Sowieci
Z Wikipedii
Sowieci - popularne określenie dotyczące mieszkańców ZSRR.
Określenie to wywodzi się od rosyjskiego słowa "sowiety" co w tłumaczeniu na język polski oznacza "rady". Nazwę - Imperium rosyjskie, zastąpiono po Rewolucji październikowej, nazwą - "(ros. - Союз Советских Социалистических Республик - СССР)" - co w bezpośrednim przekładzie na język polski brzmi "Związek Sowieckich Socjalistycznych Republik". Przyjęło się jednak tłumaczenie eliminujące rusycyzm i wnoszące nowy szyk zdania -"Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich". W 1917 w Rosji władzę przejęły rady robotnicze tak zwane "Sowiety", które władały na poziomie gmin. Najwyższą władzę w państwie stanowił - "SOWNARKOM" czyli - "Rada Komisarzy Ludowych" Stąd też wywiodła się nazwa kraju rządzonego przez takie "rady" - (sowiety), oraz funkcjonujące w całym zachodnim świecie określenie obywateli tego kraju nazywanych od tej pory "Sowietami". Słowo "Sowieci" - zastąpiło używane wcześniej i równie popularne określenie - "Moskale", które wszak nie odnosiło się do zagadnienia ideologii komunistycznej, a jedynie do kwestii etnicznej. Analogicznie sprawa się miała z pejoratywnym odczuciem wywoływanym przez oba wyrażenia. Narody zagrożone imperializmem Rosji carskiej, jak i ZSRR nabrały w sposób naturalny dystansu do agresywnego sąsiada, a same słowa notabene mające etymologię rosyjską i o pierwotnym neutralnym emocjonalnie charakterze zyskały negatywne znaczenie ocenne. Słowo "sowiecki" wpisało się na trwałe w historię i literaturę światową wraz ze swoimi wszystkimi odcieniami emocjonalnymi i znaczeniowymi. Ma ono tę przewagę nad swoim synonimem - "radziecki", że występuje w formie przymiotnika - "sowiecki", jak i rzeczownika w liczbie mnogiej - "Sowieci", oraz pojedynczej - "Sowiet", podczas gdy słowo "radziecki" takich cech nie wykazuje. Próba zastąpienia wyrazu "sowiecki" - typowo polskim odpowiednikiem "radziecki" wydaje się więc niezasadna i niepraktyczna . Nawiązując do "Słownika Języka Polskiego" Maurycego Orgelbranda - odpowiednikiem rusycyzmu "Sowieci" byłby polski zamiennik - "radziciele". Takie zaś określenie na pewno nie zostało by zaakceptowane, szczególnie w odniesieniu do znaczenia jakie w tym przypadku miało by odzwierciedlać.
[edytuj] zobacz też - zbrodnie sowieckie:
- Wielki terror
- Agresja ZSRR na Polskę 1939
- Zbrodnia katyńska
- Rzeź wołyńska
- Represje ZSRR wobec Polaków i obywateli polskich 1939-1946
- Proces szesnastu
- 8 Pułk Piechoty Legionów
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Radziecka interwencja w Afganistanie
Bibliografia:
- "Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna" wydawnictwo Gutenberga Warszawa 1995
- "Słownik Języka Polskiego" Maurycego Orgelbranda - Wilno 1861
- "Słownik Poprawnej Polszczyzny" Stanisław Szober wydawnictwo PIW Warszawa 1958