Układ mięśniowy

Z Wikipedii

Układ mięśniowy

Układ mięśniowy - Występują dwa rodzaje mięśni. Stanowią przeciętnie 40% masy całego ciała. Typowy mięsień szkieletowy zbudowany jest z brzuśca oraz ścięgien. Brzusiec jest skupieniem włókien mięśniowych. Ma czerwone zabarwienie ze względu na obecność barwnika - mioglobiny. Większość mięśni ma jeden brzusiec, np. mięsień pośladkowy, niektóre mają ich jednak więcej, np. mięsień dwugłowy ramienia.

Najprostsze mięśnie w ciele człowieka to mięśnie gładkie odpowiedzialne za ruchy bezwiedne, takie jak rozszerzanie źrenic, skurcze jelit i żołądka. Mięśnie poprzecznie prążkowane umożliwiają poruszanie się. Mają bardziej złożoną budowę niż mięśnie gładkie i powstały później w procesie ewolucji. Specjalna grupa mięśni poprzecznie prążkowanych powoduje rytmiczne ruchy serca pompującego krew.

[edytuj] Podział mięśni

Mięśnie (łac. musculi) możemy podzielić na kilka rodzajów:

I. Pod względem topograficznym (w zależności od położenia)

mięśnie głowy (łac. musculi capitis) i szyi (łac. musculi coli)
mięśnie tułowia (łac. musculi trunci)
mięśnie kończyn (łac. musculi extremitatum)
mięśnie brzucha (łac. musculi abdominis)
mięśnie klatki piersiowej
mięśnie grzbietu

II. Pod względem czynności

Mięśnie antagonistyczne są to: zginacze i prostowniki (albo przywodziciele i odwodziciele) - działają antagonistycznie - podczas ruchu jeden kurczy się bardziej od drugiego {np. mięsień dwugłowy ramienia i mięsień trójgłowy ramienia).
Mięśnie synergistyczne (współdziałają w wykonywaniu tego samego rodzaju ruchu) np. mięśnie żebrowe czy mięśnie tułowia.

Przy czym podział ten jest prawdziwy względem kierunku działania, bowiem w każdym ruchu zawsze biorą udział obie przeciwnie działające grupy mięśni. Gdy jedna z nich działa silniej np. przy zgięciu, druga działa słabiej i tylko hamuje zamierzony ruch np. prostowanie. To współdziałanie sprawia iż ruch jest płynny, precyzyjny i kontrolowany.

III. Pod względem budowy

płaskie np. brzucha
okrężne np. wokół ust, oczu i odbytu
jednobrzuścowy - wrzecionowaty np. mięśnie pośladków
dwugłowy np. biceps, mięsień zginacz ramienia
czworogłowy np. uda
trójgłowy np. triceps, mięsień łydki
szerokie np. mięśnie wyścielające ściany brzucha i klatki piersiowej
krótkie np. mięśnie wokół kręgosłupa
długie np. mięśnie kończyn

IV. Pod względem przyczepu

dwugłowe
trójgłowe
czworogłowe

[edytuj] Budowa morfologiczna mięśni

brzusiec zbudowany z włókien mięśniowych
ścięgno początkowe i końcowe
przyczep początkowy i końcowy

Typy morfologiczne mięśni szkieletowych

wrzecionowaty
płaski
wielogłowy (dwu-, trój-, czworogłowy) - gdy brzusiec dzieli sie na jednym ze swoich końców na wiele części czyli tzw. głowy
dwubrzuścowy - gdy brzusiec ma w swojej części środkowej trzecie ścięgno, które dzieli mięsień na dwie części
pierzasty - gdy ścięgno wnika ostrym końcem w głąb brzuśca a włókna biegną skośnie do jednej lub obu krawędzi

[edytuj] Narzędzia pomocnicze mięśni

Powięzie - błony zbudowane z tkanki łącznej włóknistej, których zadaniem jest zewnętrzna osłona poszczególnych mięśni, grup mięśniowych i całej warstwy. Występują one przeważnie w kończynach, a ich odnogi przyczepiając sie do kości oddzielają od siebie poszczególne grupy mięśniowe tworząc tzw. przegrody międzymięśniowe.
Kaletki maziowe - występują między odcinkami narządu ruchu czyli między kością a ścięgnem lub mięśniem, między torebka stawowa a ścięgnem, między kością a skórą; ułatwiają ślizganie się narządów względem siebie.
Pochewki ścięgien - obejmują ścięgna mięśni i podobnie jak kaletki maziowe ułatwiają ślizganie się narządów względem siebie. Zbudowane z cewki i dwóch blaszek: pokrywającej bezpośrednio ścięgno mięśnia i wyścielającej wewnętrzną powierzchnię pochewki włóknistej. Blaszki te przechodzą w siebie tworząc krezkę ścięgna.
Bloczki mięśni - stanowią podporę, wokół których owijając się ścięgna mięśni zmieniając kierunek swego przebiegu i działania.
Trzeszczki - spełniają taką sama funkcję jak bloczki.