Wojna Dwóch Róż
Z Wikipedii
Wojna Dwóch Róż - wojna domowa, która toczyła się na terenie Anglii w latach 1455-1485. Uważana jest za swoiste przedłużenie wojny stuletniej (wynikała z niej).
Była to walka o władzę pomiędzy dwoma rodami: Lancasterów, którzy mieli w herbie różę czerwoną oraz Yorków, którzy mieli w herbie różę białą. Wojna ta zaczęła się w roku 1455, kiedy to Ryszard z rodu Yorków zebrał swoje wojska w okolicach Londynu i 22 maja doprowadził do bitwy pod St Albans.
Król Henryk VI po swoim francuskim dziadku odziedziczył chorobę umysłową, dlatego też ród Yorków oczekiwał na pewne przejęcie tronu. Niespodziewanie królowa - Małgorzata Andegaweńska urodziła syna, przy czym było niemal oczywiste, że nie jest to dziecko Henryka VI (głośne były plotki o romansie królowej). Yorkowie wszczęli bunt, co zapoczątkowało wojnę domową.
Doradcą Yorków był hrabia Richard Neville, hrabia Warwick nazywany "twórcą królów", który doprowadził w roku 1460 do obalenia Henryka VI. Na jego miejsce osadzono na tronie przedstawiciela rodu Yorków Edwarda IV. Warwick uznał jednak, że Yorkowie nie odwdzięczyli mu się tak, jak należy za usługi, więc przeszedł na stronę Lancasterów, co spowodowało obalenie Edwarda IV i powrót na tron Henryka VI po bitwie pod Wakefield. W roku 1461 Henryk został ponownie obalony, a tron przywrócono Edwardowi IV, zwycięzcy w bitwie pod Towton 29 marca 1461 r. Bitwa ta - jedna z najkrwawszych w historii Anglii kosztowała życie 20-30 tysięcy ludzi. Bitwa ta zakończyła pierwszą fazę Wojny Róż, umacniając władzę rodu Yorków.
W roku 1470 Edward zmuszony został do opuszczenia kraju i zbiegł do Niderlandów. Po zebraniu nowych wojsk w tym samym roku doszło do bitwy pod Barnet, podczas której śmierć poniósł Richard Neville. Kolejna bitwa pod Tewkesbury również nie przyniosła rozstrzygnięcia w trwającym konflikcie.
W 1471 roku Henryk VI zmarł. Dwanaście lat później umarł Edward IV. Na tronie zasiadł jego kilkunastoletni syn Edward V, który został obalony, a następnie razem ze swoim młodszym bratem zniknął bez śladu (prawdopodobnie zostali oni zamordowani przez swojego wuja Ryszarda III). Zbrodnie Ryszarda III spowodowały kolejny bunt przeciwko niemu. Na jego czele stanął spokrewniony przez swoja matkę z Lancasterami Henryk Tudor. W 1485 roku doszło do bitwy pod Bosworth. Ryszard III zginął w tej bitwie, a Henryk Tudor został nowym władcą Anglii (jako Henryk VII). Rozpoczęło się panowanie dynastii Tudorów. Kolejne dwa lata władca Anglii poświęcił na walkę z pretendentami do tronu, m.in. pokonując w bitwie pod Stoke Lamberta Simnela. Ostatecznie wojna zakończyła się po śmierci ostatniego pretendenta do tronu Perkina Warbecka.
Bitwa pod Bosworth zakończyła historię średniowiecznej Anglii, tak jak bitwa pod Hastings ją zaczęła.
Chronologia militarna wojny
- I bitwa pod St.Albans - 22 maja 1455
- bitwa pod Blore Heath - 23 września 1459
- bitwa pod Ludlow - 12 października 1459
- bitwa pod Northampton - 10 czerwca 1460
- bitwa pod Wakefield - 30 grudnia 1460
- bitwa pod Mortimer's Cross - 2 lutego 1461
- II bitwa pod St.Albans - 22 lutego 1461
- bitwa pod Ferrybridge - 28 marca 1461
- bitwa pod Towton - 29 marca 1461
- bitwa pod Hedgeley Moor - 25 kwietnia 1464
- bitwa pod Hexham - 15 maja 1464
- bitwa pod Edgecote Moor - 26 lipca 1469
- bitwa Losecote Field - 12 marca 1470
- bitwa pod Barnet - 14 kwietnia 1471
- bitwa pod Tewkesbury - 4 maja 1471
- bitwa pod Bosworth Field - 4 maja 1485
- bitwa pod Stoke Field - 16 czerwca 1487
Literatura obcojęzyczna
- Charles Ross: The Wars Of The Roses, New York 1994
- Jurgen Sarnowsky: England im Mittelalter, Darmstadt 2002
- Alison Weir: Wars Of The Roses, New York 1995
