Teoria konfliktu
Z Wikipedii
Teoria konfliktu - jeden z podstawowych paradygmatów w socjologii, konkurujący przede wszystkim z funkcjonalizmem. Właściwie nie jest to jedna spójna teoria, lecz zbiór podejść teoretycznych, które eksponowały pomijany często w analizach funkcjonalistów konflikt społeczny.
Geneza teorii konfliktowych wywodzi się w głównej mierze z opracowań teoretycznych Karola Marksa i Maxa Webera i Georga Simmla.
[edytuj] Ujęcie procesów konfliktowych przez Karola Marksa
- Konflikt interesów między zbiorowościami jest silniejszy wówczas, gdy zwiększają się nierówności w dostępie do dóbr.
- Wraz ze wzrostem świadomości nierównego rozdziału dóbr zbiorowości podporządkowane będą wyraźniej kwestionowały taki porządek społeczny.
- Wraz ze wzrostem polaryzacji społecznej zwiększa się siła konfliktu, który wybucha w wyniku istnienia nierówności.
- Wraz ze wzrostem siły konfliktu następuje większa zmiana struktury społecznej w efekcie czego rzadkie dobra stają się dostępniejsze dla ogółu.
[edytuj] Ujęcie procesów konfliktowych przez Maxa Webera
- Zbiorowości zdominowane prędzej będą wchodzić w konflikt ze zbiorowościami dominującymi, jeśli odmówią im legitymizacji władzy.
- Prawdopodobieństwo konfliktu między zbiorowościami dominującymi i zdominowanymi jest większe wówczas, gdy na czele zbiorowości podporządkowanych staną przywódcy charyzmatyczni.
[edytuj] Ujęcie procesów konfliktowych przez Georga Simmla
- Gwałtowność konfliktu wzrasta w sytuacji, gdy strony konfliktu są solidarne w działaniach konfliktowych wobec swoich przeciwników oraz ich członkowie postrzegają jako konflikt wartości, a więc konflikt dotyczący całej zbiorowości, a nie tylko własnych interesów.
- Konflikt wywołuje następujące skutki dla stron w nim uczestniczących:
- Ujednoznaczniają się granice grup
- Następuje zwiększenie stopnia centralizacji władzy
- Zmniejsza się tolerancja wobec dewiacji wewnątrz zbiorowości.
W późniejszym okresie paradygmat ten rozwijany był głównie przez Ralfa Dahrendorfa, Lewisa Cosera, a także przez Immanuela Wallersteina, Charlesa Millsa czy Randalla Collinsa
Literatura:
- Jonathan H. Turner Struktura teorii socjologicznej PWN Warszawa 2004.
Zobacz też:
- marksizm
- teorie krytyczne
- konflikt społeczny
- wentyl bezpieczeństwa
