Robert Wojciech Portius
Z Wikipedii
Robert Wojciech Portius (Robert Gilbert Porteous Lanxeth) (zm. w 1661 r.), jeden z najznamienitszych patrycjuszy krośnieńskich, komendant miasta, dzierżawca wsi Szczepańcowa oraz folwarku w Suchodole.
Pochodził ze Szkocji.Miał brata Tomasza Portiusza . W 1627 r. poślubił Annę z Hesnerów i zakupił kamienicę w Rynku w Krośnie. Do swojego majątku doszedł dzięki handlowi, m.in. winem sprowadzanym z Węgier do Polski, od 1632 roku faktor i serwitor królewski, stronnik króla Jana Kazimierza, wieloletni wójt Wolnego Królewskiego Krosna. W 1657 r. Jan Kazimierz mianował go komendantem Krosna. Przez dwa lata Portius powiększył o 500 łokci mur obronny, a przeszło połowę funduszy dał ze swych oszczędności.
Dowodził z sukcesem obroną miasta w czasie najazdów Szwedzkich i księcia siedmiogrodzkiego Rakoczego 16 marca 1657 r.
Był pomysłodawcą i fundatorem m.in. przebudowy Fary w latach 1637–1646, kaplicy (przy kościele farnym w Krośnie) pw. św. Piotra i Pawła i dzwonnicy przy Farze oraz szeregu realizacji artystycznych w mieście[1].
Za swe zasługi dla rozwoju miasta otrzymał od króla tytuł szlachecki.
W testamencie z r. 1658 zapisał dla Krosna 6 tys. zł na podwyższenie wieży strażniczej oraz 2 tys. zł na mury obronne. Jego imię nosi jedna z ulic starego miasta.
W farze Krośnie, w mauzoleum Portiusów, wiszą ich portrety, a w niedostępnej krypcie grobowej pod posadzką kaplicy, spoczywają szczątki :Roberta Wojciecha Porcjusza (zm. 1661), jego żony ; Anny z Hesnerów Porcjuszowej (zm. 1648), i Tomasza Porcjusza - brata Wojciecha Roberta (zm. 1676).
[edytuj] Bibliografia
- A.Słowik; Był komendantem miasta Krosna, Podkarpacie, 1971 nr 41, s.4
