Tristan da Cunha
Z Wikipedii
Tristan da Cunha Tristan da cunha |
|||||
|
|||||
Dewiza: (ang.) Our faith is our strength (Nasza wiara jest naszą siłą) |
|||||
Hymn: God Save the Queen (Boże chroń królową) |
|||||
Język urzędowy | angielski | ||||
Stolica | Edinburgh of the Seven Seas | ||||
Ustrój polityczny | dependencja brytyjskiego terytorium zależnego Święta Helena | ||||
Głowa państwa | królowa Elżbieta II | ||||
Gubernator | Michael Clancy | ||||
Powierzchnia • całkowita |
220 km² |
||||
Liczba ludności (2007) • całkowita • gęstość zaludnienia |
271 11,4 osób/km² |
||||
Jednostka monetarna | funt Świętej Heleny (SHP) | ||||
Data powstania | 1816 | ||||
Strefa czasowa | UTC +0 | ||||
Domena internetowa | .sh | ||||
Kod telefoniczny | +290 | ||||
Tristan da Cunha – archipelag sześciu wysp wulkanicznych, położonych w południowej części Oceanu Atlantyckiego. Główna wyspa, Tristan da Cunha, jest jedną z najbardziej odosobnionych, zamieszkanych wysp na świecie. Najbliższym sąsiedztwem są położona 2420 km na północ Święta Helena, której to Tristan da Cunha jest dependencją i położony 2800 km na wschód Kapsztad.
Wyspy zostały odkryte w 1506 roku przez Portugalczyków. W 1816 roku zajęli je Brytyjczycy. Tristan da Cunha stanowi terytorium zamorskie Wielkiej Brytanii. Wyspa podlega gubernatorowi Świętej Heleny, ale kompetencje władzy znajdują się w rękach administratora mieszkającego na wyspie.
Spis treści |
[edytuj] Geografia
Powierzchnia wysp wynosi 209 km² z czego większość stanowi główna wyspa Tristan da Cunha.
- główna wyspa (Tristan da Cunha) i wyspy leżące w jej bezpośredniej bliskości
- Tristan da Cunha (37°6'44" S 12°16'56" W, 98 km²)
- Inaccessible (37°19'00" S 012°44'00" W, 10 km²)
- Wyspy Nightingale (2 km²)
- Nightingale (37°25'58" S 12°28'31" W, 1.8 km²)
- Middle (0.1 km²)
- Stoltenhoff Island (0.1 km²)
- Gough (40°20' S 10°0' W, Diego Alvarez, 91 km²)
Wyspy Inaccessible i Nightingale znajdują się 35 km na południowy zachód od głównej wyspy. Wyspa Gough położona jest 395 km w kierunku SSE.
Główna wyspa jest górzysta; na jedynym płaskim obszarze (północno-zachodnie wybrzeże) umiejscowiona jest osada Edynburg (znana też jako "Edinburgh-on-the-Seven-Seas"), pełniąca funkcję stolicy. Najwyższym punktem jest szczyt Queen Mary's Peak (2010 m n.p.m.), który w zimie pokrywa się śniegiem.
Klimat wyspy jest umiarkowany i morski. Charakteryzuje się nagłymi zmianami pogody, dużą amplitudą średnich temperatur (od 4 do 26 st. C) i średnimi opadami (1676 mm na rok).
[edytuj] Flora i fauna
Na wyspach archipelagu występował niegdyś gatunek endemicznego ptaka - kokoszka atlantycka (Gallinula nesiotis P. L. Sclater, 1861)[1] z rodziny chruścielowatych (Rallidae). Ostatniego osobnika zanotowano w 1900[2].
W 1956 został wprowadzony na wyspy blisko z nim spokrewniony gatunek - kokoszka południowa (Gallinula comeri Allen, 1892)[3]
[edytuj] Ludność
Wyspę zamieszkuje obecnie 271 mieszkańców[4], z których każdy nosi jedno z siedmiu występujących na wyspie nazwisk, w praktyce dnia codziennego nazwiska nie są więc używane. W użyciu jest język angielski. Na wyspie znajdują się dwa kościoły: św. Marii (anglikański) i św. Józefa (katolicki).
Nieuniknionym zjawiskiem jest zawieranie małżeństw pomiędzy relatywnie blisko spokrewnionymi osobami (np. kuzynami drugiego stopnia), w związku z czym pula genów społeczności jest ograniczona. Mieszkańcom zdarza się mieć związane z tym faktem kłopoty zdrowotne (np. astma i jaskra. 50% mieszkańców Wyspy choruje na dziedziczną postać astmy. Choroba jest spowodowana mutacją genu CC16).
Prawie wszyscy mieszkańcy wyspy są zatrudnieni przez lokalne władze, w związku z tym zjawisko bezrobocia na Tristan jest praktycznie nieznane. Zarówno chłopcy jak i dziewczęta mają zagwarantowane stanowiska pracy zaraz po ukończeniu szkoły. Społeczeństwo wciąż jest patriarchalne i większość chłopców w wieku 15 lat zaczyna wykonywać zawód rybaka.
Ostatnimi czasy, wiele dziewcząt decyduje się na kontynuacje nauki. W tym celu zwykle wyjeżdżają na Świętą Helenę. Większość z nich powraca na wyspę po ukończeniu nauki.
Życie towarzyskie na Tristan jest bardzo ograniczone i, jak ma to miejsce na wielu wyspach, notuje się wysoki poziom spożycia alkoholu – średnio 1 litr whisky na osobę przez tydzień. Średnia długość życia odpowiada normie ogólnobrytyjskiej, opieka medyczna jest zapewniana przez Kapsztad, RPA.
Na wyspie znajduje się mały port rybacki, nie ma lotniska.
Jedyny sygnał telewizyjny, który dociera na wyspę, jest wysyłany przez brytyjską armię na Falklandach. Odbiorniki telewizyjne są używane również do gier wideo i oglądania kaset (chociaż na wyspie nie ma wypożyczalni filmów). Wydawana jest gazeta – Tristan Times
Na wyspie znajdują się szkoła, urząd pocztowy, muzeum, kawiarnia, pub i basen.
[edytuj] Historia wyspy
Zobacz główny artykuł: Historia Tristan da Cunha
[edytuj] Ekonomia
Tristan da Cunha jest w dużej mierze wyspą ekonomicznie niezależną – jedynie projekty wysokokapitałowe wymagają zamorskiego wsparcia. Dochód, zapewniany dzięki opłatom za udostępnianie łowisk krewetek, oraz odsetki z funduszy rezerwowych służą finansowaniu działalności samorządowej takiej jak darmowa opieka medyczna i edukacja. Lokalne władze są jednocześnie głównym pracodawcą wyspy i łącznie zatrudniają 143 osoby. Przetwórnia krewetek zatrudnia 23 osoby i okazjonalnie 110 kolejnych osób podczas połowów, kiedy to wyspiarze w 20 niewielkich łódkach łowią krewetki. Połów krewetek odbywa się na zasadzie wyłącznej koncesji udzielanej przez wyspę. Obecnie koncesja jest w posiadaniu Eurex Ltd, podwykonawcy wykonującego usługi dla firmy Premier Fishing z Kapsztadu, RPA. Dwa należące do firmy statki dokonują połowów w okolicy wysp Inaccessible, Nightingale, i Gough, podczas gdy wyspiarze łowią dookoła Tristan. Firma zapewnia także połączenie pasażerskie i towarowe z Kapsztadem.
Mieszkańcy wyspy do pewnego stopnia polegają na pożywieniu z ich własnych hodowli i upraw. Limit dozwolonej ilości posiadanych zwierząt został ustalony na 2 krowy i 7 owiec na rodzinę (celem oszczędzania pastwisk). Ziemniaki, główna roślina uprawna, są sadzone na polu 2 mile za Edynburgiem. Inne warzywa są uprawiane w przydomowych ogródkach albo przez departament rolnictwa. Na wyspie znajduje się sklep, który importuje i prowadzi sprzedaż wyrobów spożywczych, artykułów gospodarczych i ubrań.
[edytuj] Władze
Administrator, wyznaczany przez gubernatora Świętej Heleny jest głową samorządu, który składa się z 11 oddzielnych departamentów. Administrator musi się konsultować z radą wyspy, która składa się z 8 członków wybieranych i 3 wyznaczanych. Wybory powszechne odbywają się co 3 lata. Co najmniej jeden członek rady musi być kobietą. Radny, który otrzyma najwięcej głosów w wyborach jest wyznaczany na szefa wyspy.
[edytuj] Komunikacja
Biuro administratora i przetwórnia posiadają łączność satelitarną przez telefon i fax. Administrator posiada także adres e-mail. Połączenie radiotelefoniczne uzyskiwane jest za pośrednictwem kapsztadzkiego radia, które następnie łączy się z międzynarodową siecią telefoniczną. W sierpniu 1998 zainstalowano pierwszy publiczny telefon satelitarny.
Kutry rybackie przywożą większość towarów i poczty, odwiedzając wyspę sześć razy w ciągu roku. RMS St Helena, statek towarowo-pasażerski odwiedza wyspę raz w roku, zwykle w styczniu. Południowoafrykański antarktyczny statek badawczy Agulhas również odwiedza wyspę raz w ciągu roku.
Przypisy
Gert Herold "Medycyna wewnętrzna" wydanie IV 2004 r.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona wyspy (en)
- Historia wyspy (en)
- Tristan Times - gazeta ukazująca się na Tristan da Cunha (en)
- Dużo zdjęć i informacji na temat wyspy (en)
- Tristan da Cunha - fotografie (en)
- Anglojęzyczna bibliografia na temat wyspy (en)
Terytoria zamorskie: Akrotiri • Anguilla • Bermudy • Brytyjskie Terytorium Antarktyczne • Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego • Brytyjskie Wyspy Dziewicze • Dhekelia • Kajmany • Falklandy • Gibraltar • Montserrat • Pitcairn • Święta Helena (dependencje: Wyspa Wniebowstąpienia, Tristan da Cunha) • Georgia Południowa i Sandwich Południowy • Turks i Caicos
Dependencje Korony brytyjskiej: Guernsey (dependencja: Alderney) • Jersey • Wyspa Man