Różynka

Z Wikipedii

Współrzędne: 53°55' N 20°19' E53.9166667 20.3166667 (Różynka)


Różynka
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Świątki
Położenie	53° 55' N 20° 19' E
Strefa numeracyjna (do 2005)	89
Tablice rejestracyjne	NOL
Położenie na mapie Polski Różynka

Różynka (niem. Rosengarth) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Świątki.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś położona w okolicy, charakteryzującej się różnorodnością form terenu i roślinność (tereny leśne Leśnictwa Różanka), które częściowo objęte są strefami ochrony. Szczególne walory podkreślają liczne gatunki roslin i zwierząt. Występują tu stanowiska orła bielika, bociana czarnego, żurawi, łabędzi, kaczek. Część południową porastają bory bagienne i torfowiska wysokie ze stanowiskami rosiczki i żurawiny.

Największym zabytkowym obiektem znajdującym się w Różance jest późnogotycki kościół, murowany, orientowany, na rzucie prostokąta, z wydzielonym, trójbocznie zamkniętym prezbiterium dobudowanym wtórnie. Szczyt wschodni uskokowo-sterczynowy z blendami, analogiczny szczyt zachodni przesłonięty wieżą. Wieża na rzucie kwadratu, drewniana, konstrukcji słupowej, szalowana. Wyposażenie kościoła jest skromne, większość malowideł (ściennych i sufitu) pochodzi z XIX w. Ciekawym elementem jest stary cmentarz z licznymi grobami, w większości niemieckimi, z ciekawą roślinnością wysoką (głównie gatunki buka, dębu, lipy czy klonu) oraz liczne kapliczki przydrożne, drewniane i żeliwne krzyże.

Wieś założona była przez wójta krajowego Brunona Lutra. Lokację potwierdził w 1359 r. biskup warmiński Jan Styprock. Podwaliny pierwszego kościoła powstały prawdopodobnie w XIV w., niestety ten fakt nie został potwierdzony żadnym dokumentem. Wieś została zniszczona podczas wojny polsko-krzyżackiej w latach 1519-1521. Kościółpod wezwaniem św. Mateusza Apostoła powstał w 1604 r., natomiast konsekrował go 26 listopada 1606 r. biskup Szymon Rudnicki. Wieża kościelna pochodzi z XVIII w., a obecny dach wykonano po 1935 r., po spaleniu poprzedniego. W 1912 dobudowano do kościoła nowe prezbiterium z zakrystią oraz kruchtą.

W 1656 r. na osiemdziesięciu włókach gospodarzyło ośmiu chłopów i dwóch sołtysów. W 1783 r. wieś liczyła 66 dymów. W 1818 r. zamieszkiwały ją 336 osoby, w 1939 – 766, a w 1998 – 262. Obecnie liczba mieszkańców nadal spada.