Skoki łyżwiarskie
Z Wikipedii
| Łyżwiarstwo figurowe |
|
|
|
|
Skoki są jednym z ważniejszych elementów łyżwiarstwa i wrotkarstwa figurowego. Ich nazwy zazwyczaj pochodzą od nazwisk osób, które je wymyśliły. W trakcie skoku, zawodnik obraca się wokół własnej osi (zwykle przez lewe ramię), wykonując od jednego do czterech obrotów.
Skoki mogą być wykonywane solo oraz w kombinacjach (kilka skoków jeden po drugim) lub sekwencjach (kilka skoków połączonych obrotami, kroczkami itp). Pary sportowe wykonują dodatkowo skoki wyrzucane.
Podstawowe skoki łyżwiarskie dzielone są na dwie grupy :
- skoki kopane (odbicie z wykorzystaniem ząbków łyżwy) : toeloop, flip, lutz
- krawędziowe (wyskok bezpośrednio z krawędzi) : salchow, rittberger, axel.
Oprócz wyżej wymienionych, istnieją inne skoki, z ilością obrotów od pół do nawet kilku. Z powodu niskiego punktowego zakwalifikowania ich, są spotykane najczęściej w ramach elementów łączących.
Spis treści |
[edytuj] Skoki
Różnica pomiędzy podstawowymi skokami wykonywanymi przez łyżwiarzy pojawia się w momencie najazdu, a właściwie wybicia - obroty i lądowanie wyglądają w nich tak samo. Wszystkie z podstawowych skoków lądowane są tyłem, na zewnętrznej krawędzi prawej łyżwy.
Tabela opisuje je w kolejności od powszechnie uważanego za najłatwiejszy, do najtrudniejszego. Definicje są, jak dla łyżwiarzy wykonujących rotację w tradycyjnym kierunku tzn. przeciwnym do ruchu wskazówek zegara.
[edytuj] Skoki podstawowe
F: forewards - przód ; B: backwards - tył
1: toe-pick - ząbek, czubek
L - lewa ; R - prawa
2: outside edge - krawędź zewnętrzna; 3: inside edge - krawędź wewnętrzna
| Skok | Charakterystyka |
|---|---|
| Toeloop . (Mapes) |
wybicie następuje w momencie, gdy zawodnik "jedzie" tyłem na zewnętrznej krawędzi prawej nogi. Nogę lewą wbija natomiast w lód. Zdarza się, że zawodnicy wyskakują z krawędzi wewnętrznej. Nazywa się to Toe walley i jest traktowane na równi z toeloopem. |
| Salchow . | Zawodnik jest odwrócony tyłem na wewnętrznej krawędzi lewej nogi. Prawą zamachuje się nabierając w ten sposób rotacji. |
| Rittberger . (Loop) | Łyżwiarz wyskakuje do tyłu, z zewnętrznej krawędzi prawej nogi. |
| Flip . | Zawodnik jest odwrócony tyłem. Znajduje się na wewnętrznej krawędzi lewej łyżwy. Prawą wbija ząbkiem w lód. Sporadycznie zawodnicy zmieniają w ostatniej chwili krawędź z wewnętrznej za zewnętrzną, co sprawia, że skaczą właściwie lutza. Błąd ten określa się mianem lipa. |
| Lutz . | Zawodnik jest ustawiony tyłem - na zewnętrznej krawędzi lewej nogi. Ząbki prawej wbija w lód. Dość często, łyżwiarze ułatwiają sobie skok, zmieniając krawędź z zewnętrznej na łatwiejszą wewnętrzną i skaczą w zasadzie flipa. Określa się to mianem flutza i uznaje za błąd. |
| Axel . | jest jedynym z podstawowych skoków, w których zawodnik wyskakuje do przodu. Znajduje się w tym momencie na zewnętrznej krawędzi lewej łyżwy. Prawą nogą natomiast się zamachuje. Trudność skoku wynika z tego, że wyskakiwanie do przodu, a lądowanie tyłem, powoduje konieczność wykonania o pół obrotu więcej, niż wskazuje nazwa skoku. |
[edytuj] Inne skoki
| Skok | Charakterystyka |
|---|---|
| Skakana trójka | zawodnik, podobnie jak w Axlu wyskakuje do przodu. Wykonuje jednak tylko pół obrotu i ląduje tyłem |
| Waltz | podobny do skakanej trójki, jednakże noga wolna (zamachująca) jest w trakcie skoku maksymalnie wyprostowana i uniesiona do góry |
| Walley . | zawodnik wyskakuje z jazdy tyłem na prawej zewnętrznej krawędzi, wykonuje obrót i ląduje w ten sam sposób. Choć możliwe jest wykonanie walleya z większą ilością obrotów, to w praktyce się one nie pojawiają. Walleye występują zwykle w sekwencjach kroków. |
| Euler . (half loop) |
zawodnik wyskakuje tak, jak do Rittbergera i ląduje na wewnętrznej krawędzi lewej nogi (inaczej, niż większość skoków). Wbrew angielskiej nazwie, w skoku tym wykonuje się pełną liczbę obrotów. Podobnie, jak w Walleyu - rzadko więcej, niż jeden. Eulery pojawiają się w sekwencjach kroków, jednakże najczęściej widuje się je w sekwencjach skoków, pozwalają bowiem zmienić nogę i wykonać jako drugi skok coś innego, niż toeloopa i rittbergera (do których wyskakuje się z tej samej nogi, na którą ląduje się większość skoków). |
| Half Flip | najazd tyłem na wewnętrznej krawędzi lewej nogi. Prawa jest uniesiona nad lodem i wyciągnięta to tyłu. Łyżwiarz wbija jej ząbek w lód i wykonuje pół obrotu. Lądowanie następuje przodem, na ząbku lewej łyżwy, po czym następuje natychmiastowe przejście do jazdy na prawej nodze. |
| Skoki szpagatowe (żaby, żabki) | Wejście i lądowanie są jak w wyżej omówionym pół flipie. Różnica wynika ze sposobu ułożenia nóg. Split . - nogi są w pozycji szpagatu i wraz z twarzą, ustawione w kierunku jazdy. Russian split . - nogi w szpagacie, ale i one, i twarz, ustawione w kierunku prostopadłym do jazdy. Stag .- noga wyciągnięta do przodu jest ugięta, a pozostająca z tyłu - wyprostowana. |
| Jelonek . | łyżwiarz najeżdża przodem, na obojętnie której nodze. Wykonuje zamach drugą i wyskakuje w powietrze. W skoku tym nie wykonuje się obrotu, lecz od razu ląduje na ząbku zamachującej nogi i natychmiast przechodzi do jazdy na drugiej. Jelonek, to także potoczna nazwa dla nieudanego (nieściągniętego) skoku, w trakcie którego łyżwiarz rezygnuje z obrotów i ląduje po wykonaniu maksymalnie jednego. |
| Mazurek | najazd następuje po kole, tyłem na zewnętrznej krawędzi prawej łyżwy. Zawodnik odwrócony jest na zewnątrz koła. Odbicie następuje z ząbka lewej łyżwy. Nogę prawą łyżwiarz krzyżuje przed lewą (jak w nożyczkach) i wykonuje pół obrotu. Lądowanie następuje na ząbku prawej łyżwy, z której szybko przechodzi się do jazdy na lewej. |
| Skok baletowy . | najazd tyłem, po kole, na zewnętrznej krawędzi prawej nogi. Łyżwiarz odwrócony jest na zewnątrz koła. Odbicie jest z ząbka lewej nogi. Wykonuje się pół obrotu i ląduje na ząbku lewej łyżwy, z którego następuje przejście do jazdy na prawej. |
| Falling Leaf | najazd po kole, tyłem na zewnętrznej krawędzi, przy odwróceniu ciała na zewnątrz koła. Noga lewa jest wyciągnięta w kierunku jazdy. Wyskok następuje z prawej nogi, bez odbicia z ząbka lewej. Następnie wykonuje się pół obrotu i ląduje, na ząbku lewej łyżwy i przechodzi na prawą. Istnieje odmiana zwana Split Falling Leaf, w której noga wolna jest wyprostowana i wyciągnięta do przodu, a lewa do tyłu. |
| Salto w tył | wyskok następuje, jak do flipa (stąd nazwa angielska - back flip) tj. z jazdy tyłem, na wewnętrznej krawędzi lewej nogi, przy wbiciu w lód ząbka nogi prawej. Łyżwiarz ciągnie nogi w górę, wykonując obrót równolegle do lodu i ląduje na obu nogach, a następnie natychmiast przechodzi do jazdy na prawej. Salto jest elementem zabronionym i widuje się je jedynie w programach pokazowych. |
[edytuj] Historia skoków
| element | mężczyźni | kobiety |
|---|---|---|
| toeloop | ||
| 1 | 1920 – Bruce Mapes | |
| 2 | ||
| 3 | 1964 – Thomas Litz | |
| 4 | 1988 – Kurt Browning (pierwszy poczwórny skok na zawodach w historii) | |
| salchow | ||
| 1 | 1909 – Ulrich Salchow | 1920 – Theresa Weld (pierwszy skok wykonany przez kobietę) |
| 2 | 1926 – Gillis Grafstrom | 1937 – Cecelia Colledge (pierwszy podwójny skok wykonany przez kobietę) |
| 3 | 1955 – Ronnie Robertson | 1962 – Petra Burka (pierwszy potrójny skok wykonany przez kobietę) |
| 4 | 1998 – Tim Goebel | 2003 – Miki Ando (pierwszy poczwórny skok wykonany przez kobietę) |
| rittberger | ||
| 1 | 1910 – Werner Rittberger | |
| 2 | 1925 – Karl Schafer | |
| 3 | 1952 – Dick Button (pierwszy potrójny skok w historii) | 1968 - Gaby Seyfert |
| flip | ||
| 1 | 1913 – Bruce Mapes | |
| 2 | ||
| 3 | 197? - Terry Kubicka | 1981 - Katarina Witt |
| lutz | ||
| 1 | 1913 – Alois Lutz | ???? - Sonja Henie |
| 2 | 1925 – Karl Schafer | 1942 – Barbara Ann Scott |
| 3 | 1962 – Donald Jackson | 1978 – Denise Biellman |
| axel | ||
| 1 | 1882 – Axel Paulsen | 1920 – Sonja Henie (nie był to czysty axel) |
| 2 | 1948 – Dick Button | 1953 – Carol Heiss |
| 3 | 1978 – Vern Taylor | 1988 – Midori Ito |
Źródło:Skating First
| kombinacja lub sekwencja | mężczyźni | kobiety |
|---|---|---|
| 3 / 3 | 1980 --- Grzegorz Filipowski (3toe/3toe) | 1982 --- Midori Ito (3toe/3toe) |
| 3 / 3 /2 | 2001 – Irina Słucka (3sal/3rittb/2toe) | |
| 3 / 3 / 3 | 2007 - Nobunari Oda (3axel/3toe/3toe) | 2002 – Mao Asada (3flip/3toe/3toe) |
| 4 / 2 | 1991 – Elvis Stojko (4toe/2toe) | |
| 4 / 3 | 1997 – Elvis Stojko (4toe/3toe) | |
| 4 / 3 / 2 | ||
| 4 / 3 / 3 | 2002 - Jewgienij Pluszczenko (4toe/3toe/3lutz) |
Źródło:Skating First
[edytuj] Zobacz też
- łyżwiarstwo figurowe, wrotkarstwo figurowe
- spirale, piruet, kroczki
