Przetoka gardłowo-skórna

Z Wikipedii

Przetoka gardłowo-skórna (łac. fistula pharyngocutanea)- jest jednym z powikłań po laryngektomii całkowitej. Ich częstość wg różnych autorów jest zróżnicowana i wynosi od 7,6% do 50%. ^[1]. Najczęściej przetoka gardłowo-skórna powstaje w pierwszym tygodniu po laryngektomii. Przyczyn powstawania przetok gardłowo-skórnych jest wiele. Do najczęstszych z nich należą:

wcześniejsze wykonanie tracheotomii
stany niedożywienia
stan po radioterapii na okolicę szyi (najczęściej wcześniejsze leczenie raka krtani)
brak marginesów (dodatni wynik) w preparacie operacyjnym usuniętych tkanek
zakażenie rany
obecność komórek nowotworowych w brzegach rany po laryngektomii
zbyt wczesne odżywianie doustne (rozejście sie rany zszytego gardła)
wymioty po laryngektomii

[edytuj] Objawy

obrzęk i zaczerwienienie brzegów rany operacyjnej
tkliwość, bolesność rany
wyciek ropy lub śliny po otwarciu rany
samoistne rozejście się rany z wyciekiem śliny lub treści ropnej
wznowa choroby nowotworowej w ranie

[edytuj] Diagnostyka

Zwykle opiera się na badaniu: rozejście się brzegów rany i inne typowe objawy potwierdzają rozpoznanie. Niekiedy można zastosowac próbę prowokacyjną: test połykania wodnego roztworu gencjany. Jej obecność w ranie potwierdza obecność przetoki. Celem określenia zakażenia przetoki niekiedy pobiera się wymaz z rany do badania mikrobiologicznego.

[edytuj] Leczenie

sonda odżywcza do żołądka- celem odbarczenia gardła, w którym jest przetoka
zakaz przyjmowania pokarmów stałych i płynnych drogą doustną
codzienna toaleta rany (nawet zmiany opatrunków 2x dziennie)- dokładne przemywanie rany, z odsysaniem treści wydobywającej się przez przetokę, pobudzanie do ziarninowania, opatrunek uciskowy
antybiotykoterapia drogą parenteralną
w przypadku niezamknięcia się przetoki należy rozważyć jej zamknięcie operacyjne (zwykle po 3 tygodniach, wg. niektórych autorów po 6)

[edytuj] Rokowanie

Leczenie dużych przetok wymaga często pracochłonnej wielomiesięcznej pielęgnacji. Mimo to rokowanie jest dobre. Zwykle, jak wspomniano wyżej przetoki zamykają się samoistnie lub zamykane są operacyjnie. Niepewne rokowanie występuje, gdy w brzegach rany doszło do wznowy choroby nowotworowej.

Przypisy

↑ Kozłowski Z, Pietruszewska W, Radwan B. Występowanie przetok gardłowo-skórnych po operacjach całkowitego usunięcia krtani Otolaryngol Pol 1999; 53(30): 726.