazy końcowej ( zamierzonej lub nie zamierzonej zmiany istniejącego stanu rzeczy – co jest efektem procesu politycznego).
[edytuj] Bibliografia
A. Anotszewski, proces i zmiana polityczna w: Studia z teorii polityki (red. A. Jabłoński i L. Sobkowiak) t.1, Wrocław 1996r.