Ratoszyn
Z Wikipedii
Współrzędne: 51°34' N 20°49' E
| Ratoszyn | |
| Województwo | mazowieckie |
| Powiat | białobrzeski |
| Gmina | Radzanów |
| Sołtys | Stefan Spólny |
| Powierzchnia | 4,1 km² |
| Położenie | 51° 34' N 20° 49' E |
| Wysokość | 178 m n.p.m. |
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
207 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
48 |
| Kod pocztowy | 26-807 |
| Tablice rejestracyjne | WBR |
|
Położenie na mapie Polski
  Ratoszyn
|
|
| (nieoficjalna) Strona internetowa wsi | |
Ratoszyn - wieś położona w północno-zachodniej części Równiny Radomskiej, nad rzeką Pierzchnią (dopływ Pilicy). Sołectwo należy do gminy Radzanów w powiecie białobrzeskim. Wieś jest częścią parafii Radzanów w diecezji radomskiej.
Współrzędne geograficzne: 51'34 N; 20'49 E
Wysokość: 178 m n.p.m.
Obszar: 4,1 km kw.
Ludność: 201
Średni ośrodek zagłębia paprykowego. Sołectwo należy do gminy Radzanów. Ludność: 201. Siedziba OSP, sklep. Sołtys: Stefan Spólny (od 31 stycznia 2007 r.). Radny: Konrad Petrzak.
Historia sięga do wczesnego średniowiecza (VII-XII w.). Nazwa pochodzi od Ratosza, protoplasty Ratoszyńskich (Ratowskich) herbu Szeliga. Już w XVI wieku jeden z ważniejszych ośrodków gospodarczych okolicy. Miejsce śmierci Macieja Krassowskiego (zm. 1790) - podwojewodzego rawskiego, posła sejmu elekcyjnego 1764. W 1864 r. Tadeusz Kiciński zakłada pierwszą polską szkołę. W 1877 r. Antoni Chrzystkowski zaś hutę szkła i wieś Pieńki Ratoszyńskie (ob. Podlesie). W 1916 r. powstaje Szkoła Powszechna , a w r. 1959 OSP. Zabytki: XVII/XVIII wieczna kapliczka z obrazem Matki Bożej obok legendarny kamień.
Okoliczne miejscowości: Bukówno (parafia od 1403 r.), Radzanów (grodzisko z VII w., parafia od XIII w.), Czarnocin (średniowieczny), Rogolin (istniał w XVI w.), Młodynie Górne (Stara Wieś - średniowieczna, Młodynie Górne - XIX w.), Kadłubska Wola (XIII w.), Błeszno (średniowieczne), Branica (średniowieczna), Smardzew(wczesnośredniowieczny), Młodynie Dolne (XVIII w.), Grotki (późnośredniowieczne), Ocieść (średniowieczny), Zacharzów (wczesnośredniowieczny), Podlesie (1877), Kozłów (XIX w.), Żydy (XIV - XV w.), Grabina (ok. 1840), Śliwiny (XVIII-XIX w.), Podgórze (1877), Kępina (po 1840), Ludwików (po 1840), Wólka Kadłubska (XVIII w.), Łukaszów (XVIII/XIX w.), Wólka Rogalińska (późnośredniowieczna); Kostrzyn (województwo mazowieckie), Olszowe, Paprotno.
Spis treści |
[edytuj] Kalendarium historyczne
- VII - VIII w. Powstanie Ratoszyna jako jednej z miejscowości otaczającej gród w Radzanowie;
- XII w. Według Adama Bolka lokacja Ratoszyna na prawie polskim.
- XIII w. Erekcja parafii radzanowskiej. Ratoszyn jednym z głównych jej ośrodków;
- 1440 r. Pierwsza zachowana wzmianka o Ratoszynie. Jan Długosz pisze o rodzinie Ratoszyńskich (Ratowskich) herbu Szeliga;
- 1508 r. Według Rejestru poborowego województwa sandomierskiego dobrami Ratoszyn i Olszowe włada Adam z Ratoszyna;
- 1521 r. Abp Jan Łaski wizytuje parafię Radzanów. Dziesięcina z Ratoszyna jest 8,5 krotnie wyższa od radzanowskiej;
- 1564 r. Wg Lustracji Województwa Sandomierskiego Ratoszyn ma 6,25 łana gruntów kmiecich;
- 1569 r. We wsi należącej do Krzysztofa Rathowskiego mieszka ok. 70 osób;
- XVII w. Wsią władają kolejno: Kożuchowscy, Smuszowscy, Zdziechowscy;
- ok. 1645 r. Powstaje Kapliczka Ratoszyńska NMP;
- 1665 r. Kasper Kochanowski nabywa Ratoszyn od Zdziechowskich;
- 1760 r. Jędrzej Ozdoba (Cichy) zostaje wójtem Ratoszyna;
- 1766 r. W Ratoszynie mieszka 76 osób w 13 domach. Właścicielem wsi jest Wawrzyniec Kochanowski;
- 1775 r. Ratoszyn staje się własnością Macieja Krassowskiego - posła i podwojewodzego rawskiego;
- 1787 r. Kazimierz Cichoński jednym z twórców Bractwa Miłosierdzia;
- 1790-06-23 W Ratoszynie umiera Maciej Krassowski - podczaszy koronny i poseł na sejm;
- 1797 r. Ratoszyn liczy 107 mieszkańców w 16 domach. Józef Manowski pierwszym chłopem płacącym czynsz;
- 1827 r. Miejscowość liczy 196 osób w 17 domach;
- 1837 r. Józef Krassowski sprzedaje dobra Gen. Mikołajowi Korffowi;
- 1852 r. Dobra Ratoszyn nabywa Tadeusz Kiciński.
- 1862 r. Wieś liczy 201 mieszkańców. Andrzej Nowakowski - sołtysem;
- 1864 r. Kiciński zakłada " Szkółkę", zlikwidowaną ok. 1870 r.
- 1870 r. Kazimiera Kicińska zakłada ochronkę;
- 1877 r. Folwark nabywa mgr Antoni Chrzystkowski - farmaceuta z Radomia. Powstają Pieńki Ratoszyńskie (Podlesie)i huta szkła w Górach (Podgórze);
- 1880-11-26 Umiera Antoni Chrzystkowski. Siedmiowłókowy majątek nabywa Antoni Podczaski.
- 1884 r. Ratoszyn liczy 291 mieszkańców;
- 1895 r. W Ratoszynie mieszka 395 osób. Podczaski rozpoczyna parcelację majątku;
- 1913 r. Ludność Ratoszyna sięga 645 osób;
- 1915 r. Walki frontowe w Starym Borze i Lesie Ratoszyńskim. Internowanie sołtysa Jana Wodzińskiego. Wysiedlenie Ludności w okolice Błotnicy;
- 1916 r. Powstaje Szkoła Powszechna. Maria Żabska - kierownikiem;
- 1918-11-01 Wyzwolenie Ratoszyna spod austriackiej okupacji;
- 1920 r. Udział mieszkańców w wojnie z bolszewikami (B.Kłosowski);
- 1924-08-24 Umiera Jan Wodziński.
- 1931 r. Powstaje Obwód Łowiecki Wspólny Ratoszyn;
- 1931-1935 Maria Marusarzówna prowadzi zespół teatralny;
- 1939 r. Ratoszyn liczy 543 mieszkańców. Sołtysem jest Leon Drabik;
- 1943-06-11 Starcia AKowców z siłami niemieckimi koło Podlesia;
- 1944-06-06 Pacyfikacja Podlesia. W Zaborzu ginie Jan Nowakowski;
- 1945-1949 Początki komunizacji i stalinizacji wsi. Władysław Kaczyński propaguje PPR, Władysław Rylski-SL;
- 1958 r. Podlesie odrębnym sołectwem;
- 1959-11-15 Czesław Korecki staje na czele nowopowstałej OSP;
- 1961 r. Zostaje oddany do użytku budynek szkolny;
- 1962 r. Roman Kruśliński na czele OSP i POP PZPR;
- 1965 r. Edward Winiarczyk prowadzi LZS Ratoszyn;
- 1973 r. Degradacja szkoły do 3-klasowej. Stefan Wójcik inicjuje zabranie sprzętu i zasobów bibliotecznych do Rogolina;
- 1981 r. Powstaje Komisja NSZZ Solidarność Wiejska;
- 1990 r. W wyborach samorządowych Andrzej Kosiec według oficjalnie ogłoszonych wyników pokonuje nieznacznie Stefana Spólnego;
- 1990 r. Początek "Zagłębia paprykowego";
- 1990-1993 Spór o restytucję i rozbudowę Szkoły;
- 1994 r. Stefan Spólny zdecydowanie pokonuje Sławomira Kruślińskiego i Henryka Petrzaka w wyborach samorządowych;
- 1996 r. Stefan Spólny nowym Prezesem Ochotnicza Straż Pożarna w Ratoszynie;
- 1997 r. Marcin Wodziński publikuje "RATOSZYN - zarys dziejów miejscowości i okolic" na łamach Gazety Białobrzeskiej;
- 1999 r. Likwidacja Szkoły Podstawowej w Ratoszynie;
- 2000-05-04 Uroczyste obchody 40-lecia OSP;
- 2002 r. Stefan Spólny (KWW Prawy Radzanów) zwycięża w wyborach samorządowych Aldonę Helenę Rylską (KWW PS - zw. z PSL) oraz Tadeusza Zawadzkiego (KWW Nasza Wspólnota Samorządowa) i rozpoczyna trzecią kadencję w roli radnego;
- 2004 Położenie nowej asfaltowej nawierzchni na drodze 34199 [[1]] łączącej Ratoszyn z Radzanowem; Ratoszyn liczy 207 mieszkańców, a wraz z Podlesiem i Podgórzem - 355.
- 2006 r. Ukazuje się monografia gminy Radzanów z wydatnym uwzględnieniem Ratoszyna. Jednym z autorów jest Marcin Wodziński;
- 2006 r. Konrad Petrzak (KWW Ratoszyn) zwycięża w wyborach samorządowych Jacka Włodzimierza Popławskiego (KWW Samorząd dla Ciebie) stosunkiem głosów 52 do 25;
- 2007-01-31 Stefan Spólny pokonuje Remigiusza H. Rylskiego w wyborach sołtysa Sołectwa Ratoszyn.
- 2008 Rozpoczynają się prace nad Świetlicą współfinansowane z PPWOW.
Właściciele dóbr Ratoszyn
- do pocz. XVII wieku - Ratoszyńscy (Ratowscy, Ratoccy) herbu Szeliga;
- XVII wiek - Kożuchowscy herbu Doliwa;
- - Smuszowscy (Szumowscy) herbu Junosza;
- - Zdziechowscy herbu Rawicz;
- XVII / XVIII wiek - Kochanowscy herbu Korwin;
- ok. 1775 - 1790 r. - Maciej Krassowski herbu Ślepowron;
- 1790 - 1832 r. - Józef Krassowski herbu Ślepowron;
- 1832 - 1852 r. - Mikołaj Korff, gen. baron;
- 1852 - 1877 r. - Tadeusz Paweł Hermolaus Kiciński herbu Rogala;
- 1877 - 1880-11-26 - mgr Antoni Chrzystkowski - właściciel folwarku;
- 1881 - 1897 r. - Antoni Podczaski - właściciel folwarku;
[edytuj] Dyrektorzy i kierownicy szkoły
- 1916-1921 - Maria Żabska;
- 1921-1924-09-21 - Maria Kaczmarczyk;
- 1924-1925-01-25 - Jadwiga Dudek;
- 1925-1926 - Kazimierz Kluz;
- 1926-1930 - Maria Burakowska;
- 1930-1935 - Maria Marusarzówna;
- 1935-1936 - Wanda Szczykutowicz;
- 1936-1937 - Józef Sopiński;
- 1937-1938 - Maria Franzówna;
- 1938-1939 - Antoni Dąbkowski;
- 1939-1940-05-01 - Stanisława Nowakowska;
- 1940-1941 - Antoni Dąbkowski;
- 1943-1945 - Stanisława Nowakowska;
- 1945-1946 - Franciszek Jabłoński;
- 1946-1951 - Jadwiga Krawczyk;
- 1951-1956 - Stefan Zbroś;
- 1956-1962 - Czesław Korecki;
- 1962-1964 - Janusz Buda;
- 1964-1970 - Edward Winiarczyk;
- 1970-1973 - Stefan Wójcik;
- 1973-1980 - Józef Marian Burski;
- 1980-1989 - Janina Wikalińska;
- 1989-1991 - Stanisław Fatek;
- 1991-1999 - Jolanta Kruślińska;
[edytuj] Wójtowie i sołtysi
- przed 1765 - Wawrzyniec Ozdoba - Cichy;
- 1765-1801 - Jędrzej Cichoński - Ozdoba;
- 1856-1864 - Andrzej Nowakowski;
- 1864-1874 - Roch Spólny;
- 1912-1920 - Jan Wodziński;
- 1920-1924 - Jan Rylski;
- 1924-1928 - Władysław Rylski;
- 1928-1930 - Antoni Szczęsny;
- 1930-1934 - Józef Gajda;
- 1934-1938 - Piotr Rylski;
- 1938-1942 - Leon Drabik;
- 1942-1946 - Jan Gajda;
- 1946-1949 - Władysław Rylski;
- 1949-1951 - Józef Kot;
- 1951-1968 - Władysław Rylski;
- 1968-2007 - Henryk Władysław Rylski;
- 2007- - Stefan Spólny
[edytuj] Rzemieślnicy (XVIII-XIX wiek)
SZYNKARZ
- 1824-56 Szczepan Szelc
TRACZ
- 1784-1811 Walenty Jarzyna
- 1796-1835 Tomasz Zital Włodarczyk
TKACZ
- 1770-1817 Kazimierz Cichoński - Ozdoba
- 1833-1861 Franciszek Rokiciński
- 1837-1861 Augustyn Rylski
KUŹNIA
- 1774-1796 Ludwik Badowicz
- 1790-1826 Bernard Badowicz
SZEWC
- 1810-1842 Bonifacy Sobieniewski
BEDNARZ
- 1788-1794 Jakub Bebnarz
KOŁODZIEJ
- 1781-1811 Walenty Szymkiewicz
WYROBNIK
- 1775-1797 Mateusz Rolczyk
- 1802-1824 Błażej Kosiński
OWCZARZ
- 1797-1816 Wojciech Dobrosiewicz
- 1781-1821 Michał Górnicki
KARCZMA
- 1810-1836 Maciej Peyrakowicz
- 1864-1891 Andrzej Gajda
MŁYN
- 1780-1793 ? Jaworski
- 1790-1825 Marcin Jastrzębski
- 1805-1826 Bernard Ziółkowski
- 1810-1832 Bartłomiej Konatowski
- 1826-1861 Jakub Stępkowski
- 1860-1891 Andrzej Gajda
[edytuj] Zobacz też
- Radzanów (powiat białobrzeski)
- Podlesie (powiat białobrzeski)
- Podgórze (Ratoszyn - Góry)
- Olszowe
- Jan Wodziński
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
