Wróblowe
Z Wikipedii
Wróblowe | |
Wróbel domowy |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ptaki |
Podgromada | Neornithes |
Nadrząd | neognatyczne |
Rząd | wróblowe |
Nazwa systematyczna | |
Passeriformes | |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Wróblowe (wróblowate) (Passeriformes) – rząd ptaków z podgromady ptaków nowoczesnych Neornithes. Największy rząd ptaków, obejmujący około 5400 gatunków, czyli ponad połowę wszystkich występujących dziś gatunków ptaków. Wiele z nich prowadzi leśny tryb życia. Anatomicznie bardzo do siebie podobne, a drobne różnice (np. w budowie krtani) pozwoliły wyodrębnić dwa podrzędy. Są to zwierzęta o bardzo zróżnicowanej wielkości i trybie życia. Systematyka i stopień pokrewieństwa gatunków wciąż budzi spory.
[edytuj] Systematyka
Do rzędu należą 2 podrzędy oraz następujące rodziny i podrodziny:
- Podrząd: pierwowróblowce (Suboscines syn. Tyranni)
- szerokodzioby (Eurylaimidae)
- szerokodzioby (Eurylaiminae)
- nosoczuby (Calyptomeninae)
- tęgostery (Dendrocolaptidae)
- garncarzowate (Furnariidae)
- mrówkowody (mrówkołowowate) (Formicariidae)
- mrówkożery (Conopophagidae)
- krytonosy (tapakolowate) (Rhinocryptidae)
- tyrankowate (Tyrannidae)
- gorzyki (Pipridae)
- bławatniki (Cotingidae)
- ostrodzioby (Oxyruncidae)
- ziołosieki (ziołosiejkowate) (Phytotomidae)
- kurtaczki (Pittidae)
- bargliki (Acanthisittidae)
- brodawniki (Philepittidae)
- szerokodzioby (Eurylaimidae)
- Podrząd: śpiewające (Oscines syn. Passeri)
- lirogony (Menuridae)
- gąszczaki (krzakówkowate) (Atrichornithidae)
- skowronki (Alaudidae)
- jaskółkowate (Hirundinidae)
- jaskólniki (Pseudochelidoninae)
- jaskółki (Hirundininae)
- pliszkowate (Motacillidae)
- liszkojady (gąsieniczniki) (Campephagidae)
- bilbile (Pycnonotidae)
- turkuśniki (kacykowate) (Irenidae)
- dzierzbowate (Laniidae)
- czołoczuby (Prionopinae)
- dzierzbiki (Malaconotinae)
- dzierzby (Laniinae)
- gołogłowy (Pityriasinae)
- wangi (Vangidae)
- jemiołuszkowate (Bombycillidae)
- jemiołuszki (Bombycillinae)
- jedwabniczki (Ptilogonatinae)
- persówki (Hypocoliinae)
- palmowce (Dulidae)
- pluszcze (Cinclidae)
- strzyżyki (Troglodytidae)
- przedrzeźniacze (Mimidae)
- płochacze (Prunellidae)
- drozdowate (Turdidae)
- ziemnodrozdy (Orthonychidae)
- tymaliowate (kurtodrozdowate) (Timaliidae)
- ogoniatki (Panuridae syn. Paradoxornithidae)
- sępowronki (Picathartidae)
- siwuszki (Polioptilidae)
- pokrzewkowate (Sylviidae)
- muchołówki (Muscicapidae)
- krępaczki (Platysteiridae)
- chwostki (Maluridae)
- buszówkowate (Acanthizidae)
- monarkowate (Monarchidae)
- gwizdaczowate (Eopsaltriidae)
- fletówki (Pachycephalidae)
- raniuszki (Aegithalidae)
- remizy (Remizidae)
- sikory (Paridae)
- kowalikowate (Sittidae)
- kowaliki (Sittinae)
- pomurniki (Tichodromadinae)
- kowaliczki (Neosittinae)
- pełzaczowate (Certhiidae)
- filipińczyki (Rhabdornithidae)
- korołazy (Climacteridae)
- kwiatówki (czerwonki) (Dicaeidae)
- nektarniki (Nectariniidae)
- szlarniki (Zosteropidae)
- miodojady (Meliphagidae)
- trznadlowate (Emberizidae)
- trznadle (Emberizinae)
- pluszogłówki (Catamblyrhynchinae)
- kardynały (Cardinalinae)
- tanagry (Thraupinae)
- tersyny (Tersininae)
- cukrzyki (Coerebidae)
- lasówki (Parulidae)
- hawajki (drepanisowate) (Drepanididae)
- wireonkowate (Vireonidae)
- cyklary (Cyclarhinae)
- gwizdodzierzby (Vireolaniinae)
- wireonki (Vireoninae)
- kacykowate (Icteridae)
- łuszczaki (ziarnojady) (Fringillidae)
- zięby (Fringillinae)
- łuskacze (szczygłowate) (Carduelinae)
- astryldy (Estrildidae)
- wikłaczowate (Ploceidae)
- szpakowate (Sturnidae)
- wilgi (Oriolidae)
- dziwogony (dławikowate) (Dicruridae)
- koralniki (kurobrodowate) (Callaeidae)
- gralinowate (Grallinidae)
- graliny (Grallininae)
- skałowrony (Corcoracinae)
- ostroloty (Artamidae)
- srokacze (Cracticidae)
- altanniki (Ptilonorhynchidae)
- cudowronki (ptaki rajskie) (Paradisaeidae)
- krukowate (Corvidae)
- Palaeoscinidae †
- Paleospizidae †
[edytuj] Ochrona
W Polsce wszystkie gatunki wróblowych podlegają gatunkowej ochronie ścisłej z wyjątkiem gatunków:
- gawron (Corvus frugilegus)
- kruk (Corvus corax)
- sroka (Pica pica)
- wrona siwa (Corvus corone)
które są objęte ochroną częściową.
[edytuj] Źródła
- Mielczarek P., Cichocki W., 1999, Polskie nazewnictwo ptaków świata. Notatki ornitologiczne tom 40 - zeszyt specjalny.
- Andrzej G. Kruszewicz Ptaki Polski, t.2. Wróblowe - ptaki śpiewające. Multico, Warszawa 2005, ISBN 83-7073-360-3.
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną