Responsy
Z Wikipedii
Responsy. (łac. responsum - odpowiedź; hebr. שאלות ותשובות - szeelot u-tszuwot - pytania i odpowiedzi) - pisemne odpowiedzi uczonych na stawiane im przez grupy innych uczonych, gminy lub indywidualnych Żydów pytania dotyczące halachy bądź liturgii. Z czasem zaczęły dotyczyć całości żydowskiego życia. Zaczęły być udzielane po ostatecznym ukończeniu Talmudu, w związku z występowaniem nie rozstrzygniętych tam treści. Najpierw tworzyli je gaoni, w późniejszych czasach riszonim i acharonim. Miały moc normatywną. Studiowanie responsów poprzedników było istotną częścią edukacji działalności prawniczej. Można było bowiem wykorzystać respons dawnego uczonego na zasadzie precedensu. Niekiedy responsy przybierały formę traktatów. Są odrębnym gatunkiem literatury rabinicznej.